Takip Et

19/20 EYLÜL 1899 BÜYÜK NAZİLLİ DEPREMİ-4

1899 depreminin en büyük yıkımlardan birisini Sarayköy’de yaşanmıştır. Bu yerleşim biriminin neredeyse tamamı haritadan silinmiştir. Büyük Menderes grabeninin eksenine paralel, toplam uzunluğu 50 km kadar olan yarıklar açılmış ve arazi 1,5 m kadar alçalmıştır. Bölgenin coğrafyasında görülen bu değişiklikler daha başka felaketlerin de habercisi olmuştur. Sonraki yıllarda görülecek olan sel afetlerine depremin yarattığı tahribat yol açmıştır.

 

1899 Depremi ile ilgili olarak en ayrıntılı resmi rapor 26 Eylül tarihinde vilayet tarafından hazırlanmıştır.

 

Bu rapora göre sadece Aydın’da 350 hane, 6 cami yıkılmış, 26 kişi yaşamını yitirirken 11 kişi de yaralanmıştır. Doğuya doğru gidildikçe hasar daha da artmıştır. Köşk, Sultanhisar, Atça Nahiyeleri ile Nazilli Kasabasında 2052, Kuyucak ve Ortakçı’da 2931 hane, cami ve kilise yıkılırken, geri kalan evlerin çoğu oturulamayacak durumdaydı. Sarayköy’de ise 727 haneden 720 hanenin yıkıldığı düşünülürse depremin yarattığı tahribat daha iyi anlaşılabilir. Bu raporun sonunda açıklanan yıkılan hane sayısı 12.932, enkaz altında kalarak ölenlerin sayısı 724, yaralı sayısı da 738’dir.

 

Kuyucak’ta verilen 2931 yıkılmış hane rakamı eksik olmalıdır. Ortakçı’nın 500 den az fazla olan hanelerinin tamamı yıkılmıştır.

 

Kuyucak, Gireniz, Bilara, Çobanisa, Feslek, Savcılı gibi ova köy ve kasabaları neredeyse tamamen yıkılırken, dağ köylerindeki yıkılan ev sayısı ise mevcut evlerin % 75inden fazla idi. Ölü sayısı, definler hemen gerçekleştirildiği, yollar bozulduğu, köprüler yıkıldığı ve demiryolu tahrip olduğundan ve devlet görevlileri deprem bölgesine zamanında ve yeterli sayıda ulaşamadıkları için kesin olarak tespit edilememiştir.

 

Ancak bu raporda yazılan ölü sayıları şüphelidir.Ve eksik yazılmış olmalıdır.

 

1899 depremi Denizli’de de oldukça ağır hasar yaratmıştır:

 

Büyük Menderes Çukuru daima felâketli yer depremlerine sahne olmuştur, 1899 (1315) senesinde vuku bulmuş olan ve Aydın ile Denizli arasında bulunan, sahayı tahrip eden deprem felâketi bölgede oturanlar tarafından hâlen unutulmamıştır. Bu deprem halkın zihninde çok büyük bir acı olarak kalmıştır. Denizli de 1899 depreminden fazlaca etkilenen merkezlerden birisidir. 

ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.