Türkiye zeytinyağı üretiminde dünyada ilk beş ülke içinde yer almasına rağmen diğer dört ülkeye göre zeytinyağımız hak ettiği değere ulaşamamaktadır.Bunun da pek çok nedeni bulunmaktadır.
Ülkemizde 2019 yılında üretilen 1 milyon 110 bin ton yağlık zeytin çeşitli şekillerde işlenerek yaklaşık 225 bin ton zeytinyağı elde edilmiştir.
Bölge olarak ele aldığımızda Aydın,Denizli,İzmir,Balıkesir ve Manisa ihracatta söz sahibi olan illerdir.
Zeytin (yağlık) üretiminde Bölge ülke üretiminin %31’ini karşılarken, üretim Aydın’da 195267 ton, Denizli’de 2959 ton ve Muğla’da 96935 ton olarak gerçekleşmiştir. Zeytin (sofralık) üretiminde Aydın 106949 ton ile ilk sırada yer alırken Aydın’ı 4687 ton ile Denizli ve 3121 ton ile Muğla izlemektedir. Bölgede yetişen toplam zeytin (sofralık) ülke üretiminin %22,41’ini karşılamaktadır.
24510 ton Sofralık Zeytin üretimi ile Buharkent ülkemizin sofralık zeytin üretiminin %4,79’unu gerçekleştirirken Güney Ege Bölgesi üretiminin %21,36’sını karşılamıştır. 2008 yılında diğer sofralık zeytin üretim merkezleri Koçarlı, Kuyucak, Aydın ve Bozdoğan olmuştur.
Germencik 2008 yılında yağlık zeytin üretiminde ülke üretiminin %4,34’ünü, Güney Ege Bölgesi üretiminin ise %13,99’unu gerçekleştirmiştir. Bölgede yoğun olarak üretimi yapılan yağlık zeytin Milas, Bozdoğan, Çine ve Yatağan ilçelerinde de önemli ürünlerin başında gelmektedir.
Sofralık ve yağlık zeytin,zeytinyağı fiyatlarının ortaya çıkmasında ihracat ,arz-talep oran ve miktarları etkili olmaktadır.
Uluslararası Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi verilerinden yapılan hesaplamaya göre, 2016/17 sezonunda arz taleple genel olarak örtüşmüş ve toplam arzın 3,8 milyon ton, talebin ise 3,5 milyon ton olarak gerçekleşmiş olduğu görülmekte olup üretimde geçen sezona göre artış yaşanmasının beklendiği tahmin edilmektedir. Aşağıdaki tabloda, dünya genelinde zeytinyağı ihracatında ön planda olan ülkelerin zeytinyağı dış ticaretindeki denge durumları görülmektedir. Bu kapsamda İspanya’da zeytinyağı sektöründe dış ticaret fazlası yüksek bir değere sahiptir. İtalya’da ise ithalatın ihracattan daha fazla olması sebebi ile zeytinyağı sektöründe dış ticaret açığı oluşmuştur. Türkiye de bu sektörde dış ticaret fazlası olan ülkeler arasında yer almaktadır. [ (Uluslararası Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi) ve (Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü, 2018)]
Yağlık zeytin fiyatları Aydın ilinde geçtiğimiz yıllarda Türk Lirası bazında şu şekilde gerçekleşmiştir.
2006:1,46
2007:1,41
2008:1,48
2009:1,48
2020:1,61
2021:2,04
2021 yılı görüldüğü gibi yağlık zeytinde en yüksek fiyat olarak karşımıza çıksa da üretici masraflarını karşılamaktan uzaktır.
2021 sezon başında (Ekim-Kasım>>) zeytinyağı iç fiyatları 30-35 L aralığında belirmiş,bir bir buçuk ay içerisinde 50 TL düzeyine ulaşmıştır. İçinde bulunduğumuz ekonomik kriz ve her çeşit metanın fiyat artışları dikkate alındığında zeytinyağında bu fiyatların yakın zamanda en az 15-20 TL daha artması beklenmelidir.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.