Staj ve çıraklık sigortası mağduriyetini, 'Sağır Sultan' da dahil bilmeyen, duymayan yok. Bir de X'in yapay zekası Grok'a "Türkiye'deki staj ve çıraklık mağduriyeti hakkında neler söyleyebilirsin?" diye sordum. İşte aldığım yanıt:
"Türkiye'de staj ve çıraklık mağduriyeti, uzun yıllardır tartışılan ve hala çözüm bekleyen bir konudur. Mağduriyetin temelinde, staj ve çıraklık sürelerinin emeklilik hesaplamalarına dahil edilmemesi yatmaktadır. İşte bu konuyla ilgili bazı önemli noktalar:
Staj ve Çıraklık Sigortası: Stajyer ve çırakların sigorta primleri, genellikle sadece kısa vadeli sigorta kolları (iş kazası ve meslek hastalığı sigortası) için ödenmekte, uzun vadeli sigorta (emeklilik) kollarına dahil edilmemektedir. Bu da emeklilik haklarının tanınmamasına yol açıyor.
Emeklilik Hakkı: Staj ve çıraklık dönemlerinde fiili olarak çalışan birçok kişi, bu sürelerin emeklilik başlangıcı olarak sayılmasını talep etmektedir. Ancak mevcut yasal düzenlemeler, bu sürelerin sigorta başlangıcı olarak kabul edilmemesine neden olmaktadır.
Toplumsal Mücadele: Staj ve çıraklık mağduriyeti, çeşitli platformlar, dernekler ve federasyonlar aracılığıyla kamuoyuna taşınmış, eylemler, basın açıklamaları, sosyal medya kampanyaları düzenlenmiş ve hatta bu konu meclis gündemine de taşınmıştır.
Yasal Düzenleme Talepleri: Mağdurlar, staj ve çıraklık sürelerinin borçlanma yoluyla emeklilik primlerine eklenmesi ya da doğrudan sigorta başlangıcı olarak kabul edilmesi için yasal düzenleme yapılmasını istemektedir. Bu talepler, çeşitli siyasi partiler ve sivil toplum kuruluşları tarafından da desteklenmektedir.
Ekonomik ve Sosyal Etkiler: Bu mağduriyet, sadece bireylerin emeklilik haklarını etkilemekle kalmamakta, aynı zamanda gençlerin mesleki eğitime yönelimini de olumsuz etkileyerek, ülkenin ara eleman yetiştirme kapasitesine zarar vermektedir.
Güncel Durum: 2024 yılında, staj ve çıraklık sürelerinin sigorta başlangıcı olarak kabul edilmesi için kademeli emeklilik düzenlemesi Meclis'e sunulmuş olsa da, bu konuda somut bir ilerleme sağlanmamıştır.
Bu mağduriyetin çözümü için yapılan çalışmalar ve talepler, hem siyasi arenada hem de toplumsal düzeyde devam etmektedir. Ancak, mevcut durumda, bu konuda net bir çözüm sağlanmamış ve mağdurların beklentileri hala karşılanmamıştır."
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.