Denizli Yeni Cami basamağının kıble tarafına raptedilmiş olan bu kitabe, 1.00x0.69 m. Ölçülerinde olup 1899 depremini ve camiyi yıkışını ve yeniden inşasını anlatmaktadır. On iki satırlık metin, karşılıklı ikişer satır halinde düzenlenmiş olup, alçak kabartma tarzında, talîk hatla yazılmıştır (2207).
Okunuşu:
Kopdı arzdan sâl-ı esbakda acîb bir zelzele
Sarsılub düçar-ı dehşet oldı bunca kâinat
Kâmilen oldı o hengâmda bu ma’bet târ-mâr
Sandılar kopdı kıyamet cümle erbâb-ı hayât
Sahib-i hayr ü himem helvacı el-hac Ali Ağa
İhtizârında vasiyet eyledi hayli cihât
Ol vesâyâ cümlesinden bu musallâ-yı güzîn
Geldi meydân-ı vücûda vâkıfı ba’de-l vefât
Hayrını makbûl idüb indinde hallâk-ı kerîm
Faz ü lütfundan ana ihsan buyursun aliyyât
Dirki Feyzî nazm idüb tarihini setr-i Rahman
Bunda olsun ehl-i tevhîd nail-i fevz ü necât
Sene 1319
Kitabe günümüz Türkçesine şu şekilde aktarılabilir:
Geçen yıl acayip bir zelzele oldu
Bunca kâinat sarsılıp dehşete düştüler
Bu mabet o anda tamamen yerle bir oldu
Yaşayanların hepsi kıyamet koptu sandılar
Yardım ve hayır sahibi Helvacı Hacı Ali Ağa
Son demlerinde çok yol göstererek vasiyet eyledi
O vasiyete dayanarak bu güzel mabet
Vakfedenin ölümünden sonra meydana geldi
Kerim olan Allah, katında onun hayrını kabul edip
Ona fazilet ve lütfundan yücelikler ihsan etsin
Feyzî tarihini nazm ederek der ki:
Rahman’ın örtüsü mabette Müslümanlara kurtuluş olsun.
Yıl 1319 / 1901–02 (2208).
Dizelerden anlaşıldığına göre, depremle darmadağın olan caminin yeniden yapılmasına ait bir kitabedir. Satırların altına, rakamla 1319 H. / 1901–02 M. tarihi verilmiştir. Feyzî tarafından yazıldığı anlaşılan şiirin son satırı ebced hesabıyla 1318 H. / 1900–01 M. tarihini vermektedir. Buradaki tarih, depremin meydana geldiği yıl olarak kabul edilerek, caminin yapımına hemen başlandığı ve bir yıl sonra tamamlandığı sonucuna varılmaktadır (2209).
Bu manzumeye Ebced hesabıyla her ne kadar 1319 tarihini vermekte ise de 1901 ve ya 1902 yıllarında bölgede yaşayanlar üzerinde etki yapacak herhangi yüksek şiddette bir deprem olayı olmadığından kast edilen 1899 Nazilli depremidir. Depremin 1899 Eylül 20 sinde meydana gelmesi şair tarafından depremin tam zamanı ile ilgili fazlaca titizlik gösterilmemesi de normal karşılanmalıdır.
Feyzi adlı şairin burada bilerek yaptığı bir tarih kusuru gibi görünmekte ise de. Burada kastedilen “geçen yıl “bir takvim yılından çok rakama dayanmayan bir zaman genişliğini ve geçmişi ifade etmektedir.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.