DUL / YETİM AYLIĞI

Değerli okurlarım,

Dul/yetim aylığının alınabilmesi ve şartları ile ilgili bugüne kadar birçok soruyu bu sütunlarda cevapladım.

Şimdi ise haklarını yememe adına gurbetçilerimiz açısından bu konuyu ele almak istedim. Yurtdışında yaşayan ve çalışan Türk vatandaşlarımız ile mavi kart sahipleri, yaşarken borçlanma yoluyla Türkiye’den emekli olmamış iseler, vefatlarından sonra hak sahiplerinin yani eşi, çocukları ya da ana babaları kendileri adına başvuruda bulunmaları halinde, Türkiye’den dul, yetim ya da ölüm aylığı almaya hak kazanabilir.

Örneğin Almanya’da 18 yaşından sonra çalışmaya başlamış bir vatandaşımızın vefatıyla dul kalan eşi, çalışılan süreleri yurtdışı borçlanma yoluyla borçlanıp, bedelini ödedikten sonra dul maaşı almayı hak eder.

3201 sayılı Yurtdışı Borçlanma Yasasına göre dul ve yetim aylığı almaya hak kazanmak için gerekli koşullar:

1-Adına borçlanma yapılacak kişinin vefatına kadar olan süre evlilik birliğinin devam ediyor olması,

2-Ölen sigortalının hak sahiplerinin borçlanma tarihinde Türk vatandaşı olmaları,

Ölen sigortalının, borçlanma esas olacak sürelerde Türk vatandaşı olması, yani ölen sigortalı borçlanma başvuru tarihinde Türk vatandaşlığından izinle çıkmış olsa bile borçlanma yapılabilecek.

Hak sahiplerinin borçlanması için gerekli belgeler ise normal yurtdışı borçlanmalarda olduğu gibi ”Yurtdışı borçlanma talep dilekçesi”ni usulüne uygun doldurarak;

a.) Ölene ait çalışılan ülke emeklilik kasasından alınacak hizmet cetveli,

b.)Ölen yurtdışında kendi nam ve hesabına çalışıyor ise bağlı bulunduğu vergi dairesi, ilgili meslek kuruluşu veya birliklerince verilen hizmet belgesi,

c.)Ev hanımı ise sürenin geçirildiği ülkeden alınacak ikametgâh belgesi, Ölene ait Nüfus Kayıt Örneği, Ölüm belgesi, başvuru dilekçesine eklenmelidir.

Hak sahiplerine borçlandıkları yurtdışı sürelerine istinaden aylık bağlanması için; tahakkuk ettirilen borcun tamamının ödenmiş olması 5510 sayılı Kanunla mülga kanunların yürürlükteki hükümlerine veya sosyal güvenlik kanunlarına göre aylığa hak kazanılmış olması ve Kuruma yazılı başvuruda bulunulması şartları aranmaktadır.

Ekim 2008 tarihinden önce vefat eden sigortalının şayet Türkiye`de daha önce SSK (4/a) sigorta girişleri varsa, borçlanma ile bu sürenin 900 güne tamamlanması şartı aranacaktır. Ekim 2008 tarihinden sonra Türkiye de SSK (4/a) kapsamında hizmeti olan ve vefat eden sigortalının hak sahipleri ise bu hizmet süresini 1800 güne tamamlayacak şekilde borçlanma yapacaklardır.

Bu şartları yerine getiren vatandaşlarımız borçlanma işlemlerinin tamamlanmasının ardından SSK (4/a) kapsamında aylık almaya hak kazanacaklardır.

Türkiye’de herhangi bir hizmet süresi olmayan sigortalının hak sahipleri 1800 günü borçlanıp Bağ-Kur (4/b) kapsamında dul veya yetim aylığı alacaklardır.

Ölen sigortalının eşi evlenmediği sürece ömrünün sonuna kadar dul aylığı alabilecektir. Ayrıca dul aylığı alan kişinin çalışması halinde aylığının kesilmesi söz konusu değildir.

Ölen kişinin erkek çocukları eğitimleri devam ettiği ve gelirleri olmadığı sürece 25 yaşına kadar, kız çocukları evlenmemek ve geliri olmamak şartıyla yine ömürleri boyunca yetim aylığı alabileceklerdir.

Almanya’da yaşayan gurbetçilerimizin ALLAH gecinden versin eşlerinin vefat etmesi halinde, ölen eşinin vefatına dek emekli maaşı almış olması ya da beş yıllık bekleme süresini tamamlamış olması ya da bu sürenin (örneğin bir iş kazası vesilesiyle) önceden tamamlanmış olması gerekir.

Dul/Yetim aylığı alınabilmesi için Vefat tarihine kadar en az 1 yıllık evli olma şartı aranmaktadır.

1 Ocak 2002 tarihinden önce evlenilmiş ve eşlerden biri yada diğeri 2 Ocak 1962 tarihinden önce doğmuşsa küçük dul maaşı ya da dul maaşı da sınırsızca ödenir.

Dul olarak yeniden evlenilir ise dul maaşı kesilir. Başvuruda bulunmak suretiyle emekli maaşının tazminini talep edebilir. Bu tazminat tutarı son on iki aylık emekli maaşının ortalamasının 24 katıdır.

Yeniden evlenilir ve bu evlilik de sona ererse bir önceki eşten dul maaşı ödenebilir. İkinci evlilikten doğan haklar bu maaştan düşülür.

Haftaya görüşmek üzere...