Günümüzde taze sebze ve meyve, hangi ülke, toplum, topluluk ve iklim kuşağı olursa olsun insanlığın vazgeçemediği gıdaların içerisinde en önemli yer tutanlardandır. Çünkü taze ve meyve lif özellikleri, kansere karşı koruyucu etkisi, şeker, mineraller ve vitaminler bakımından depo işlevi gören önemli bir besin grubudur. Sağlıklı beslenmenin şartlarından birisi de gıdaların düşük karbonhidrat ve yağ içermeleridir ki taze ve sebzeler genelde bu özelliklere sahiptirler.
Ülkemiz üretim bakımından sebze ve meyve üretimine hem iklim çeşitliliği ve hem de coğrafi yapı ve yer aldığı iklim kuşağı açısından son derece uygun olmasına rağmen, bu üretim dalının karşı karşıya olduğu engelleri iç tüketim ve ihracat olarak ayırt etmek yararlı olacaktır.
Ülkemiz sebze ve meyve üreticilerinin pazar şartlarını ortaya koyma, fiyat tespitinde etkili olma yönünde etkisi bulunmamaktadır. Pazar şartlarını tamamen aracılar oluşturduğu için üreticiden çıkış fiyatı ile tüketici alış fiyatı arasında ortalama olarak yüzde 300-400’lere varan farklar oluşmaktadır. Bu da üretimde sebze ve meyvenin stratejik bir ürün haline gelmesini engellemektedir.
İhracat yönünü ele aldığımızda ise taze meyve sebzenin saklanması, sağlıklı olarak ambalajlanması ve tüketiciye en taze şekilde ulaşması için, bu alanda endüstrinin ve teknolojinin tam anlamı ile yerleşmemiş ve uygulanamıyor olması, yüksek potansiyelimize rağmen ihracat şansımızı ve sürekliliğimizi kısıtlamakta ve engellemektedir.
Dünya Gıda Örgütü (FAO)’nün 2013 yılı verilerine göre, dünya yaş sebze ve meyve üretimi 1 milyar812 milyon 360 bin 500 tondur. Bu rakamın yaklaşık olarak %37’sini meyveler, yüzde 63’ünü sebzeler meydana getirmektedir. Son on üç yılda dünya sebze ve meyve üretimini ele aldığımızda yaklaşık % 31 gibi bir sebze üretim artış oranı ile karşı karşıya kaldığımızı görürüz.
Dünya yaş Sebze ve Meyve Üretimi(ton)
Yıllar Meyve Sebze Toplam
2000 479 172 987 781 006 624 1 260 179 611
2005 539 490 505 899 682 225 1 439 172 731
2010 620 307 776 1 050 636 018 1 670 943 705
2011 644 598 249 1 087 699 706 1 732 297 955
2012 660 693 756 1 113 767 611 1 764 451 367
2013 676 670 441 1 136 690 216 1 812 380 657
Dünya yaş sebze ve meyve üretiminde ilk beş ülke ve üretim oranları şu şekildedir:
Sıra Ülke Üretim payı(%)
1. Çin 22,4
2. Hindistan 12,2
3. Brezilya 5,6
4. ABD 3
5. Türkiye 2,5
Kaynak :FAO
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.