9 Mart 1951’de kurulan II. Adnan Menderes hükümetinin tarım bakanı Nedim Öktem olmuştur.
Hükümet programında ,
“Tarım ve hayvancılığın iktisadi bünyemizin temelini oluşturduğunu unutmayacağız.”
“Tarım ve hayvancılığı ön plana alan bir görüşle hareket ederek zirai kredi davasını ziraat alet ve vasıtalarını, hastalık ve haşerelerle mücadele iyi tohum ve ıslah konularını tarım tekniğini geliştirme çarelerini önem vererek gözden geçirmiş bulunuyoruz.”
1951 yılı Aralık ayında bütçe komisyonunda Başbakan Adnan Menderes, ekonomik kalkınma ve gelişmenin temeli olarak ziraatı göstermiştir.
Tarımsal nüfus en yoksul grup olarak görülmüş ve hedefler bu nüfusu refah seviyesine ulaştırma yönünde belirlenmiştir. Ziraatın, iktisadi kalkınmanın ana meselesi olarak görülüp her türlü teknik vasıtalarla donatılması, zirai kredilerin arttırılması ve çiftçiler için uygun fiyat politikası uygulanması 1954 yılı sonunda zirai ekim sahalarını (1950 yılına göre) yaklaşık %34 oranında artırmıştır(1).
Adnan Menderes, iktidarının ilk hükümet programında tarım hakkında, “Ziraatın iktisadi bünyemizin temelini teşkil ettiğini hiçbir zaman gözden uzak tutmayacağız” ifadeleriyle ekonomik kalkınmada tarıma önem verileceğini göstermiş ve mevcut tarımın “karasaban ve kağnının mahkûmu” olmasını eleştirmiştir. Menderes’e göre tarımı ön plana alan böyle bir görüşle hareket ederek zirai kredi davasını, ziraat alet ve vasıtaları meselelerini hastalık ve haşerelerle mücadele, iyi tohum ve tohumları ıslah mevzularını, ziraat tekniğini ilerletme çarelerini ehemmiyetle yeni baştan gözden geçirerek yapılması üzerinde önemle durmuştur (2).
1951 yılında kurulan II. Menderes Hükümet programının 56. maddesinde, “Tarımsal Kalkınma, Ziraat, milli gelirin en geniş kaynağını teşkil ettiğine ve nüfusumuzun yüzde sekseni ziraatla geçindiğine göre, zirai kalkınmanın memleket kalkınmasının temeli olacağına şüphe yoktur. Bu sebeple, devlet gayretlerinin “Topraktan bol, iyi ve ucuz mahsul almak” hedefinde toplanmasını zaruri görmekteyiz” şeklinde bir ifade yer almış bununla söz konusu dönem itibariyle Türkiye nüfusunun % 80’i ziraattan elde ettikleri gelirle geçimlerini sağladıkları belirtilmiştir. Dolayısıyla bu alanda verimlilik sağlamak için atılması gerekli girişimlerde bulunulacağı sözü verilmiştir.
Programın 57. maddesinde, “Tarımsal Üretimin Değerlendirilmesi ve Üretimin Artırılması”, memleketimizde ziraat diğer istihsal şubelerine nispetle, emek ve masrafa en az karşılık gelen iştir. Ziraatta maliyet ve satış arasındaki fark, asgari derecededir. Çiftçinin sattığı, satın aldığı maddelere nispetle ucuzdur. Maliyetleri yüksekliği, mahsullerin dış piyasaya arzını da zorlaştırmakta ve istihsali baskı altında bulundurmaktadır. Bu sebeplerle, bir taraftan zirai maliyetlerin yükselmesinde tesiri olan amillerle mücadele etmek, diğer taraftan, zirai mahsullerimizin iç ve dış pazar şartlarını iyileştirme çarelerini aramak yollarıyla çiftçiyi bugünkünden daha çok kazanır ve daha fazla istihsal yapar hale getirmek, en esaslı gayelerimizdendir” şeklinde bir ifade yer almakla birlikte tarımsal faaliyetlerin maliyetlerinin yükselmemesi için gereken önlemlerin alınacağı vurgulanmıştır.
(1): :Duygu YILMAZ, DEMOKRAT PARTİ’NİN TARIM POLİKASININ AYDIN ÖLÇEĞİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ (1950-1955)Tez,Aydın 2005,s 52
2:TBMM Tutanak Dergisi, Dönem:9, Birleşim:3, Cilt:1 (29 Mayıs 1950), s. 28.Bkz Yılmaz agt,s 53.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.