Okuyucularımızın Türk tarımının yaklaşık 200 yıllık dönemde nereden nereye geldiğini kıyaslamaları açısından Osmanlı dönemi tarımını farklı yönleri ile ortaya koymaya çalışıyoruz.
Dünkü yazımızda “19.Yüzyıl Belgelerinde Selcen” adlı çalışmada, Denizli İli Çal İlçesi Selcen Köyü çiftçilerinin 1844/1845 yıllarında gelir/mülkiyet/vergi alanlarında dikkati çeken özelliklerini ortaya koymuştuk. Bugün ise köyde meskûn çiftçilerin gelirleri ile ilgili bilgileri aktaracağız.
Selcen’in gelirlerine göz attığımızda En yüksek gelir getiren meslek dalları, Selcen’in tek kasabının geliri (850 Guruş), Sabun Kahve ve Nalbur Ticareti (840 Guruş),ve o dönemin tekstili olan bezzazlık (733 Guruş) tır. Her üç meslek grubunu icra edenlerin sayısı altı hane reisinden ibarettir.
Temettüatların mesleklere ve mahallelere göre dağılımında, temettüat miktarları ve toplamında farklılıklar doğmaktadır. Bunun birkaç nedeni bulunmaktadır. Öncelikle defter düzenlenirken hesaplama hataları mevcuttur. İkinci olarak da ödenen rüsumlar mesleklerde dâhil edildiği halde mahallelere dağılımda hesaba katılmamıştır.
Alt gelir grubu hiç geliri olmayanlar ile 500 Guruşa kadar olan haneleri kapsamaktadır. Toplam nüfusuna hane bazında oranı, %28,26 olup hane sayısı olarak 65 haneden oluşmaktadır.
Orta gelir grubu içinde yer alanlar, 501- 1500 kuruş arası yıllık gelir elde edenler olarak kabul edebiliriz. Bu grubun Selcen toplam nüfusuna hane bazında oranı, %54,35 olup 125 haneden oluşmaktadır.
Orta-üst gelir grubu ise yıllık 1501-2000 kuruş gelir elde edenlerdir. Bu grubun gelir dilimine giren 24 hanelik kesimi, aslında, orta gelir grubuna daha yakın durmaktadır. Orta-üst grubun tamamı 24 haneden oluşmaktadır. Tüm hanelere oranı ise 10,44’tür.
Toplam nüfus içindeki en üst gelir grubunun hane cinsinden oranı ise %6,95’tir. En üst gelir grubuna giren 16 hane bulunmaktadır. 7806 As-133 numaralı defterde yer alan bu hane sahipleri içinde “hacı” unvanına sahip olanların fazlalığı dikkat çekmektedir.
Kişilerin temettüatları aynı zamanda varlıklarının da göstergesi durumundadır. Hane reislerinin “mecmuundan temettüatı” bölümü esas alınarak Selcen’in 1844/1845 yıllarındaki en varlıklı ailelerini tespit etmemiz mümkün olabilmektedir.
Selcen halkının gelirleri ele alındığında şu sınıflamalar dâhilinde gelir farklılıklarının varlığına tanık olmaktayız:
• Mahalleler arası gelir grupları,
• Hane reisleri arasındaki gelir farklılıkları(Geliri en yüksek ilk on ailenin geliri 3536 Guruş ile 2134 Guruş arasında değişmektedir).
• Tarım ve ticaretten dolayı gelir farklılıkları,
• Hanelerin mülkiyet ve hayvan sahipliğine dayanan gelirlerinden dolayı gelir farklılıkları,
• Zuhurattan (Farklı kaynaklardan elde edilen gelirler) den dolayı ek gelir farklılıkları, olarak sınıflandırmamız mümkün olmaktadır.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.