Demirel ve 1983 sonrası iktidara gelecek olan Özal hükümetlerinin tarıma yaklaşımlarında dikkat çeken en önemli özelliklerinden birisi desteklemelerin sürmesi ve yüksek oranda gerçekleşmesidir.
II. Demirel hükümetinde ise destekleme ve desteklemelerin kontrolünde ortaya çıkan israf 1960 ve 1970’lerde desteklemelerin azalmasına neden oldu.
1960’lı ve 1970’li yıllar esas olarak, Türkiye tarımının yaygın tarım koşullarından yoğun tarım koşullarına geçtiği yıllar olarak tanımlanabilir. Türkiye ekonomisi 1963’den itibaren yeniden planlı kalkınma dönemine girerken, 1960’lı yılların ortalarından itibaren tarımda da modern girdi kullanımına bağlı olarak verimlilik artışları gündeme gelmiştir. Bu dönemde ithal ikameci birikim modeli çerçevesinde sanayi ve tarıma yönelik “popülist” politikalar uygulanırken, bu politikaların bir sonucu olarak oldukça sistemli bir destekleme politikası gündeme gelmiştir. 1932 yılında buğdayla başlayan destekleme uygulaması, 1950’li yıllarda tahıllar, tütün, şeker pancarı ve haşhaşla sınırlı olarak sürdürülmüş, 1960’larda Tarım Satış Kooperatifleri Birlikleri (TSKB)’nin alım – satım ve dönüştürmesini yaptığı ürünlerin önemli bir bölümü de kapsama alınınca, 1969 yılında desteklenen ürün sayısı 17’yi bulmuş, 1970’lerde ise 22’ye kadar çıkmıştır (1).
6 Mart 1970 tarihinde Cevdet Sunay’ın görev vermesi ile kurulan III. Demirel Hükümetinde İlhami Ertem tekrar Tarım Bakanı olarak görev aldı. Bu Hükümet 12 Mart muhtırasına kadar devam etti.
Hükmet programında tarım ile ilgili düzenlemeler şu başlıklar altında yer aldı:
• Topraksız köylülerin imkanlar dahilinde toprağa kavuşturulması ve toprak veriminin artırılması yolunda tarım reformu ele aldığımız başlıca ıslahat konusudur.
• Köylü ve çiftçilerimizin kalkındırılmasını sosyal adalet anlayışımızın en doğal gereği olarak görmekteyiz.
• Köylüye hizmet götürmeyi en başta gelen ödevimiz saymaktayız
• Bu hedefe ulaşmak için köyle ilgili yol,su,elektrik,eğitim,sağlık,kredi,fiyat destekleme alımları ve çeşitli tarım hizmetlerinde yardımcı olmak gibi konularda devletin imkanlarından yararlandırmaya özen göstereceğiz.
• Tarımda üretimin artırılması, ürünlerin sürüm ve satışı, uygun fiyatlarla değerlendirilmesi için gerekli tedbirler alınacaktır.
• Köye hizmet götüren kuruluşlar arasında koordinasyon sağlanacaktır.
• Kötü hava şartları yünden ödeme gücünden yoksun kalan çiftçilerimizin yıllardır birikmiş banka borçları faizsiz ve uzun vade ile takside bağlanacaktır.
(1): B. Ali EŞİYOK, KALKINMA SÜRECİNDE TARIM SEKTÖRÜ: GELİŞMELER, SORUNLAR, TESPİTLER VE TARIMSAL POLİTİKA ÖNERİLERİ, TÜRKİYE KALKINMA BANKASI A.Ş.,s 12.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.