Temettüat Defterlerindeki kayıtlar, kırsal alandaki tarım alanlarının miktarları, ürün çeşitliliği, ekili alanlardan elde edilen toplam ürün miktarları ve gelirleri hakkında bize önemli bilgiler vermektedir. Aynı zamanda da ekilmeyen arazi miktarı hakkında bilgi sahibi olabilmekteyiz.
Bugün ülkemizin vergi yasaları gereğince küçük çiftçi olarak kabul edilen kesim büyük oranda vergiden muaf tutulmuşken, o dönemle kıyaslandığımızda günümüz Türkiye’sinin aksine Osmanlı Devleti’nin 19.yüzyılında her dönüm, kile ve ağaçlar adet olarak vergilendirilmekteydi.
Anadolu’da tahıl ziraatının ülke ekonomisi ve halkın geçimi için hayati bir önemi vardır. Halkın evinde beslediği birkaç sağmal hayvandan elde ettiği süt ve süt ürünleri ile bahçesinde yetiştirip ekmeğine katık yaptığı meyve ve sebzesinin yanında halkın temel yiyeceğinin ekmek ile unlu besinler olduğu bir gerçektir.
Teke sancağında, özellikle Akdeniz sahilinde ana besin kaynağı olan unlu besinlerin (Arpa,buğday,mısır vb.)elde edildiği bitkisel üretim yanında kültür bitkileri de tarlada yetiştirilmekteydi. Anadolu tarımının bitki türleri içinde buğday ve arpa başta gelmektedir. Sonra mısır, çavdar ve yulaf ekimi gelir. Diğer bitkilerin iklim koşulları, yetiştirme tekniğinden doğan zorluklar ve ıslahları ve sulu arazi azlığı vb. gibi nedenlerden dolayı sınırlı kaldığı görülür.
Temettüat defterlerinde, yazılım amaçlarının gereği kazançları belirlerken, Osmanlı döneminin en yüksek gelir çeşitlerinden olan tarla gelirlerini de kayıt altına alınmıştır.
Hanelerin gelirlerinin yazıldığı bölümlerde, gelirlerin yanında gelir getiren veya getirmeyen arazi çeşidinin isminin ve miktarının da verilmesi, bizi toplam tarım arazisine, tarım alanlarının kullanım şekline göre dağılımına, arazinin işletme biçimi gibi sonuçlara götürebilmektedir. Ancak arazi miktarları yazılırken titiz davranılmadığını, defter kayıtlarından anlıyoruz.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.