TBMM’ye bu hafta içinde görüşülmek üzere, teklifi Adalet Ve Kalkına Partisi Milletvekillerince hazırlanan “Kooperatifler Yeni Düzenlemeler Getiren Yasa” teklifinin sakıncalı ve hatalı yönleri üzerinde duralım.
“Çalışma konusu, ortak sayısı ve ciro gibi kıstaslara göre belirlenen kooperatiflerin yönetim kurulu ile denetleme organı üyeleri ve yedekleri, seçilmelerini takiben en geç 9 ay içinde kooperatifçilik eğitim programını tamamlayacak. Süresi içerisinde eğitim şartını sağlayamayanların üyeliği, denetçiliği düşecek.”
Denilen taslağın bu maddesi daha önceki diğer maddeler gibi “denetleme” konusuna ağırlık vermektedir.
Dünkü yazımızda açıkladığımız gibi kooperatiflerin denetlenmesi bakımından ne bir yasal açık ne de eksiklik bulunmamaktadır.Kooperatifler devlet tarafından titizlikle denetlenmektedir.
Burada getirilen yeni yasa ile yönetim kurulları ve denetleme organları denetleme eğittimine alınacaklar ve bu eğitimi 9 ay içinde taamlayacaklardır.Bu eğitimi verecek olan yetişmiş rehber/öğreticiler ayrı bir soru işaretidir.Eğer mali mişavir ve benzeri kesimlerce bu eğitimi verilecek ise zaten dar boğaz içerisinde olan kooperatiflere yeni bir yük getirilecektir.
Kamu kaynaklarından desteklenen kredilere kefil olan kooperatifler ile kamu kaynaklı tarımsal desteklemelere aracılık yapan kooperatifler ve bunların üst kuruluşlarında üst üste iki dönem yönetim kurulu üyeliği yapanlar, aradan bir seçim dönemi geçmedikçe bu göreve tekrar seçilemeyecek.
İlk bakışta olumlu gibi gözüken bu madde, Türk kooperatifçiliğinde sıkıntısı çekilen “liyakatlı” yönetici eksikliği konusunda yeni gedikler açacaktır.Gerçekte ise kooperatif yönetimlerinin sürelerinin kısa olması yeni seç,len yöneticilerin ,pek çoğu kurumsallaşmamış kooperatiflerde tecrübe kazanma ve verimli hizmet verme açısından yeterli süre değildir.
Ayrıca görevi sona eren yönetim kurulu üyeleri tarafından sorumlulukları altında bulunan para, mal, defter, belge ve diğer kooperatif varlıklarının seçimlerin yapıldığı genel kurul toplantı tarihinden itibaren 3 işgünü içinde tutanakla yeni seçilenlere teslim edecek.
Bu madde büyük kapasiteli kooperatifler için defter devir teslimleri için yeterli bir süre olarak görülmemektedir.
“Ortaklık payının değeri, kooperatiflerin amaç ve faaliyet konularına göre ilgili bakanlıkça artırılabilecek.”
Maddesi kooperatiflerin özgür faaliyetleri için bir engeldir.
“Sigortacılık Kanunu kapsamında sigortacılık faaliyetinde bulunacak kooperatifler için en çok pay taahhüt sınırı uygulanmayacak ve ortaklık payının değeri ilgili kurumun görüşü alınarak belirlenecek.”
Bu maddenin uygulanması kooperatif genel kurulunun yetkisinde olması daha doğrudur.
Genel kurul toplantılarını birleştirebilme süresi, yönetim ve denetim kurulu görev süresinin üst sınırı ile uyumlu hale getirilerek 3 yıldan 2 yıla indirilecek.
Yönetim kurullarının görev sürelerinin uzatılması daha uygun bir uygulama iken kısaltılması kooperatifçilik açısından verimliliği düşüren bir öge olarak karşımıza çıkacaktır.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.