Ünye Ticaret Borsası’nın 2016 yılında yayınladığı ve uzmanlarına hazırlattığı “Ceviz Yetiştiriciliği Ve Sorunları Raporu” veri ve bilgilerine göre cevizde çeşit seçimi üzerinde duracağız.
“Genellikle kaliteli ve iyi bir meyve elde etmek için, seçme (seleksiyon) yoluyla ıslah edilen ceviz çeşitleriyle bahçe kurulmalıdır. Islah edilen çeşidin muhafazaya alınması ve çoğaltılmasında en uygun yöntem, aşı ile çoğaltmadır.
Bazı meyve türlerinin çelikle ve doku kültürü ile çoğaltılması mümkün ise de, cevizlerin bu şekilde ticari olarak çoğaltılması yaygın değildir. Bu nedenle cevizde en yaygın çoğaltma şekli aşı ile çoğaltmadır.
Verimli ve kaliteli ceviz çeşit seçiminde göz önünde bulundurulması gereken en önemli özellikler; ağaç tacının düzgün gelişmesi, soğuğa ve kurağa karşı dayanıklı olması, üstün verimli ve kaliteli meyveler oluşturması, meyvelerinin ince kabuklu ve iç kısmının kabuktan kolay ayrılması, meyve ağırlığının en az 10 gram, iç randımanın ise yüzde 50'nin üzerinde olması, her yıl meyve vermesi, hastalık ve zararlılara karşı dayanıklı olmasıdır. Bu özelliklerden çoğunu taşıyan ceviz çeşitlerinden aşı kalemi alınarak, yabani ceviz çöğürleri aşılanmalıdır.”
Bugün televizyonlar aracılığı ile belli çeşitte cevizlerin reklamları yapılmakta ,üreticiler de toprak,yükselti,iklim, bakı,don dönemleri gibi çever şartalarına dikkat etmeden seçim yapabilmektedirler.
Bu bakımdan üreticilerin bahçe tesis etmeden önece uzamanlarına danışmasında önemli yararlar bulunmaktadır.Bahçe tesis edildikten sonra geri dönüş zor ve masraflı bir yoldur.
“Bahçe kurulmasında ilk adım dikilecek çeşitlerin belirlenmesidir. Çeşit belirlemede önemli konulardan birisi, cevizin çiçek yapısı ve buna bağlı olarak yeterli tozlanmayı sağlayacak özellik göstermesidir. Cevizlerde erkek ve dişi çiçekler aynı dal üzerinde olup, farklı yerlerde teşekkül eder. Cevizde erkek ve dişi çiçeklerin farklı zamanlarda olgunlaşması (dichogamy) eğiliminin yaygın olduğu görülür. Bu nedenle bahçe, karşılıklı olarak erkek ve dişi çiçekleri aynı zamanda olgunlaşan, en az iki çeşitle kurularak risk azaltılır. Birbirini tozlayan çeşitler seçilmelidir”
“Seçilecek çeşidin soğuklama süresi bilinmeli ve dikilecek yerin soğuklama süresi ile uyumlu olmalıdır. Eğer çeşidin soğuklama ihtiyacına göre yer seçilmezse bitkinin gelişmesinde, çiçeklenme ve meyve veriminde düşüşler olur. Bu nedenle bahçe kurulacak yerin yaz ve kış sıcaklıkları önem taşır. Yerin uygunluğunu tayin eden en kritik faktör ilkbahar sıcaklık değişimleridir. Vadilerdeki 30-40 m yükseliş ilkbahar döneminde geceleri 3-6°C'lik bir artış sağlar. İlkbaharın son donları, sonbaharın erken donlarından daha tehlikelidir. Uygun bir yer seçimi, üreticiyi dondan korunma için uzun yıllar yapacağı masraflarından kurtarır. Cevizlerin çiçek açma dönemindeki soğuklar daha önemlidir. Genç fidanlar, yaşlı ağaçlara oranla soğuklara karşı daha hassastır.”
Üreticilerimiz için önerdiğimiz başvuru kaynaklarının başında İl ve İlçe tarım Müdürlükleri ile Ziraat Odaları gelmektedir.
Orman Bölge Müdürlüğü farklı projelerle ceviz üretimine katkıda bulunmaktadır.
İlmizde bulunmayan ancak başta Yalova Atatürk Meyveclik Araştırma Enstitüsü ve ADÜ Ziraat Fakültesi birikimlerinden yararlanılabilir.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.