İlk dönemlerinde Menderes, liberal ve dışa açık bir iktisat görüşüne sahipti ve özel girişime geçmiş iktidarlara göre daha fazla serbesti tanıdı. Ekonomik girişimleri önceleri toplumun yoksul kesimini mutlu etti, ancak uzun vadede ekonominin dengesi bozuldu ve aşırı dış alıma (ithalata) sebep oldu. Sanayileşme ve ekonomik gelişmeyle birlikte kırsal kesimden İstanbul gibi büyük şehirlere göç hızlandı. Bu yüzden de büyük şehirlerde ilk gecekondu mahalleleri oluşmaya başladı(1)
Demokrat Parti döneminde, olumlu iklim koşulları, uygun yurtiçi konjonktür, ve devam eden Kore savaşı, tarımsal üretimin artmasıyla birlikte talebini de yükselterek, ticaret hadlerinin ülke lehine dönmesi, ekonomik gelişmeyi hızlandırmıştır. Ayrıca Marshall Planı ile Amerika'nın Sovyet tehdidine maruz kalan ülkeleri ve bu arada Türkiye’yi destekleme kararı ve dış yardım ile birlikte borçlanma olanaklarının genişliği bu dönemde Türkiye’de, ekonomik aktiviteyi artıran unsurlar olarak sayılmaktadır.(2).
5.Menderes Hükümeti 25 Kasım 1957’de kuruldu ve 27 Mayıs 1960’a kadar devam etti.
5.Menderes Hükümetinin hükümet programında
tarım ile ilgili konurla yer verilirken tarım kadar diğer sektörler yer almıştır.Somut düzenlemeler değil vaatler yer almaya başlamıştır.
DP’ye olan güven 1957’lerin ortalarından itibaren azalmaya başlamıştır. Gelirleri düşen ücretli kentli kesimin DP’ye olan desteği iyice azalmıştır. DP oyları % 47,9 a düşmüş ve 424 milletvekilliği elde etmiştir. CHP % 41,1 oy oranıyla 178, CMP % 7, HP % 4 oy almış ve her iki partide 4 milletvekili çıkarmıştır. 1957 seçimlerinden sonra iktidar - muhalefet ilişkileri iyice gerginleşmiştir. 1958- 1960 yılları arasında CHP ve DP taraftarları arasında fiziki şiddete varan gerginlikler yaşanmıştır. 1957 seçimleri öncesi muhalefet partileri ittifak arayışı içerisine girmiştir. Hükümet seçim yasasında değişiklik yaparak, bunu önlemeye çalışmıştır. Seçimler sonrası hükümet basın ve muhalefet üzerinde baskıyı arttırmıştır. Muhalefetin yayın organları sürekli kovuşturmaya uğramıştır. İktidara karşı güçlü bir blok oluşturabilmek için muhalefet bir araya gelmiş ve Kasım 1958’de HP, CHP’ye katılmıştır. CMP, TKP ile birleşmiş ve “Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi” ortaya çıkmıştır. Muhalefet cephesinde bunlar yaşanırken, iktidar da muhalefetin birleşme eğiliminde olduğunu görünce buna karşılık “Vatan Cephesini” kurmuştur (3).
Nedim Öktem tekrar tarım bakanlığına getirildi.
(1) Gonca ÇETİN; MENDERES DÖNEMİ POLİTİKALARI VE İCRAATLARI, KAMU YÖNETİMİ&SİYASET, Sahipkıran Akademi Yazıları2013.
2:Abdullah Takım Demokrat Parti Döneminde Uygulanan Ekonomi Politikaları ve Sonuçları, s 167.
(3):Hakkı Uyar, Vatan Cephesi (Türk Siyasal Yaşamında Cepheleşmelere Bir Örnek), Boyut Yay., İstanbul, 2012, s. 49.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.