Ülkemizde kooperatiflerin en başta gelen sorunlarından birisi yasal mevzuatla ilgili olan bölümlerdir.
1972 yılında yürürlüğe giren 1581 sayılı tarım kredi ve birlikleri kanunu ile 2000 yılında yasalaşan 4572 sayılı tarım satış kooperatif ve birlikleri hakkında kanun iki ayrı metin olarak ortada durmaktadır.
1163 sayılı kooperatifler yasası, ”Kooperatiflerin kuruluş, işleyiş ve denetim gibi düzenlemeleri barındıran bu kanun, tüm kooperatifler için uygulanır ve temel kanun niteliğindedir. Kanunun 98’inci maddesine göre kanunda aksi bulunmayan konularda TTK’daki anonim şirketlere ilişkin hükümler kooperatiflerin kendine özgü yapıları da dikkate alınarak uygulanmaktadır.” hükmünü taşımaktadır.
4572 sayılı tarım satış kooperatif ve birlikleri hakkında kanun ise ”Tarım satış kooperatif ve birliklerinin ilk yasal düzenlemesi 21/10/1935 tarihli ve 2834 sayılı Tarım Satış Kooperatifleri ve Birlikleri Hakkında Kanun’dur. Bu kanun, 1984 tarihli ve 238 sayılı KHK ile 3186 sayılı kanunu ile değiştirilmiş, 01/06/2000 tarihli ve 4572 sayılı tarım satış kooperatif ve birlikleri kanunu ile tamamen yürürlükten kaldırılmıştır.” özelliklerini taşımaktadır.
1581 sayılı tarım kredi kooperatifleri ve birlikleri kanunu, "Tarım kredi kooperatiflerinin ilk yasal düzenlemesi, 1929 tarihli Zirai Kredi Kooperatifleri Kanunu’dur. Ancak 1935 tarihli ve 2836 sayılı tarım kredi kooperatifleri kanunu kapsamlı olarak tarım kredi kooperatiflerinin kuruluş ve işleyişlerini belirlemiştir. Daha sonra bu kanun, 18/04/1972 tarihli ve 1581 sayılı tarım kredi kooperatifleri ve birlikleri kanunu ile yürürlükten kaldırılmıştır.”
Türkiye’de bütün kooperatifleri kapsayıcı bütünleştirici bir kooperatifler yasası çıkarılması gerekmektedir.
Üreci kooperatifleri ve tüketici kooperatifleri arasındaki yasal benzerlik ve ayrılıklar ayrı bir sorundur.
Bunun yanında Türkiye’de kooperatiflerin kuruluş, sevk ve idaresinin üç ayrı bakanlıkça yapılması yönetim, denetleme ve kooperatiflerin işleyişleri açısından karışıklıklara neden olmaktadır.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.