Türk kooperatifçiliği ile Hollanda kooperatiflerini Hollanda Kooperatiflerinin başarı yollarını ortaya koyarken bizdeki başarısızlığı da kıyaslayarak nedenlerinin tespiti yoluna gideceğiz.
Ülkemizde kooperatiflerin başarısızlığının ana nedenlerinden birisi de “etkin yönetici kadroları” nın eksikliğidir.Liyakat değil eş/dost/ yaren istihdamını amaçlayan Türk kooperatifçiliği başarızsılığa mahkum olduğunu hala anlamamıştır.Hollanda’da ise kooperatiflerin başarısı altında yatan unsurlardan birisi de “etkin yönetim sistemi ve anlayışı” dır.
“Kooperatiflerde iyi kurumsal yönetişim, kendi kendine ortaya çıkmaz. İyi bir kooperatif yönetimi, kooperatif yöneticilerinin sadece ortakların çıkarları doğrultusunda çalışması ile yetinemez; aynı zamanda ortakların kooperatiflere bağlılığını da sağlamalıdır. Kooperatifler büyüdüklerinde yönetim yetkilerinin yönetim kurulları ile profesyonel yöneticiler arasında nasıl dağıtılacağı sorunu ortaya çıkar.Hollanda kooperatiflerinin aşması gereken zorluklardan biri de bu olmuştur.
Yetersiz izleme ve kontrol, kooperatif ortaklarının çıkarlarına uygun olmayan kararlar için ortam sağlayabilir. Ortakları temsil eden yönetim kurulu, organizasyonun stratejik gelişimini kontrol etmek için yeterli karar hakkını korumalıdır. Aynı zamanda, profesyonel yönetim, hem pazarda rekabet koşullarında başarılı olmak hem de yeni stratejik alanlarda girişimlerde bulunmak ve nitelikli yöneticileri çekmek için karar hakkına sahip olmak ister. Kilit soru, yönetim kurulunun profesyonel yöneticilere hangi yetkileri aktaracağıdır. Pratik bakış açısından tartışma, sadece etkili kontrolün düzenlenmesi değil, aynı zamanda yöneticilerin kontrolü ve güçlendirilmesi arasında iyi bir denge elde etmektir.
Hollanda’da kooperatifler rekabetçi baskılara uygun stratejik ve taktik cevaplar geliştirmek için, yönetiminin özerkliğini güçlendirmek, ortakların operasyonel kararlar üzerindeki etkisini azaltmak, yeni sermaye kaynakları bulmak ve denetim organlarını profesyonelleştirmek ihtiyacını hissetmişlerdir. Başka bir deyişle, karar verme yapısındaki değişiklikler; daha fazla müşteri odaklılık, çeşitlendirme ve yenilikçiliğe yönelik stratejik tutum değişikliği ile birlikte ilerlemiştir.
Hollanda’daki tarım kooperatiflerinin iç yönetişim yapılarında esnek ve yenilikçi oldukları bilinmektedir. Hollanda yasaları içyapılarının kararlaştırılmasında kooperatiflere önemli özgürlükler tanır. Yasal sınırların sunduğu olanaklar çerçevesinde, Hollanda kooperatifleri ortak bağlılığı, ortakların kontrolü, yönetsel girişimciliği güçlendirme ve finansal zorunluluklarla başa çıkmanın çeşitli yollarını bulmuşlardır.”
Ülkemizin en büyük eksikliklerinden birisi kooperatiflerin profesyonel yönetici,pazarlamacı,ar-ge elemanı,medya tanıtım ve yöneticisi gibi alanlarda yetişmiş eleman bulabilme sorunudur.
Kooperatif bünyesinde yer alan profesyonel çalışan azlığı yanında ülkemiz kooperatif yöneticileri içerisinde kendini yetiştirmiş yönetici sayısı da oldukça azdır.
Bilgi donanımı eksik yöneticiler iç yönetimi ve kooperatif politikalarının belirlenmesini profesyonel çalışanlara bırakırlarken kooperatif içi karar dengelerini de bozmaktadırlar. Bu durumda Yetersiz izleme ve kontrol, kooperatif ortaklarının çıkarlarına uygun olmayan kararlar ortaya çıkabilmektedir.
Kaynak: Anonim
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.