ANNELER GÜNÜ'NDE, ANNELERİMİZİN SOSYAL GÜVENLİK HAKLARI
Gazetemiz Sosyal Güvenlik ve Emeklilik Uzmanı Köşe Yazarımız Sayın Fuat Tütüncüoğlu’na “ Anneler Günü “ öncesi Annelerimizin Sosyal Güvenlikleri ile ilgili yaptığımız söyleşi sonrası yaptığı açıklamaları bu özel günde okuyucularımızla paylaşmak istedik.
- Söze şöyle başlamak isterim : Annelerimiz öncelikle bir “ SANATÇI “ dır.
Bizi doğurur, büyütür, şekillendirir, kız çocuklarının çeyizini hazırlar, tığ işi, oya işi yapar fakat nedense bu üretiminden dolayı 'bir sosyal güvenliğinin olduğunu' bilmez.
Halbuki annelerimizin; 5510 Sayılı Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun geçici 16 ncı maddesine göre, hizmet akdiyle herhangi bir işverene tabi olmaksızın sürekli ve kazanç getirici nitelikte, evde, el sanatları ile uğraşan ev kadınlarının daha az prim ödeyerek isteğe bağlı sigortalılık yoluyla emeklilik hakkını elde etme ve sağlık yardımlarından yararlanma hakları bulunmaktadır.
Sosyal güvenlikle ilgili düzenlemeler, annelerin çalışma hayatında rahat etmeleri için bazı kolaylıklar sunuyor. En azından izinler noktasında bazı ekstra hakları var.
Doğum öncesi ve doğum sonrası toplam 16 haftalık izne ilaveten şimdi ücretsiz izin ve esnek çalışma imkanları da getirildi.
Yani anne isterse çocuğu okula gidene kadar yarım mesai yapabilecek. Ama asıl fark emeklilikte ortaya çıkıyor.
Kadınların emekli olmaları, erkeklere göre biraz daha kolay. SSK'lı (4/A) kadınlar için çalışma süreleri için getirilen şartlar daha az, sigortalılık yılı 20 yıl olarak belirleniyor. Bu süre erkeklerde 25 yıla çıkıyor.
Erkeklerde 44'ten başlayan yaş şartı kadınlarda 38'den başlatılıyor ve 58'e kadar çıkıyor. Erkeklerde ise 61 hatta 65 yaşları bulan bir artış söz konusu.
Bağ-Kur kapsamında kadınlar için yaş şartı 40'tan başlıyor ve 58'e kadar çıkıyor.
Memurluk yapan kadınlarda da hem yıl hem de yaş olarak erkeklere göre avantajlar bulunuyor. Burada işe giriş tarihine göre kadınların emeklilik yaşı 38'den başlayarak 58'e kadar çıkıyor.
Bunlara ilave olarak, annelere erken emeklilik imkanı da tanınıyor. Üstelik sadece biyolojik anneliğe değil, evlat edinenlere de bu avantajlar sunuluyor. Engelli çocuk sahibi olan annelere, hem prim hem de yaş avantajı sağlanıyor.Yani Engelli çocuğu olan Anneler yılda +90 gün kazandıkları gibi emeklilik yaşlarından da her yıl eksi 90 gün kazanıyorlar.Bir başka deyişle bu durumda olan annelerin bir yılı 360 gün değil 360+90=450 gün olarak kabul ediliyor.
Engelli annelerinin 1 Ekim 2008 tarihinden sonraki prim ödeme gün sayılarının dörtte biri kadar daha prim kendilerine veriliyor. En önemli katkı ise çocuklar için yapılan doğum borçlanmasında ortaya çıkıyor.
Bu konuda yaşanan son gelişmeler büyük bir haksızlığı da ortadan kaldırdı. Doğum borçlanması imkanı tüm kurumlardaki annelere tanındı. Böylece anneler sigortadan sonraki doğumlarda üç çocuğa kadar borçlanarak 6 yıl yani 2160 gün kazanabiliyor. Bir başka imkan ise isteğe bağlı sigorta.
Bu özellikle çalışma imkanı bulamayan ev kadınları için bulunmaz bir fırsat.
Hiç çalışmadan, aydan aya prim ödeyerek belli bir süre sonra emekli olabiliyorsunuz. Üstelik bu primler sayesinde çalışanlar gibi hastanelerde sigortalı olarak muayene olabiliyor, ilaç alabiliyorsunuz.
Bunun için yapılan işlemler de oldukça basit. 18 yaşını doldurmuş her Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı kadın, bu imkandan yararlanabiliyor.
Akıllarda kalması açısından, kadınlarımızın emeklilikleriyle ilgili, yıl + yaş + günlerini gösterir tabloları paylaşmak istiyorum.
SSK ŞARTLARI
SSK/İŞE GİRİŞ TARİHİ SİGORTALILIK SÜRESİ PRİM GÜNÜ EMEKLİLİK YAŞI
01/04/1981 ÖNCESİ 20 YIL 5000 YOK
01/04/1981 ÖNCESİ 15 YIL 3600 50 YAŞ
09/09/1981-08/09/1999 ARASI 20 YIL 5000-5975 40 YAŞ -56 YAŞ
23/05/2002-24/05/2011 ARASI 15 YIL 3600 52 YAŞ -58 YAŞ
08/09/1999-30/04/2008 ARASI - 7000 58 YAŞ
08/09/1999-30/04/2008 ARASI 25 YIL 4500 58 YAŞ
01/05/2008 -31/12/2035 SONRASI - 7200 58 YAŞ
01/01/2036-01/01/2048 ARASI - 7200 59 YAŞ -65 YAŞ
01/05/2008-31/12/2035 ARASI - 5400 61 YAŞ
01/01/2036-31/12/2043 SONRASI - 5400 62 YAŞ -65 YAŞ
01/05/2008-31/12/2015 ARASI - 4600- 5300 61 YAŞ
BAĞ-KUR ŞARTLARI
BAĞ-KUR/İŞE GİRİŞ TARİHİ SİGORTALILIK SÜRESİ PRİM GÜNÜ EMEKLİLİK YAŞI
01/06/1982 ÖNCESİ 20 YIL 7200 YOK
01/6/2002 GÖRE ÇALIŞMA SÜRESİ 2YIL İLE 17 YIL 20 YIL 7200 40 YA Ş-55 YAŞ
01/06/1982 ÖNCESİ 15YIL 5400 50 YAŞ
1/10/1999 GÖRE 2-10 YIL ARASI 15 YIL 5400 51 YAŞ -56 YAŞ
08/09/1999-30/04/2008 ARASI 25YIL 9000 58 YAŞ
08/09/1999-30/04/2008 ARASI 15YIL 5400 60 YAŞ
01/05/2008 -31/12/2035 SONRASI - 9000 58 YAŞ
01/01/2036-01/01/2048 ARASI - 9000 59 YAŞ -65 YAŞ
01/05/2008-31/12/2035 ARASI - 5400 61 YAŞ
01/01/2036-31/12/2043 SONRASI - 5400 62 YAŞ -65 YAŞ
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.