DP iktidarları dönemi genel anlamı ile tarımı diğer sektörlere göre daha fazla kalkındırmayı amaçlayan, tarımı temel sektör olarak ele almıştır.DP Hükümetlerinin tarıma yaklaşımlarını genel olarak ele alırsak şu değerlendirmeleri yapabiliriz:
DP iktidarının ilk dönemlerinde tarımdaki başarısı aşağıda sayılan nedenlerden dolayı gerçekleştirilmiştir:
Devlet topraklarının bir kısmı köylüye dağıtılmış, boş topraklar işletmeye açılmış ve meraların bir kısmı ekim alanı haline getirilerek tarımsal alan genişlemiştir. - Gizli işsiz konumunda olan nüfusun bir kısmı yeni açılan tarımsal alanlarda istihdam edilerek DP iktidarının ilk yıllarında işsizliği azaltıcı etki yapmıştır. - Tarım kesiminde emeğin verimliliğini artırmak amacıyla yaygın bir makineleşmeye gidilmiş, kısa bir süre içerisinde, traktör sayısı yaklaşık on misli artırılmıştır. Ayrıca, tarımsal alet ve makineler ithal edilip, kolay işleyen bir kredi mekanizması yoluyla bu araç ve gereçler köylünün kullanımına sunulmuştur. - Tarımsal ürünlerin taşıma ve depolanması için yeni önlemlerin alınması, ürünlerin düşük fiyatlarla hemen elden çıkarılmasını önleyerek gerçek fiyattan satılması sağlanmıştır. - Ziraat Bankası kanalıyla, tarım kesiminin kredi ihtiyacı geniş ölçüde karşılanmış, tarımsal ürün fiyatları yükseltilerek üreticilere daha fazla nakit girişi sağlanmıştır.
Çiftçinin ürettiği buğday, dünya fiyatlarının üstünde fiyatlarla alınırken, tüketicilere fiyat artışı yansıtılmamıştır. Devlet adına bu işi yürüten Toprak Mahsulleri Ofisi sürekli zarar etmiştir. Bütçe açıklar Merkez Bankasına borçlanılarak kapatılmıştır. Bu uygulama enflasyonu kamçılamıştır. Yine bu dönemde Tarımın makineleşmesi hızlandırılmıştır. Dış yardım alınarak, özellikle traktör ithalatı büyük ölçüde arttırılmıştır. 1950 yılında 16 bin civarında olan traktör sayısı, 1955’de 40 bini aşmıştır. Bu hızlı makineleşme, tarımda işgücü fazlası doğurmuştur. Bu işsizler, büyük kentlere göç etmek zorunda kalmışlardır. Bu politikalar yanında; ucuz kredi, düşük vergi, üç yıl (1951, 1952,1953) süreyle uygun iklim koşullarının yaşanması ve Kore Savaşı nedeniyle tarım ürünlerinin ihraç fiyatlarının yükselmesi gibi ek faktörlerle, hükümet Türk çiftçisinin refahı 1953 yılının sonuna kadar artırmayı başarmıştır (1)
Ziraî üretim 1950-1955 seneleri zarfında genel olarak çoğalmış ve hububat üretiminde % 80, meyvelerde % 150, sebzelerde % 50, şeker pancarı ve patateste % 300’den fazla, pamuk lifi üretiminde % 80 ve ette % 100’ü bulan artışlar kaydedilmiştir. Buğdayda 1950-1955 ortalaması 1.106 kiloya, her türlü bakliyatta 1.003 kiloya ve şeker pancarında da 15.632 kilodan 18.968 kiloya yükselmiştir. 1950-1955 senelerinde ziraî üretimde yer alan artışa paralel olarak, ülkenin zirai geliri ve köylü nüfusu basına düşen ziraî gelir miktarı da çoğalmıştır
(1): Şevket Pamuk- Zafer Toprak, Türkiye’de Tarımsal Yapılar (1923-2000), Yurt Yay., Ankara, 1988, s.71.
(2) :Yılmaz agt.s 61
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.