TABAN FİYAT UYGULAMASI VE DESTEKLEMELER

Batıdaki en liberal ülkeler dahi tarımlarını korumak,insanının gıda tüketimini garantiye almak,tarımda süreklilik sağlamak için çok güçlü desteklemelere baş vurmaktadırar.Bunlardan birisi de, üreticisini koruak için taban fiyat veya referans fiyat uygulamalarıdır.

Taban fiyat, çiftçiye ürettiği ürünü belirli bir asgari fiyatla, belirtilen aracı bir kuruluşa satma imkanı ve garantisi veren bir fiyat olarak ifade edilmektedir.

Tarımsal üretimin iklimsel şartlara ve doğal afetlere bağlı olarak belirsizliği, mevsimlik dalgalanmalar , tarımsal ürünlerin arz ve talep esnekliklerinin düşük oluşu, üreticilerin arz cephesinin oluşturmada etkili olmalarının önüne geçmektedir.

Fiyat mekanizmasında üreticiler aleyhine olan olumsuzlukları gidermek amacıyla devlet tarım ürünleri piyasasına taban fiyat politikası ile destekleyici olarak girmektedir.

Ülkemizde artık uygulanmayan taban fiyat politikalarını pek çok liberal ülkenin hala uyguladığını belirterek bizde kaldırılmasının nedenlerini anlamak Türk çiftçisi için bir hayli zordur. Çünkü taban fiyat uygulamasının kaldırılması Türk tarımını diğer ülke ve sektörlere karşı korumasız bırakmıştır.

Tarımsal desteklemelerin amacı üreticiyi ayakta tutmak, tarımın geleceğini teminat altına almaktır. Bugün uygulanan veya uygulanması gerekli destekleme çeşitlerini başlıklar halinde ele alalım:

• Araştırma ve yayım çalışmaları,

• Ekim alanlarını sınırlama ve destekleme primleri,

• Hayvan ıslahı,

• Toplu ilaçlamalar,

• Dış ticarette teşvik ve dış ticarette koruma,

• Doğal afet ödemeleri,

• Destekleme alımları

• Tohum girdilerine yapılan fiyat destekleri,

• Tarımsal yatırım teşvikleri,

• Kredilerin daha düşük faizle sağlanması,

• Sulama yatırımları,

• Toprak ıslah çalışmaları,

• Mer’a ıslahı, arazi toplulaştırma yatırımları,

• Bitki hastalık ve zararlılarına karşı erken uyarı sistemleri kurulması.

Ancak Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı 2023 hedeflerinde tarımsal desteklemelere ayrılan bölümler ya çok az yer tutmakta yahut da desteklemelerin pek çok çeşidi yer almamaktadır.