Değerli Okurlarım,Yazımın başlığından da anlaşılacağı üzere İsteğe bağlı sigorta ödemek bir kumardır.
Hele hele SSK (4/a) dan emekli olmak isteyenlerin düştüğü tuzağın başında isteğe bağlı sigorta yatırmak gelir.
Büyük Harflerle belirtmek isterim ki İSTEĞE BAĞLI SİGORTA 01/10/2008 TARİHİNDE SONRA BAĞ-KUR DUR ... ! 2020 yılına geldiğimiz bu günlerde halen İsteğe bağlı sigortanın adı değiştirilmemiş “ BAĞ-KUR “ denmesi gerekirken“ SİGORTA “ İfadesi kullanılmaktadır.
Bu uygulama ayrıca Sahte sigortalılıklarının oluşumuna sebeb olmuştur.
İsteğe bağlı sigortalı olmak isteyen kişinin 18 yaşını doldurmuş olması gerekmektedir. 18 yaşından önce isteğe bağlı sigortalı olmak mümkün değildir.
Diğer yandan isteğe bağlı sigortalılık için Türkiye’de ikamet etme şartı bulunmaktadır. Dolayısıyla gelir testi yaptırıp genel sağlık sigortasına prim ödememek için ikametini Türkiye’den aldırmış kişiler isteğe bağlı sigortalı olamamaktadır.
İSTEĞE bağlı sigortalı olmanın en önemli koşulu ise zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde bir işte çalışmıyor olmak veya SSK (4-a) kapsamında ay içinde 30 günden az çalışmak ya da tam gün çalışmamaktır.
Yani bir işte çalışan kişi aynı zamanda isteğe bağlı sigortalı olamaz.
Bu konunun istisnası ay içinde 30 günden az çalışan kişilerin durumudur. Bu kişiler çalışıyor olmalarına rağmen isteğe bağlı sigorta sayesinde eksik kalan günleri için isteğe bağlı sigortalı olarak ay içindeki sigortalılıklarını 30 güne tamamlamakta.
Ticari taksi ve dolmuş şoförlerinden ay içerisindeki çalışma süreleri toplamı 10 günden az olanlar isteğe bağlı sigortalı olarak çalışmalarını SSK yönüyle 30 güne tamamlayabilir. Bu kişiler için istisnai hüküm söz konusudur.
İSTEĞE bağlı prim ödeyenler çalışmadan sigortalı oldukları için yalnızca uzun vadeli sigorta kollarıyla genel sağlık sigortasından yararlanır.
Yani bu kişiler malullük, yaşlılık ve ölüm risklerine karşı ilerde (4-b) BAG-KUR statüsünde emekli olurlar.
Hastalık, analık, iş kazası ve meslek hastalığı sigorta kolları isteğe bağlı sigortalılara uygulanmamaktadır.
01.10.2008 günü öncesi yurtdışında bulunup isteğe bağlı prim ödeyenlerle ilgili istisnai bir uygulama söz konusudur.
Aralıksız olarak isteğe bağlı prim ödemeye devam edildiği sürece ülkemizde ikamet ediyormuş gibi isteğe bağlı prim ödenmesi mümkündür.
TÜRKİYE’DE yerleşik olma hali bir yılı doldurmayan yabancı uyruklu sigortalılar genel sağlık sigortalısı sayılmadığından, bunlardan bir yıldan daha az bir süre oturan ve isteğe bağlı sigortalı olanlardan genel sağlık sigortası primi alınmaz.
Ancak, oturma süresi bir yıldan fazla olanlardan oturma süresinin birinci yılının dolduğu tarihten itibaren sigortalının talepte bulunup bulunmadığına bakılmaksızın genel sağlık sigortası primi alınır.
1/10/2008 tarihinden önce yürürlükte bulunan 506 sayılı Kanunun 85 inci ve 1479 sayılı Kanunun 79 uncu maddelerinde, Türk vatandaşlarının isteğe bağlı sigortalı olabilmeleri için Türkiye’de ikamet etme şartı yer almamaktaydı. Ancak 1/10/2008 tarihinden itibaren söz konusu maddelerin yerini alan 5510 sayılı Kanunun 50 nci maddesinde isteğe bağlı sigortalı olabilmek için Türkiye’de ikamet etmek şartı yer aldı.
Dolayısıyla artık yurt dışında ikamet eden Türk vatandaşları isteğe bağlı sigortalı olamazlar.
Bu konuda uygulama değişikliğine gidilmiş olup, 2013/11 sayılı Genelge uyarınca; Türkiye’de ikamet etmekte iken sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerde bulunan Türk vatandaşlarından, isteğe bağlı sigortalı olmak için talepte bulunanların yurt dışına çıkmadan önce Türkiye’de ikamet ettikleri nüfus kayıt sisteminden tespit edilenler, tespit edilen ikamet tarihlerinde tereddüt oluşması halinde ise Türkiye ikamet tarihini belgelendirenler, sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkede bulunsalar bile isteğe bağlı sigortalı olabileceklerdir.
Ayrıca aşağıda belirtilenler yurtdışında ikamet etse bile isteğe bağlı sigortalı olabilirler.
1- 5510 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin (g) bendi kapsamında Ülkemiz ile uluslararası sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri isteğe bağlı sigortalı olabilirler. Bunların yurtdışındaki çalışmalarının sona ermesi halinde isteğe bağlı sigortalılıkları da aynı tarih itibariyle sona erer.
2- Uluslararası sosyal güvenlik sözleşmelerinden dolayı yurtdışından da ülkemizde isteğe bağlı sigortaya devam etme hakkı olanlar için Türkiye’de ikamet şartı aranmaz.
2020 yılı için en düşük isteğe bağlı sigorta primi: 818,56 TL. Esnaf Bağ-Kur primi 754,64 TL.,Ek-5 Tarım sigorta 764,84 TL.Ek-6 Primi : 720,50 TL.,Ek-9 Primi : 434,86 TL., 2925 sayılı Tarım Sigorta ( 15 gün )= 478,24 TL.dir.
Haftaya görüşmek üzere ,Sosyal güvenlikle Evde kalınız. (Fuat Tütüncüoğlu)
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.