Çocukları ergenlik dönemine girmiş birçok ailenin tarafıma yönelttikleri şikâyetler; çocuklarının yavaş hareketleri, memnun olunmayan vücut şekli, vücudu uygun pozisyonda tutmada zorluk çekmeleri, eklemlerde, özellikle dizde daha fazla ağırlık taşıma, hareket yapma yeteneğinde azalmadır. Fiziksel aktivite, enerji dengesi ve ağırlığın kontrolü için enerji harcanmasıdır. Düzenli olarak yapılan fiziksel aktivite egzersiz olarak tanımlanabilir. Egzersiz, düzenli ve tekrarlı vücut hareketlerini içerir. Esnekliği, kassal kuvveti ve kalp dolaşım sistem dayanıklılığı arttırmaya yönelik aktiviteler ergenlik dönemde mutlaka yapılmalıdır. Günümüzde toplumun fiziksel aktivite konusunda bilgi düzeyinin eksik olması, fiziksel aktivitenin sağlık için öneminin yeterince anlaşılamaması ve giderek daha hareketsiz bir yaşam tarzının benimsenmesi, toplumda obezite, kalp-damar hastalıkları, hipertansiyon, diyabet, osteoporoz gibi kronik hastalıkların görülme sıklığını artıran önemli nedenlerden biri olmuştur. Genelde birçok kişi fiziksel aktivite ve spor kelimesini eşanlamlı olarak düşünmektedir. Oysaki spor performans ve ciddi yüklenme ile bir amaç ve sonuç için yapılan bir olgu iken, fiziksel aktivite, günlük yaşam içinde sağlık için hareketliliğin artırılmasıdır. Bu kapsamda spor aktivitelerinin yanı sıra egzersiz, çeşitli oyun ve gün içinde yapılan çeşitli aktiviteler de fiziksel aktivite olarak kabul edilir.
Şu çok iyi bilinmelidir ki fiziksel aktivite, her yaşta sağlığa yararlıdır. Düzenli fiziksel aktivite, çocukların ve gençlerin sağlıklı büyümesi ve gelişmesinde, istenmeyen kötü alışkanlıklardan kurtulmada, sosyalleşmede, yetişkinlerin çeşitli kronik hastalıklardan korunmasında veya bu hastalıkların tedavisinde veya tedavinin desteklenmesinde, yaşlıların aktif bir yaşlılık dönemi geçirmelerinin sağlanmasında bir başka deyişle tüm hayat boyunca yaşam kalitesinin artırılmasında önemli farklar yaratabilmektedir.
Ergenlik dönem, kişinin anatomik ve fizyolojik değişim ve gelişimlerinin maksimum düzeyde olduğu ve bazen bu değişikliklere adaptasyonda bir takım problemler yaşadığı bir dönemdir. Bu dönemdeki kişiler gelişim süresince kasların kuvvet ve esnekliğindeki dengesizliğe bağlı olarak aşırı kullanım sonucu oluşan yaralanmalara daha kolay maruz kalabilirler. Yine bu dönemde kemiklerde bulunan büyüme plaklarının henüz kapanmamış olmasına bağlı büyümenin devam etmesi nedeniyle verilen egzersiz programında dikkatli olunmalıdır. Aşırı yüklenmenin bu dönemde büyümeyi olumsuz etkilediği görüşü kabul edilmektedir. Bu nedenlerle bireyin fiziksel kapasitesi bilinmeli ve gereksiz zorlamalardan kaçınılmalıdır. Bu dönemdeki bireylere daha çok vücut ağırlığı kullanılarak yapılan egzersizler tavsiye edilir.
Son yıllarda fiziksel aktivitenin azalmasına bağlı olarak çocukluk çağı ve ergenlik dönem obezitesi önemli bir sağlık problemi haline gelmiştir. Bu dönemdeki obezite, kişinin yetişkin dönemindeki obezitenin bir habercisidir ve bu ilerde kalp ve damar hastalıklarına neden olabilir. Obezitenin önlenmesinde en etkili yöntem diyetle birlikte yapılan egzersizdir.
Ergenlik dönemi ve fiziksel aktivite
Hızlı tempolu yürüme, yavaş tempolu koşu, jimnastik hareketleri, yüzme, basketbol, voleybol, raket sporları ergenlik dönemde yapılacak sporlara örnek olarak verilebilir. Bu dönemde çocuğunuzu spora yönlendirirken mutlaka fiziksel uygunluk testleri yapılmalı, uygun olduğu spor belirlenmeli ve çocuğun yapmak istediği spor göz önünde bulundurulmalıdır.
Fiziksel Aktivitenin Faydaları Nelerdir?
Koroner kalp hastalığı, inme, yüksek tansiyon, insüline bağlı olmayan şeker hastalığı, kemik erimesi ve kolon kanseri görülme riskini azaltır. Bununla beraber psikolojik olarak kendini daha iyi hissettirir, depresyon ve anksiyete belirtilerinin azalmasını sağlar.
Ergenlik Dönemde Yapılan Egzersizin Amaçları Nelerdir?
- Fiziksel egzersiz, sağlık ve kendini iyi hissetme, büyüme ve gelişmeyi sağlamak
- Yetişkinlikte aktif yaşam stilini oluşturmak
- Kemik mineral yoğunluğunu arttırmak ve ilerde osteoporoz oluşma riskini azaltmak
- Aşırı kilo veya obezite insidansını ve yetişkinlikte kronik hastalıkların görülme riskini azaltmak
Kaynaklar:*Çocuk ve Spor,S.Muratlı,**Bilim ve Spor,E.Ergen,C.Acıkada, *G. Baltacı ,Ders sunumu,*İ. Düzgün, Fiziksel Egzersiz, *Brown RT, Strassburger VC. Adolescent Medicine A Practical Guide. Philadelphia: Lippincott-Raven Press; * Finlay S., Faulkner G. (2005) Physical activitypromotion through the mass media: Inception, production, transmission and consumption. Preventive Medicine ,* Harrison RA, Roberts C, Elton PJ. Does primary care referral to an exercise programme increase physical activity one year later? A ran¬domized controlled trial. J Public Health (Oxf). .* ACSM Fitness Book. American College of Sports Medicine. Leisure Press, Champaign, Illinois
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.