Dünkü yazımızda Devlet’in bir yanlıştan dönerek, bizzat Sayın Cumhurbaşkanının eşi eliyle ,“yerli,milli,ata-geleneksel” tohum üretimine verdiği önemi gösteren açıklamalar ve Türk Tarım Dergisi’ne konu ile ilgili bir ropörtaj verdi.
Ancak olay baştan sona çelişkilerle dolu.
Çünkü AK PARTİ, hükümeti 2006 yılında çıkarılan 5555 Sayılı Tohumculuk Kanunu ile standardizasyon sorunu yarattığı gerekçesiyle yerel tohumların satışına yasaklama getirdi.
Yasa, ağırlıklı olarak uuslararasıl tohum tekellerinin denetimindeki hibrit tohumlar dışında atadan kalma yerel ve milli tohumları satanlar hakkında önce 10 bin lira para cezası, eylemin tekrarlanması durumunda ise hapis cezalarını öngörmektedir.
ZMO verilerine göre” Türkiye'nin tohum pazarının büyüklüğü yaklaşık 750 milyon dolar civarında. Bunun 600 mşilyon doları tarla bitkileri, 150 milyon doları ise sebze tohumlarından oluşuyor. Türkiye'de kullanılan tohumların büyük kısmı yabancı kaynaklı. Ziraat Mühendisleri Odası'nın (ZMO) açıkladığı verilere göre mısırda yüzde 95, pamukta yüzde 80, Soyada yüzde 80, Sebzede yüzde 75, Patateste yüzde 95, Ayçiçeğinde yüzde 82, buğdayda yüzde 5 oranlarında yabancı kaynaklı tohum kullanılıyor. Tohumculuk pazarının yüzde 70'i yabancı firmalara ait olduğu belirtililen Türkiye sadece 2015 yılında tohum ithalatına 202 milyon dolar ödedi. Buna karşılık aynı yıl ihraç ettiği tohumlardan ise 103 milyon dolar kazanç elde etti. “
Dünya tohum ticareti en kârlın alanlardan birisi.
TZOB belirlemesine göre,
“Uluslararası Tohum Federasyonu ISF verilerine göre 2016 yılında dünyada kullanılan tohumluğun ihracat miktarı 4,4 milyon ton olup değer 11,3 milyar dolardır. İthalat miktarı ise 4,9 milyon ton olup ithalat değeri 10,9 milyar dolardır.
Dünyada tohum ihracat değerinde en yüksek payı alan Hollanda’nın 2016 yılında gerçekleştirdiği, 136 bin 419 ton ihracatının değeri 1,8 milyar dolardır. İhracat değerinde Hollanda’yı 1,7 milyar dolar ile Fransa, 1,6 milyar dolar ile ABD, 446 milyon dolar ile Macaristan ve 352 milyon dolar ile İtalya takip etmektedir. Türkiye’nin ISF verilerine göre ihracat değeri 81 milyon dolardır.
Dünya tohum ticaretinde en fazla ithalat değerine sahip ülke ABD’dir. 2016 yılında ABD 201 bin 855 ton tohum ithalatı gerçekleştirmiş ve ithalata 977 milyon dolar ödemiştir.
ABD’yi tohum ithalat değerinde 836 milyon dolar ile Hollanda, 747 milyon dolar ile Fransa, 702 milyon dolar ile Almanya ve 571 milyon dolar ile İtalya takip etmektedir. Türkiye’nin ISF verilerine göre tohum ithalat değeri 167 milyon dolardır.
Uluslararası tohum ticaretinin en önemli ayağını Hollanda, Fransa, ABD ve Almanya oluşturmakta olup, dünya tohumluk ticaretinde ağırlıklı olarak tahıllar, yağlı tohum bitkileri, sebzeler, çiçekler ve çim bitkileri yer almaktadır.
Hollanda 1829 milyon dolarla tohum ihracat değerinde ilk sırayı alrıken Türkiye’nin kazancı 81 milyon dolardır.
Dikkat edilmesi gereken bir nokta da geleneksel,yerli ve ata tohumları üretim miktarı ve kalitesi açısından yüksek verim sağlamamaktadırlar.Çünkü ıslah yolu ile henüz geniş ve ekonomik anlamda geliştirilmemişlerdir.
Üreticler geleneksel tohumları koruyup üretimlerini sürdürürken geçimlerini de sertifikalı tohumlarla sürdürmek zorundadırlar.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.