Dünya pamuk üretiminde, 2015/2016 sezonunda yaklaşık olarak yüzde 12 azalması öngörülmektedir. Bunun da anlamı üretimin tüketimden yaklaşık olarak 1,3 milyon ton daha az olacağıdır.
2015 yılında bu öngörünün sonucu olarak da-diğer etkenlerle beraber- dünya pamuk fiyatlarında belirgin bir artış görülmüştür.
Stok değerlerinin yüksek olması, Çin’in piyasa fiyatları altında stok oluşturmaya devam etme çabaları önümüzdeki dönem için dünya pamuk piyasaları bakımından risk oluşturmaktadır.
Bu durumda Türk pamukçuluğunun sürdürülebilir üretim yapması için öncelikle girdilerin fiyatların önüne geçmesi engellenmelidir.
Dekar başına maliyetin ülke ortalaması, bölgelere toplam pamuk ekim alanlarındaki payları oranında ağırlık verilerek hesaplanmıştır. Buna göre, bu sezon Türkiye geneli için dekar başına maliyet ortalaması 938 dolar olmuştur. TUIK istatistiklerine göre, bu sezon ülke geneli için dekar başına kütlü pamuk ortalama verimi 448 kg olarak gerçekleşmiştir.
Buna göre, beher kg kütlü pamuk üretim maliyetinin 2,09 dolar olduğu sonucuna varılmaktadır.
Pamuk üretim maliyetleri gerek toprak ve iklim koşulları ile yetiştirme teknikleri ve diğer ekonomik faktörler arasındaki farklılıklara bağlı olarak bölgeler itibariyle değişmektedir. Bu nedenle ayni formata bağlı olarak değişik kaynaklardan derlenen maliyet verileri belirli sınırlar içinde değişiklik göstermektedir. Bu sezon Ege bölgesinden 6, Çukurova’dan 3, Diyarbakır’dan 2 ve Şanlıurfa ve Kahramanmaraş’tan birer olmak üzere toplan 13 kaynaktan veri sağlanabilmiştir. Buna göre, birim alan başına maliyetin 773 %/da (ÇUKOBİRLİK, Makinalı hasat) ile 1069,60 %/da (Söke Zir.Oda.Makineli hasat) arasında değiştiği görülmüştür. Daha sonra bu veriler Bölgeler itibariyle gruplandırılarak bölge ortalamaları belirlenmiştir.
Önümüzdeki dönemde pamuk desteklenmelerinde bu konu dikkate alınmalı, destekleme miktarlarının belirlenmesinde girdi maliyetleri farklılığı dikkate alınmalıdır. Hatta bölgelere göre farklı bir destekleme modeli uygulanabilir.
Türk pamuk üreticisinin uluslararası rekabette başarılı olamamasının nedenlerini ve çözümlerini TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar şöyle özetlemektedir:
“Pamukta verimliliğimiz yüksek, maliyetlerimiz de yüksek. Maliyetlerin yüksek olmasından dolayı üreticinin kazancı yeterli değil. Fiyatlar düşük, daha fazla destek sağlanmalı. Ekim alanlarındaki azalmanın belli başlı nedenleri içinde, tarımımızın yapısal sorunları, yüksek girdi fiyatlarının üretim maliyetlerini yükseltmesi gelmektedir. Bilindiği üzere pamuk, gümrük birliğinden dolayı tarife uygulaması yapamadığımız tek tarımsal üründür. Sıfır gümrükle pamuk ithal ediliyor. Gümrüklerle koruyamıyoruz. Maliyeti düşük ülkelerle rekabette zorlanıyoruz. İthalatı önlemek için pamuk daha fazla desteklenmeli. Bütün bunlar, pamuk üreticimizin diğer ülkelerin pamuk üreticileriyle rekabetini güçleştiriyor. Ekim alanları giderek daralıyor ve üreticimiz pamuk yerine farklı ürünlerin tarımını yapmaya yöneliyor.
Stratejik ürün pamuğun tarım ürünleri arasında sağladığı yüksek katma değer ile istihdam oluşturan, tarım ve sanayi sektörlerinin bütünleşmesinde rol oynayan, ihracata yönelik, dünyada önemli bir stratejik üründür.”
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.