Sayın M. Ali AKTAŞ ve H. Serdar Yalçınkaya’nın “Avrupa Birliği’nin Tarım Entegrasyon Süreci ve Türk Cumhuriyetlerinin Tarım Entegrasyon Projeksiyonu” adlı çalışması çek fazla ses getirmemesine rağmen Türkiye ve muhatabı Türk Cumhuriyetlerinin tarım ve ekonomileri için birer çıkış yolu olarak görünmektedir.
“Türk Dünyası’nın toprak alan büyüklüğü 4,73 milyon km2 olup Kazakistan 2,72 milyon km2 ile toplam alanın %50’inden fazlasını bünyesinde bulundurmaktadır. TD toplam tarım alanı 3,23milyon km2 ve Kazakistan 2,09 milyon km2 ile bu alanın %60’nı elinde bulundurmaktadır. TD’nin işlenebilir tarım alanı 0,5 milyon km2 ve Kazakistan 0,24 milyon km2 ile %50’sini elinde bulundurmaktadır. Bu açıdan Kazakistan çok önemli bir tarımsal potansiyele sahip olduğu bir gerçektir.”
“Ancak tarım alanlarının kullanım yapılarına bakıldığında sürekli ekilen arazi miktarında Türkiye 3 091 ha ile TD ülkeleri içerisinde en büyük yapıya sahip ülkedir ve TD sürekli ekim yapılan alanlarının % 80,12 ne sahiptir. Bu açıdan Türkiye’nin bitkisel üretimi arttırma potansiyeli fazla değilken, diğer TD ülkelerinin bitkisel üretimlerini arttırma potansiyelleri fazladır. Kazakistan’ın sahip olduğu 1,85 milyon km2 lik kalıcı çayır ve otlak yapısı hayvansal üretim için çok önemli bir potansiyeli de ortaya koymaktadır. Bu bağlamda ucuz ve kaliteli hayvansal gıda üretiminde Kazakistan önemli kaynak oluşturmaktadır. Ayrıca Azerbaycan %39,54 İşlenebilir Alan / Toplam Tarım Alanı oranı ile bitkisel üretimde büyük kapasiteye sahiptir.”
Kazakistan’da 2021'de GSYH'nin 76,7 trilyon tenge (yaklaşık 182 milyar dolar), 2025'te 104,8 trilyon tenge (yaklaşık 249 milyar dolar) olacağını, gelecek yıl 86 milyon ton olması beklenen petrol üretiminin 2025'te 100,7 milyon tona çıkarılacaktır. Gayri safi yurt içi hasılanın (GSYH) 2021'de yüzde 2,8 seviyesinde büyümesi bekleniyor, 2025'te bu rakam yüzde 4,6'ya ulaşması beklenmektedir.
Özbekistan’ın Özbekistan’ın GSYİH: 50,5 milyar Dolar, GSYİH Büyüme Oranı: % 5,1, Kişi Başı GSYİH: 1.521 Dolar (SAGP: 6.518 Dolar), Enflasyon Oranı: % 14,3, İşsizlik Oranı: % 5,8, Toplam İhracat: 14,2 milyar Dolar, Toplam İthalat: 19,5 milyar Dolardır.
Azerbaycan’ın GSYİH : 47,2 milyar ABD Doları,
GSYİH Büyüme Oranı : %2,7,
GSYİH Dağılımı : Tarım:%6,2, Endüstri:%51,7, Hizmetler:%42,1, Kişi Başı GSYİH : 4.690 ABD Doları, Enflasyon Oranı : %2,8, İşsizlik Oranı : %5, Toplam İhracat : 33,9 milyar ABD Doları, Toplam İthalat : 17,3 milyar ABD Dolarıdır.
Türkmenistan’ın Türkmenistan'ın GSYİH'si Ocak-Ekim 2020 döneminde % 5,8 büyümüştür. Üretim yıllık bazda% 4,1 artmıştır. Perakende ticaret cirosu % 18,9 arttı. Devlet bütçesinin gelir kısmı % 9,2 ve harcama kısmı -% 87,4 olarak gerçekleştirildi. Ücretlerde ortalama % 10,3 artış kaydedildi. Tüm finansman kaynaklarından kullandırılan yatırımların hacmi 25 milyar manata ulaştı. Genel olarak tarım sektöründe yapılan üretim, iş ve hizmetlerin 2019 yılının aynı dönemine göre büyüme oranı% 4,2 oldu.
Kırgızistan’ın GSYİH (Nominal) : 8,1 milyar Dolar (2019), GSYİH Büyüme Oranı : %3,5 (2019), Kişi Başı GSYİH (Nominal) : 1.270 Dolar (2019), Enflasyon Oranı : % 1,5 (2019), Toplam Döviz Rezervleri : 2,2 milyar Dolar, Toplam İhracat : 1,8 milyar Dolar, Toplam İthalat : 5,3 milyar Dolardır.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.