Geçtiğimiz Salı günü TVDEN ‘de tarım programımız “TARIMDA GÜNDEM” de konuğumuz İzmir Tarım Grubu Dönem Sözcüsü Sayın Dr. Pınar NACAK idi. Konumuz ise “PANDEMİ SÜRECİNDE GIDA TEDARİKİ VE GÜVENCESİ”…
Programda belki en çok üzerine vurgu yapılan konu gıdanın geleceği ve gelecekte beklenebilecek olası tehdit ve tehlikeler idi.
Tüm tarım kesimi ve gıda üzerine “kafa yoran” kişi ve kuruluşların derin bir endişe içinde oldukları bir gerçektir.Bunun da bazı nedenlerini şu şekilde sıralayabiliriz:
• Gıda günü birlik ve hatta günde en az 10 defa almamız gerek ile ve en acil ihtiyaç malzemesi iken gelişen endüstri,finans,sanayi ve ticaret sektörlerinin daha ön plana çıkması ile hemen hemen tüm dünyada geri plana itilmiştir.
• Bu geri plana itilişin neticesi olarak tarım kesimi hükümet ve devletlerin planlama,bütçe paylarında ve önem sıralamasında da geri itilmiştir.
• Lobisi olmayan veya çok zayıf olan tarım sektörü siyasal alanda ağırlığını yeterince koyamamış,siyasal birliktelik ve amaç birliğini gerçekleştirememiştir.
• Kırılgan bir sektör olan tarım özellikle gelişmekte olan ülkelerde girdi fiyatlarını maliyete paralel tespitte söz sahibi olamamıştır.
• Gıda hammaddesini tarım kesimi üretmesine rağmen geri kalmış ve gelişmekte olan ülkelerde öz satış/pazarlama ağlarını oluşturamamışlardır.
• Sebze ve meyve dışında hemen her tarım ürününün pazarlaması mamul gıda sektörünün insiyatif ve merhametine terkedilmiştir.
Yukarıdaki tespitlerin ışığında Covid-19 salgın süreci gıdanın değerinin anlaşılması açısından bir test süreci olarak kayda geçmiştir.Bu test sürecini iki düzlemde değerlendirmek gerekir:
İlki Milli tarım ve üretim çeşitliliği ve miktarı.Salgın dönemi bizlere olağanüstü dönemlerde hangi ürün çeşitlerinin daha fazla tüketildiği ve tüketileceği konusunda istatistiki ve psikolojik somut sonuçlar vermiştir.Bu sonuçların da başta devlet bürokrasisi tarafından değerlendirilerek ,artık ürün planlamasının zamanının gelip de geçtiğinin anlaşılması ve planlamanın öncelikle olağanüstü dönemlere göre yapılması gerekliliğini ortaya koymuştur.
İkincisi ise gıda ekonomisi ve bu ekonominin makro ekonomiye yansıması açısından “gıdada fiyat enflasyonu” konusu öne çıkmaktadır ki bu da gene politikacıların ve devlet bürokrasisinin,”Tarım Orman,Gümrük ve Ticaret,Hazine ve Maliye Bakanlıkları” nın artı tarımsal ürün ve gıda pazarlamasını yeni baştan ele alınması gereklilik ve zaruretini ortaya çıkarmıştır.
Bunun için de acil olarak atılması gereken adımlar bulunmakta, yasal düzenlemeler ihtiyaç duyulmaktadır.
Mevcut tarım ürünü ve gıda pazarlamasının halka ucuz gıda tedariki imkanı bulunmamaktadır.Eğer gıda zaman zaman ucuzlamakta ise nedeni mevsimler şartlar,arz-gıda dengesinin arz lehine bozulması,pazarlama aktörlerinin çok kazanma yolunda düzenledikleri oyunlardan kaynaklanmaktadır.
Bunun için yapılacak çok iş ve işlem bulunmaktadır.
Yarına devam edeceğiz.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.