GDO (Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar)son yıllarda tarımsal üretim ve gıda konusunda en çok tartışılan konulardan birisidir.
GDO nedir, öncelikle onu tarif edelim:Genel anlatımı ile Modern biyoteknolojinin tarımda hastalık ve zararlıların etkisi azaltılarak daha yüksek verim ve daha ekonomik üretim amaçlanarak yapılan çalışmalardır.
Diğer bir amaç ise GDO’lu üretim tarzı ile tarım ilacı kullanımı da azalacağı için daha çevre dostu üretim olacağı ileri sürülmektedir.
Ancak son yıllardaki gelişmeler bu beklentilerin tersini işaret etmektedir. Bu çalışmada GDO’lu tarım ürünleri ile ilgili beklentiler ve gelişmeler bilimsel araştırmalar derinleştikçe amacın bu kadar masum olmadığı görülmektedir.Bu alanda cevabı verilmesi gerekli pek çok soru bulunmaktadır.
Tartışmalarda cevabı aranan sorular ise;
1-GDO’lu ürün ve gıdaların yaygınlaşması ile amaçlanan faydaların fayda olmaktan çıkabileceği, çünkü bu ürünlerin çok ciddi risklerinin ne olduğu?
2-Amaçlardan birisi zirai ilaç kullanımından tasarruf iken yapılan son araştırmalar GDO’lu ürünlerin üretiminde ilaç kullanımının arttığını göstermektedir. Arjantin’de 1999 yılında soya ekim alanında %17’lik artışa karşılık (7 milyon hektardan 8.2 milyon hektara çıkmıştır) tarım ilacı kullanımı iki kat artmıştır.Acaba amaçlar genel tarım yararına mıdır?
3-GDO’lu ürünlerçevresel bir felakete doğru gitmekte midir?
4-GDO’lu tarım ürünlerinin maliyetinde son derece yüksek artışlar yaşanırken bu ürünlerin yaygınlaşması geleneksel tarım ürünlerinin maliyetini de artırmaktadır.Bunun genel üretime ve girdi maliyetlerine etkisi nedir?
5-Tarımın ana girdileri olan tohum, gübre ve tarım ilaçları üreten uluslar arası tekelller,tarım piyasalarına hakim olmaktadırlar. Piyasalara hakimiyetleri arttıkça tröstleşme ve benzeri bir sisteme doğru gidiş ve firmaların fiyatlar üzerindeki keyfi düzenlemelerini de artırmakta tüm dünya çiftçisi bundan olumsuz olarak etkilenmektedir.Bu gerçeğin önüne nasıl geçilecektir?
6-Yerel gen kaynaklarının çok uluslu firmaların eline geçmesine nasıl engel olunacaktır?
7-Tohum-bitki-gıda süreci ile uluslar arası şirketler ülkelerin nüfusları üzerinde söz sahibi mi olmak istemektedirler?
8-GDO’lu gıdalar insan genetiği üzerinde ne derece etkildir?
9-GDO’lu yemlerin hayvansal gıdalar yolu ile insan genetiğini etkilemesi söz konusu mudur?
Bu sorunaların cevapları aranırken Türkiye’de GDO’lu ürün yetiştirilmesi yasaktır, ancak GDO’lar onay alındığı taktirde kullanılabilecektir, maddesi de mevzuata girmiştir. Bu da potansiyel bir tehlikedir.
Ülkemizde gıda amaçlı onaylanmış GDO yoktur, ancak GDO gibi analizi zor bir üretim metaryali hangi tekniklerle tespit edilecek ve engellenecektir?
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.