Takip Et

Cumhuriyet Hükümetlerinin Tarıma Yaklaşımı-92

VII. Demirel Hükümeti'nin önem verdiği konulardan birisi tarım ürünlerinin ihracat payının artırılması idi.

Ancak bu istek ve politikalar 1991 yılında başlamamıştır. AB’nin istekleri doğrultusunda Türkiye’de yavaş yavaş organik tarıma doğru bir yönelme meydana gelmiştir.

Türkiye’de organik tarımsal üretime 1984-1985 yıllarında Avrupa’da faaliyet gösteren yabancı firmalardan gelen talep doğrultusunda başlanmıştır. 1994 yılındaki yasal düzenlemeden sonra bu alanda hızlı bir gelişme kaydedilmiştir. (1)

1985 yılında Ege Bölgesi’nde 8 çeşitte ve Türkiye’nin önemli geleneksel ihraç ürünlerinden olan kuru üzüm, kuru incir ve kuru kayısı ile başlayan organik tarımsal üretim, daha sonraki yıllarda fındık, pamuk gibi ürünlerle diğer bölgelere de yayılmıştır.(2)

Türkiye’de organik tarım konusundaki ilk yasal düzenleme, 24 Haziran 1991'de AB’de çıkarılan EEC 2092/91 sayılı yönetmeliğin Türkiye’deki uyarlaması olan 24 Aralık 1994 tarih ve 22145 sayılı “Bitkisel ve Hayvansal Ürünlerin Ekolojik Metotlarla Üretilmesine İlişkin Yönetmelik” ile olmuş ve yetkiler, Tarım ve Köy işleri Bakanlığı’na verilmiştir. Daha sonra bu yönetmeliğin bazı maddelerinde değişiklik yapan ek yönetmelik, 29 Haziran 1995 tarih ve 22328 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. (3)

Birçok yapısal sorunlarını çözememiş tarım sektöründeki özelleştirmeler, tarımın kurumsal altyapısını bozmuştur. Türkiye 1990’lı yıllarda tarım sektöründe başlattığı özelleştirmenin bedelini, 2000’li yıllarda ödemiştir. Uygulanan özelleştirmelerle bitkisel ve hayvansal ürünlerin üretim miktarında ve fiyatlarında önemli istikrarsızlıklar görülmüştür. (4)

VI. Plan Dönemi (1990-1994) V. plan döneminde ekonominin olumsuz gelişimi, VI. Plan'ın istikrarlı ve dengeli büyümeyi hedef almasına neden olmuştur. VI. Plan'da; tarımda % 4,2; sanayide % 8,4 ve hizmetlerde % 6,9'luk büyüme hızı hedeflenmiştir. (5)

1990’lı yıllarda tarım sektörü ile ilgili bir başka gelişme ise tarım lehine gözlenen değişime karşın kamu iktisadi teşebbüslerinin (KİT) özelleştirmelerinin gerçekleşmiş olmasıdır. Bu dönemde, Türkiye’de tarımın gelişmesinde çok önemli işlevler üstlenmiş olan SEK, YEM SANAYİ, EBK, ORÜS, TZDAŞ gibi tarımsal KİT’lerin özelleştirmeleri tamamlanmıştır. Tarımsal KİT’lerin özelleştirilmesine yönelik 3.3. başlığı altında ayrıntılı bilgi verilmiştir. (223)

 

-----------------------

(1): Özbilge, Z. 2007. An Analysis of Organic Agriculture in Turkey: The Current Situation and Basic Constraints. J. of Central European Agr., 8 (2), 213-222.Bkz. Yener Ataseven- Erdoğan Güneş, Türkiye’de İşlenmiş Organik Tarım Ürünleri Üretimi ve Ticaretindeki Gelişmeler,s 27.

(2): Ataseven, Y ve F. Aksoy, 2000. Türkiye’de Organik Tarımın Yayılması ve Benimsenmesi Üzerine Bir Çalışma. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü Bitirme Tezi, Ankara. .Bkz. Yener Ataseven- Erdoğan Güneş,s 27.

(3): Baydır, F. 2004. Bakanlığımızda dünden bugüne organik tarım. Türkiye Cumhuriyeti Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Türktarım Dergisi. Sayı:156. .Bkz. Yener Ataseven- Erdoğan Güneş,s 27-28.

(4): Şahinöz, Ahmet (2001), “Tarım Sektörü”, Türkiye Ekonomisi, Sektörel analiz, Türkiye Ekonomi Kurumu, (Ed. Ahmet Şahinöz), Ankara, ss. 465.

(5): Cumhuriyetin İlk Yıllarında Tarım (Anonim).

ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.