Takip Et

ÜLKEMİZDE TARIMSAL KALKINMA KOOPERATİFLERİNİN BUGÜNÜ

Kırsal alanda ekonomik faaliyetler tarım ağırlıklı olup faaliyet alanları daha çok üretim ve pazarlama ağırlıklıdır.

Tarımsal yapının özelliği, üretilen tarım ürününün çeşidi ve üretici örgütlenmesi faaliyet alanlarında belirleyici olmaktadır.

Kooperatif veya üretici birliklerini oluşturan üyeler genel olarak düşük gelir grubuna sahip ve sürekli gelire sahip olamayan çiftçilerden oluşmaktadır.

Bu nedenle kırsal alanda ve üretici kesim içerisinde yoksulluk, diğer kesimlere ve sektörlere göre daha fazla görülmektedir.

Küçük aile işletmecilik yapısıyla ürettiği ekonomik değerin büyüklüğü ve istihdama katkısı yüksek olan tarım sektörünün değeri, hala diğer sektörler ve siyasi yöneticiler tarafından tam manası ile anlaşılamamış da olsa ,batı ülkelerindeki kadar olmasa da Türkiye için önemini sürdürmektedir.

Küçük ölçekli işletmeciliğin sürdürülebilir olması ve kırsal kalkınmanın gerçekleştirilebilmesi için köylerde üreticilerin örgütlenmesi önem taşımaktadır. Ancak mevcut yasalar,karar vericilerin tarımı küçümsemeleri ve ihmal etmeleri tarımsal kalkınmanın ve üretici örgütlenmesinin önündeki en önemli engellerdir.

Günümüzde hala 1163 sayılı Kooperatifler Kanununa göre kurulan tarımsal kalkınma kooperatifleri köylerde faaliyetlerini sürdürmektedirler. Tarımsal kalkınma kooperatifleri çok amaçlı kooperatifler olmaları nedeniyle bitkisel üretim, hayvancılık, ormancılık ve seracılık alanlarında ürün alım, satış, işleme, depolama, sigorta aracılığı ve nakliye gibi faaliyetler sonucu oluşan hizmetleri yaratmaktadırlar.

Tarımsal kalkınma kooperatiflerini diğer kooperatiflerden ayıran temel özellik tarıma dayalı sanayinin oluşmasına yönelik hizmetlerde bulunma olmasına mukabil başta finans eksikliği, yönetimlerdeki yetersizlikler ve üretici bu alanda kurulan kuruluşlara verilen desteklemelerin plansız ve yetersiz olması bu amaca ulaşmayı engellemektedir.

1163 sayılı Kooperatifler Kanununda değişiklik yapan 3476 sayılı Kanun; “Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Ana sözleşmesine” intibak zorunluluğu getirmiştir.

Tarımsal Kalkınma Kooperatifleri konu bazında, Köy Kalkınma Kooperatifleri Birliği (KÖYKOOP) Tarım Kooperatifleri Birliği (TAR KOOP), Hayvancılık Kooperatifleri Birliği (HAY KOOP), Ormancılık Kooperatifleri Birliği (OR KOOP), Çay Ekicileri Kooperatifleri Birliği (ÇAY KOOP) şeklinde örgütlenmişlerdir.

Ancak bazı bölgelerde bazı kooperatifler istisna tutulduğunda ülke genelinde Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığının 31/12/2015 verilerine göre, ülkemizde 35 farklı konuda faaliyet gösteren 55.955 kooperatif ve 7.040.386 kooperatif ortağı bulunmaktadır.

Bu kadar çok kooperatif bir kazanç ve verimlilik olmaktan çok zayıf üretici toplulukları görünümünde olup pek çoğu faaliyetlerini askıya almış durumdadırlar. 

ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.