GIDA GÜVENLİĞİ KONUSUNDA NELER YAPMALIYIZ-148

İlk olarak niçin bir gıda güvenliği poltikası ve planlamasına ihtiyaç duyulmaktadır,sorusunun cevabı verilmesi gerekmektedir. Çünkü,

“Türkiye de diğer ülkeler de olduğu gibi gıda güvencesine yönelik global sorunlardan etkilenmektedir. Ancak ulusal düzeyde tarım politikaları açısından gıda güvencesiyle ilgili sorunların çözülebilmesi için öncelikli olarak sağlam veri tabanlarına ihtiyaç bulunmaktadır. Türkiye’de, çiftlik muhasebe veri ağı sisteminin yerleşmemesi ve kayıt dışılık gibi nedenlerle makro düzeyde politika etki analizleri istenilen düzeyde yapılamamaktadır. Diğer yandan politika etki analizleri bölgesel ve makro düzeyde yapılamayınca amaç hiyerarşisi de belirlenememektedir. Çeşitli nedenlerle uygulanan kısa vadeli politikalar, istikrarsızlıklar da arz ve talep cephesinde iklim değişikliği dışında dengesizliklere neden olmaktadır.”

“Türkiye’de merdiven altı olarak tanımlanan kayıt dışı üretimin yaygın olması ve bu işletmelerin denetlenememesi gıda güvenliğini tehdit eden önemli bir sorundur. Tarım ve gıda sektörlerinde çalışan işgücünün gıda güvenliği hususunda yeterli bilgiye sahip olmaması ülke açısından ciddi bir problemdir (Erden, 2012).”

“Küreselleşmenin beraberinde getirdiği modern tarım ve gıda sistemleri, bireyi ikinci plana atan ve eşitsizlik yaratan uygulamaları nedeniyle özellikle yoksul kesimlerin gıdalara ulaşabilmelerini engellemiş, gıda güvencesizliği ile karşı karşıya bırakmıştır. Türkiye, küresel bir takım baskılar sonucu değiştirdiği tarım politikaları ile gerek nüfusta önemli bir kesim olan çiftçileri gerekse tüketicileri güvenli gıdalardan mahrum edebilecek çeşitli uygulamalar yapabilmektedir (Talas, 2010).”

Neler yapmalıyız?

• Çok hızlı artan mevsim dışı tarımsal ürün talebinin karşılanması için örtüaltı üretimi daha ileri düzeyde desteklemek.

• Arazi toplulaştırma ve sulama yatırımlarında daha ileri hedeflere ulaşmak için sağlanan desteklemelerin miktar ve etkinliğini artırmak.

• Hayvancılık desteklerindeki artış hızının devamlılığını sağlamak.

• Kendiliğinden yetişen ve/veya yetiştirilen otları hiç zayi etmeden ete ve süte dönüştüren yaygın bir hayvancılığı desteklemek.

• Göçer hayvancılığı da dâhil ederek küçükbaş hayvancılık desteklerinin toplam hayvancılık desteklerindeki payını artırmak.

• Mera ıslahına ağırlık vererek ve özel doğal çayır alanlarındaki ot üretimine de dâhil ederek kaba yem üretimini daha ileri düzeyde desteklemek.

• Çiğ süt gelirini ve hayvancılığı kârlı kılmak için soğuk zincirin yaygınlaştırılmasına ağırlık vererek çiğ süt kalite yönetim sistemini geliştirmeye yönelik destekleri artırmak.

• Arz açığı olan tarımsal ürünlerde yurt dışı üretimine yönelik yatırımları desteklemek ve yine bu amaca yönelik dış ticaret rejiminde gerekli düzenlemeleri yapmak. 9. Bitkisel üretimde entegre mücadele yöntemlerinin desteklemek.

“Türkiye’de gıda güvenliği açısından mevzuatta ve gündemde bazı gelişmeler yaşanırken, uygulamada sorunlar olduğu, gıda güvenliğini de içeren gıda güvencesinde ise genel olarak olumlu gelişmeler sağlanabilmesinin makro düzeyde sosyal ve ekonomi politikaları ile uyumlu olmak üzere sonuç odaklı belirlenecek, tarım politikası amaç ve araçlarıyla sağlanabilecektir.(*)

(*):Gökçe KOÇ -Ayşe UZMAY, GIDA GÜVENCESİ VE GIDA GÜVENLİĞİ: KAVRAMSAL ÇERÇEVE, GELİŞMELER VE TÜRKİYE-2015.