Tarihte Aydın’da incir üretimi ve son 95 yılda incir piyasaları-4

Nazilli için de incir, ekonomisi ve ticari hayatı açısından son derece önemlidir. Osmanlı dönemi kayıtları bize Nazilli için incirin ne derece önemli olduğunu şu cümlelerle anlatmaktadır:
Ticari faaliyetin yanında Nazilli’de üretilen pamuklu dokumalar da hem çevre hem de başkent pazarlarında alıcı buluyordu. Ayrıca incirin en kalitelisinin yetiştiği yerlerden biri de burasıydı.
  1891 yılı salnamesinde incir yetiştirilen alanların olarak Aydın ve Saruhan sancakları olduğu belirtilirken Nazilli için özel bir önem atfedilmektedir:
  “Aydın ve Saruhan Sancaklarının ve hususiyle Nazilli Kasabasının incirleri nefis ve meşhur olduğu kadar da geliyetlidir….
   Salnamelerde Nazilli’deki incir üretimi ve ticareti hakkında kısa paragraflar halinde bilgiler verilmektedir:   “Kazamız-ı yörede senevî 40 bin  İstanbul kilesiyle hınta(buğday) ve 3 milyon 888 bin kile şa’ir(arpa),71 bin 987 kile mısır,11 bin 200 kile çavdar,11 bin 841 kile akdarı, 20 bin kile burçak,11 bin 700 kile susam, 50 kile nohut ve yine o kadar mercimek, 15 bin kile bakla,3 milyon 650 bin kıyye çekirdekli pamuk, 1 milyon 341 bin kıyye incir,130 bin kantar palamut,863 bin kıyye zeytin,250 kıyye afyon,350 harir(ipek),600 bin yaş üzüm,7 binkantar meyan balı hâsıl olur, alınır ve satılır.       Nazilli yaklaşık bin 720 ton incir üretimi ile 190’lı yıllarda önemli bir incir üretim merkezi olma özelliğini sürdürmekteydi.
     “ Dâhil-i kazada(Nazilli) geliyetle zira olunan hububat: pamuk, arpa, buğday, mısır darısı, akdarı,
kumdarı, çavdar, susam, nohut, afyon, kendir.
Mahsulât-ı saire: incir, rezaki üzümü, portakal, limon, palamut, meyan kökü, kitre.
Mülahaza: İşbu mahsulâttan en ziyade ihracat pamuk, palamut, incir, arpadan olup… … İzmir’e sevk edilir.”
     “Dâhil-i kazada geliyetle zira olunan hububat: buğday, arpa, bakla, darı, susam.
Mahsulât-ı saire: incir, rezaki üzümü, meyan kökü, zeytin.
İşbu mahsulâttan en ziyade ihracat buğday ve arpa ve bakladan olup… İzmir’e sevk edilir.
 1908 yılı salnamesinde Nazilli’nin ürettiği tarım ürünleri belirtilirken hangi ürünün kaç dekar alanda tarımının yapıldığı belirtilmektedir. İncir alanları yaklaşık 35 bin dekar ile tarla bitkileri ve zeytinden sonra en geniş tarım arazilerini işgal etmektedir.
Kazanın(Nazilli)bir kısmında palamut ve bir kısmında zeytin ve incir işcari ve kısmı haziyesinde de portakal ve limon ağaçları mevcut olup senevî 100 bin kantar palamut 85 bin 50 kantar incir,70 bin kıyye zeytinyağı ile portakal, limon, kestane, ceviz ve… Husule gelir. Bir kısım arazisinde buğday, arpa, çavdar, ak adrı, mısır darı, sarı darı, susam, pamuk, afyon ve saire hububat-ı metnada zira edilip senevî 2 bin 500 balya pamuk ve muhanaf(?) miktarda zahire ve hububat metnada hâsıl olmakta olup arazisi gayet münbit masuldardır.
   XX yüzyılın başında Nazilli’nin kuru incir üretimi yaklaşık 4 bin 850 ton civarındadır. Aynı yıl (1908) Nazilli’de incir üretilen alan toplamı ise 35 bin 326 dekardır. İncir alanları zeytinden sonra ikinci sırada yer almaktadır.
Nazilli Kazasının arazisi(dönüm)
Bağ:6 bin 308
İncir bahçesi:35 bin 326
Tarla:257 bin 514
Çayır:1195
Arsa:866
Palamutluk:42 853
Zeytinlik:52 690
Sebze bahçesi:1622
Limon, portakal bahçesi:287
Mera:4 bin 820
Yaylak:2 bin 516
Orman ve çalılık:134 bin 252
Ahalinin hıtabına mahsus orman:19 bin 663
Yekûn:565 bin 402 dönüm