DOĞAL AFETLER VE TARIM

Bu köşenin okurları yakın zaman yazılarımızda deprem ve kuraklık etkisiyle tarımın ve gıdanın etkileşimini içeren yazılarımızı okudular.

Bu yazı buketimizde ise tarım-doğal afet ilişkisini,doğal efetlerin tarıma,ekonomiye,aile bütçesine ve kürsel anlamda insanlığa etkilerini ele alacağız.

“Afetler doğal ve teknolojik kaynaklı olarak iki ana gruba ayrılmaktadır. Doğal afetler; jeofiziksel (deprem, kütle hareketleri, volkanik faaliyetler), meteorolojik (aşırı sıcaklar, fırtınalar, sis), hidrolojik (sel, heyelan, dalga), klimatolojik (kuraklık, buzul gölü patlaması, yangınlar), biyolojik (epidemi, böcek istilası, hayvan kazaları) ve dünya dışı (etki, uzay havası) olaylar olarak alt gruplara ayrılmaktadır.”

“ Teknolojik afetler; endüstriyel kazalar (kimyasal sızıntı, yangın, patlama, radyasyon vb.), ulaşım kazaları (hava, kara, tren ve demiryolları) ve diğer kazalar (çökme, patlama, yangın vb.) olarak üç ana gruba ayrılmaktadır.”

“Doğal afetler ve iklim değişikliğinin etkileri birleştiğinde savunmasız ve gelişmemiş ülkelerde riskle başa çıkma kapasitesi aşılmakta, tarım ve hayvancılık faaliyetleri gibi temel geçim kaynakları olumsuz etkilenebilmektedir.

Bu kapsamda ekonomik kayıpların yanı sıra yaşam standartlarını etkileyen afetlere yönelik çalışmalar ve risk azaltma stratejileri konusunda gerekli adımların atılması gerekmektedir.

Özellikle 1990’lı yıllardan sonra jeofiziksel ve iklim ve hava ile ilgili afetlerin sayısının ve sebep olduğu ekonomik kayıplar önemli ölçüde artmıştır.”

“Meydana gelen afetler tarım mahsullerinin büyümesine ya da güvenli tüketimine, hayvanların telef olmasına, balıkçılık ve su ürünlerinin tüketiminde sağlık etkilerine, orman ve su gibi doğa ekosistemine zarar verebilmektedir. Bu durumlar besin zincirinde bozulmalara etki ettiği gibi ekonomik etkileriyle bireylerin ve ülkelerin başa çıkma kapasitesini bozmaktadır.”

Tarımsal üretim genel anlamı ile tüm insanlığın maden suyu ve tuz dışındaki tüm gıda ihtiyacını ve doğal olarak insanlığın giyim hammaddesini üretmektedir.Bunun yanında tarıma dayalı endüstri ve tarım ve belenme ekonomileri ülke ve devletlerin en acil ihtiyacı olan beslenmelerini sağlamaktadır.

Her ne kadar günümüz Türk devlet anlayışında öncelikli ve kamu yararı taşıyan sektörler maden,enerji.ulaşım,inşaat ve finans olarak öne çıksa da gerçekte öncelikli ve kamu yararı –gelişmiş ülkelerde olduğu gibi-tarım ve gıda üretimleridir.

“Ülkemizdeki kırsal yerleşimlerin büyük çoğunluğunda hakim olan plansızlık, birtakım olumsuzlukları da birlikte getirmektedir. Bunlar arasında en önemlisi, doğal afetlerin her an etkisinin hissedilmesi ve sonuçta büyük can ve mal kayıplarının ortaya çıkması gösterilebilir.”

Tarımı etkileyen doğal afetler içinde; deprem, çığ, sel ve su baskını gibi istenmeyen doğa olayları sayılabilir. Bunların oluş şekli ve etkileri her ne kadar farklı olsa bile sonuçta yerleşim yerlerinde yaşayan kişiler için can ve mal kaybına neden olmaları söz konusudur. Afetlerin diğer bir etkileri de tarımsal üretimi yok etmesi, kalite ve rekolte düşmelerine neden olmaları daha ileri safhaları ise tarımsal üretimin kesintiye uğramasıdır.

Alıntı:A.Demircan-H.Dökmeci, Doğal Afetlerin Tarım ve Gıda Güvenliği Üzerine Etkileri ve Çözüm Önerileri.