Önceki yazılarımızda Türk Kooperatifçiliğinin devlet tarafından geliştirlen mevzuatlarla yönetildiği ve kooperatiflerin bu mevzuat kıskacında rekabet edemez hale geldiğini,mali,idari ve ticari açılardan denetlenemeyen piyasa ve pazarlama aktörleri karşısında çaresiz ve güçsüz kaldığını açıklamıştık.
Bugün ise Hollanda Kooperatiflerinin liberal ve ortak adaklı yaklaşımlarla piyasaya nasıl hakim oldukları, nasıl ortak yararına gelişimler sağladığını açıklayacağız.
Hollanda KooperatilerininLiberal Bakış Açısı
“Hollanda’da üreticiler, resmi işbirliği organizasyonuna ihtiyaç duyan herhangi bir yasal iş formunu seçebilirler. Çiftçiler mevcut iş formları menüsünden kooperatif, birlik, vakıf, anonim şirket, kamu şirketi ya da diğer ortaklıklar arasında seçim yapabilirler. Müştereken sahip olunan bir iş kurmak için çiftçilerin en sık kullandıkları yasal yapı, kooperatiflerdir. Ancak çiftçileri diğer yasal işletme biçimleri içerisinde kooperatif seçmeye teşvik eden bir devlet politikası yoktur. Kooperatiflerin teşvik edilmesine yönelik herhangi bir devlet desteği ya da herhangi bir ortak destek kuruluşuna (örneğin bilgi paylaşımı, muhasebe veya savunuculuk) fon sağlamak için zorlanan kooperatifler de yoktur.
Yürürlükteki mevzuat uygulayıcıların gözünden değerlendirildiğinde, kooperatif kurma ve kooperatifin ana sözleşmelerinin kurucuların ihtiyaçlarına uygun hale getirme konusunda, genel olarak, Hollanda yasalarının çok esnek olduğu belirtilmektedir. Kooperatiflerin, kurulması ve sürdürülmesi, gerek parasal gerekse harcanan zaman açısından maliyetsizdir. İç yönetim yapısına ilişkin bir dizi genel kural çerçevesinde, kooperatifler faaliyetlerin türü, ortakların mali katkısı, fazlanın dağıtımı ve kooperatif ve ortaklar arasında iletişim gibi konularda tüzüklerinde daha ayrıntılı iç kurallar geliştirmekte serbesttirler. Aynı zamanda, örgütsel işletme kuralları, iç yönetişimin ortakların ihtiyaçlarına göre uyarlanması için yeterli esneklik sağlar. Kooperatifler için bazı vergi avantajları, özellikle küçük kooperatifler için kurumlar vergisi indirimi elde etmek mümkünse de bunlar sınırlıdır ve vergi avantajları hiçbir zaman çiftçilerin kooperatifleri diğer işletme biçimlerine tercih etmelerinin nedeni olmamıştır.
Özetle, Hollanda yasaları, diğer AB ülkelerindeki mevzuata kıyasla, az sayıda zorlayıcı kurala sahip olduğu ve tüzüklerinin tasarlanmasında kooperatiflere önemli bir esneklik olanağı sağladığı için kolaylaştırıcı olarak nitelendirilmektedir.””
Bizde ise bu mevzuatın ta tersi olarak kooperatifler iç yönetimleri, tüzükleri ve piyasa davranışları açısından sınırlandırılmışlardır.
Mali açıdan diğer aktörlere karşı rekabet edememeleri ayrı bir konudur.
Aracı,komisyoncu,tüccar,marketler pazarlama ve mali konularda denetim serbestliklerinden yararanarak kayıt dışı ticaret ile tadarik ve satış fiyatlarını kooperatiflerle rahatllıkla rekabet edebilecek düzeyde tutabilmektedirler.
Kaynak: Anonim
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.