• Üretim Desteği Ülkemizde 2003 yılından itibaren arıcılığa destek verilmeye başlamıştır. 5488 sayılı Tarım Kanunu’na göre her yıl çıkarılan Kararname kapsamında üreticilere destek verilmektedir. Üreticilere ilgili dönemlerde değişmekle birlikte ana arı, süzme bal ve aktif kovan başına destekleme ödemesi yapılmıştır. B
Bu kapsamda arı yetiştiricilerine; 2003 yılında 101 bin TL, 2004 yılında 1 milyon 168 bin TL, 2005 yılında 5 milyon 922 bin TL, 2006 yılında 17 milyon 285 bin TL, 2007 yılında 22 milyon 666 bin TL, 2008 yılında 22 milyon 785 bin TL, 2009 yılında 11 milyon 628 bin TL, 2010 yılında 21 milyon 986 bin TL, 2011 yılında 25 milyon 697 bin TL, 2012 yılında 34 milyon 568 bin TL, 2013 yılında 40 milyon 341 bin TL, 2014 yılında 45 milyon 887 bin TL, 2015 yılında 60 milyon 743 bin TL, 2016 yılında 67 milyon 998 bin TL, 2017 yılında ise 68 milyon 318 bin TL destek ödemesi yapılmıştır.
Ayrıca Bombus arısı satın alıp örtü altı yetiştiriciliğinde tozlanmada kullanan üreticilere 2005 yılından beri koloni başına ödeme yapılmaktadır. Söz konusu ödeme 2005 yılında koloni başına 30 TL, 2006, 2007, 2008, 2009 ve 2010 yıllarında 50 TL, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016 ve 2017 yılları için ise koloni başına 60 TL şeklindedir. Bu kapsamda üreticilere toplam olarak; 2010 yılında 1 milyon 775 bin TL, 2011 yılında 2 milyon 583 bin TL, 2012 yılında 4 milyon 224 bin TL, 2013 yılında 5 milyon 092 bin TL, 2014 yılında 6 milyon 175 bin TL, 2015 yılında 6 milyon 782 bin TL, 2016 yılında 8 milyon 006 bin TL, 2017 yılında ise 7 milyon 071 bin TL ödeme yapılmıştır.
Bu destekler arı üreticilerinin üretimi devam ettirebilmesi için gereklidir ve desteklerin günün şartlarına göre artırılarak devam etmesi gerekmektedir.
• İhracat Desteği Ülkemizin bal ihracatında diğer ülkelerle rekabet edebilmesi, iç piyasada fiyat istikrarının sağlanması, üreticinin hak ettiği değeri elde edebilmesi bakımından ihracat teşvik primi verilmektedir. İhracat iadelerinin amacına ulaşabilmesi, ihracatçının önünü görebilmesi, ihracatın gelişmesi için ihracat teşvikleri yeterli miktarda ve zamanında verilmelidir.
Ancak, Dünya Ticaret Örgütü’ne verdiğimiz taahhütler nedeniyle iade miktarları yetersiz kalmaktadır.
İhracat için ödenecek bedel; ihracat iade miktarı, miktar barajı ve azami ödeme oranları, ihraç edilen miktar ve ihracat değerleri dikkate alınarak yapılan bir hesaplamayla belirlenmekte, ihracatçılara mahsup şeklinde ödenmektedir.
2013 yılına kadar dolar bazında belirlenen ihracat iade miktarı bu yıldan sonra TL şeklinde belirlenmiştir. İhracat iade miktarı; 2001 yılında 67 dolar/ton, 2002 yılında 66 dolar/ ton, 2003-2012 yılları arasında 65 dolar/ton, 2013-2015 yıllarında 120 TL/ton, 2016-2017 yıllarında 130 TL/ton, 2018 yılında ise 160 TL/ton olarak belirlenmiştir.
Türkiye 2018 yılı 11 aylık verilere göre 5,9 milyon kilo, 23,6 milyon dolar değerinde bal ihraç etmiştir. 2010/2018 yılları arasında ihracat miktar olarak yüzde 367,5 değer olarak ise yüzde 306,9 artış göstermiştir. İthalatımız ise yok denecek kadar azdır.
(*) Kaynak :TZOB 2019 İktisadi ve Zirai Rapor
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.