1970 Genel Tarım Sayımında, 1963 sayımında olduğu gibi, o dönemlerde Birleşmiş Milletler tarafından bütün dünyada yapılması öngörülen 10 yıllık sayım programları çerçevesinde ve küçük tarımsal işletmelerde örnekleme, büyük işletmelerde tam sayım ve alan örneklemesi yöntemi uygulanmış olup, alan örneklemesi için topoğrafik haritalar kullanılmıştır.
Sayımda, TÜİK’in yanı sıra, başta TKB taşra teşkilatı olmak üzere, ilgili diğer kamu kurum ve kuruluşları ile üniversiteler aktif olarak yer alırken, ABD Uluslararası Kalkınma Teşkilatı (AID) Teknik Yardım Programı kapsamında Türkiye’de görevlendirilen uzmanlar ile Birleşmiş Milletler İstatistik Müşavirliğinden de destek alınmıştır.
Ancak bu sayımda 1963 sayımından farklı olarak tüm ülke sayım kapsamına alınmış ve 1965 Nüfus Sayımına göre nüfusu 5 bine kadar olan yerler, nüfusu 5 binden 50 bine kadar olan yerler ve nüfusu 50 binden daha fazla olan yerler olarak ve aynı yöntemlerle sayıma dâhil edilmiştir.
Sayımda birbirinden bağımsız olarak iki yöntem uygulanmıştır. Bunlardan ilki Alan Örneklemesi yöntemidir. Bu yöntem Türkiye’de tarım sayımlarında ilk defa kullanılan yöntem niteliğinde olup, daha önceki sayımların beyan esasına dayanması ve bu çalışmalarda derlenen veriler ile gerçek veriler arasında önemli farklılıkların ortaya çıkması nedeniyle tercih edilmiştir.
Alan örneklemesi; 1/25 bin ölçekli topoğrafik haritalar üzerine tesadüfî olarak yerleştirilen noktaların arazide bulunması ve bu noktada bir kenarı 200 adım olan bir kare belirlenerek, içindeki arazi kullanımının tespit edilmesi esasına dayanmaktadır. Bu çalışma her il için arazi kullanışına ait bağımsız tahminler verecek şekilde tasarlanmıştır. Bu amaçla Harita Genel Müdürlüğünden davet edilen uzmanlar tarafından anketör ve kontrolörlere eğitimler verilerek deneme amaçlı uygulamalar yaptırıldıktan sonra sayımda görevlendirilmişlerdir.
Sayımda kullanılan ikinci yöntem ise Hane halkı Mülakat Anketidir. Söz konusu anket çalışması nüfusu 5 binden az olan yerler ve nüfusu 5 binden fazla olan yerler olarak iki aşamada yapılmıştır. Bu sayımda 1963 sayımında tercih edilen örnek köyler ve hane halkları yerine, doğrudan her ildeki tüm köylerde bulunan hane halkları seçilmiş ve köyler geçim kaynaklarına göre (tarla ürünleri, hayvancılık, bağcılık, sebzecilik, meyvecilik, balıkçılık, orman ürünleri, el sanatları ve diğerleri) 9 farklı kategoride büyükten küçüğe doğru sıralanmıştır. Bu kapsamda 180 bin hane halkı seçilerek sayım uygulanmıştır.
İkinci aşamada sayım uygulanan nüfusu 5 binden fazla olan yerler de 1965 Nüfus Sayımına göre üç ayrı kategoride (nüfusu 5 bin–9.999 arasında olan yerler, 10 bin–49.999 arasında olan yerler ve 50 bin ve üzeri olan yerler) değerlendirilmiştir. Bu kapsamda da yaklaşık 20 bin hane halkı tespit edilerek sayım yapılmıştır.
Hane halkı Mülakat Anketinde yaklaşık 200 kadar TÜİK personeli anketör ve kontrolör olarak görevlendirilmiş olup, anket çalışmaları 01.06.1970 tarihinde başlatılarak, aynı yıl Eylül ayı sonuna kadar sürdürülmüştür.
1970 Genel Tarım Sayımında, genel tarımsal yapıya ilişkin bilgiler ile çiftçilerin demografik yapısı ile ilgili bilgilerin yanı sıra, Milli Gelir hesaplarında kullanılan tarımsal üretim serilerinin oluşturulmasına yönelik de çalışmalar yapılmıştır. Bütün bu çalışmalar ve elde edilen veriler değerlendirilerek 1972 yılında “1970 Cari İstatistikler ve Tarım Sayımı Sonuçları” yayını ile kamuoyuna açıklanmıştır. Ayrıca, “İller ve Tarımsal İşletme Tipleri” sonuçları alınarak 1973 yılında kullanıma sunulmuştur.
Alıntılar:DPT,Türkiye’de Tarımsal İstatistikler
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.