Tarımsal üretimde başarı ölçülerinden birisi de tarım ürününün kendimize yetmesi hatta,fazla üreterek fazlalığın ihraç edilmesidir.Buna tarımsal üründe yeterlilik olarak adlandırmaktayız.
“Başka bir anlatımla,yeterlilik derecesi bir bölgenin kullanılabilir üretiminin (iç üretim) o bölgenin talebini ya da yurt içi kullanımını (insan, hayvan ve endüstrinin bütün ihtiyaçlarını) ne ölçüde karşılayacak durumda olduğunu gösterir.”
“Değerin, 100’den küçük olması, üretimin yurt içi talebi tam olarak karşılayamadığı durumu temsil eder. 100’den büyük olan bir değer, normal iç ihtiyaçları geçen, ihraç edilebilir ve/veya stoklanabilir miktarların varlığını gösterir. “
“TÜİK 2017-2018 verilerine göre, tahıllar ve diğer bitkisel ürünler, sebzeler ile meyveler, sert kabuklular ve içecek bitkileri olarak sınıflandırılıp yeterlilik dereceleri açıklanmıştır. “
Her ne kadar TÜİK verileri bizleri tatmin etmemiş olsa da, toplam tahıl ürünlerinde 2017-2018 piyasa döneminde yurt içi üretimin yurt içi talebi karşılama derecesi yüzde 98 olarak gerçekleşti. Toplam tahıl üretiminde en büyük paya sahip olan buğdayın yeterlilik derecesi yüzde 111,7, yem sanayinin en önemli girdilerini oluşturan arpanın yeterlilik derecesi yüzde 90,2 mısırın ise yüzde 73,3 olarak gerçekleşti.
Yeterlilik ölçüsü içerisinde 2019-2021 sürecinde tahılların bu yeterlilik düzeyinin çok altında kaldığını görürüz.
Bunun yanında kuru baklagillerden yeterlilik derecesinin en yüksek olduğu ürün yüzde 89,6 ile kırmızı mercimek oldu. Nohuttun yeterlilik derecesi ise yüzde 87,5 olarak gerçekleşti.”
Aynı yeterlilik ölçüsünden 2019-2021 yıllarında bakliyat içinde söz etmemiz mümkün değildir;ithalat rakamları bu görüşümüzü desteklemektedir.
“Yenilebilir kök ve yumrular grubundan patateste yeterlilik derecesi yüzde 103,5, yağlı tohumlar ürün grubundan ayçiçeğinde yüzde 64,3, soyada yüzde 4,8 ve kolzada yüzde 70,3 düzeyinde oldu.”
“Toplam şeker üretiminin büyük kısmı yurt içinde tüketilmiş olup, yeterlilik derecesi yüzde 116,1 olarak gerçekleşti.”
Ancak şeker ve patates fiyatlarını ele aldığımızda bu ürünlerin de kendimize yetmediği ortadadır.
“Sebzeler: Toplam sebze ürünlerinde, 2017-2018 piyasa döneminde yurt içi üretimin, yurt içi talebi karşılama derecesi yüzde 106,6 olarak gerçekleşti. Toplam sebze arzının büyük bir kısmı yurt içinde tüketilirken sadece yüzde 6,6’lık bölümü ihraç edildi.”
“ Kök ve yumru sebzeler grubundan havuç yüzde 115,9 ile en yüksek yeterlilik derecesine sahip iken bunu yüzde 108,2 ile kuru soğan ve yüzde 100,8 ile turp izledi.”
“ Meyvesi için yetiştirilen sebzeler grubunda ise toplam sebze üretiminde en büyük paya sahip domatesin yeterlilik derecesi yüzde 110,7 olarak gerçekleşti. Bunu yüzde 109,2 ile biber, yüzde 107,8 ile sakız kabak takip etti.”etti. Tüm bunların yanında, baklagil sebzeleri grubunda, yeterlilik derecesi taze bezelyede yüzde 106,1 ve taze baklada yüzde 103,7 iken en düşük yeterlilik derecesi yüzde 100,2 ile taze fasulyede gerçekleşti.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.