PART-TİME ÇALIŞMA

PART-TİME ÇALIŞMA

SORU: Fuat Bey, başka bir apartmanın sigortalı kapıcısı bizim apartmana part-time bakıyor. Çöpleri topluyor, haftada bir temizlik yapıyor, kışın ayrıca kalorifer yakıyor. Kışın ayda 900 TL, yazın 600 TL veriyoruz. 15 gün yıllık izne gitti. Maaşını yasalar bazında tam mı yoksa yarım mı vermeliyiz?

YANIT: Değerli okurum, öncelikle ödemiş olduğunuz ücretin hakkaniyet sınırlarının çok altında olduğunu belirtmeden edemeyeceğim. Part-time çalıştırdığınız apartman görevlisinin kullandığı yıllık ücretli izin dönemi için izin ücreti ödenmesi gerektiğinden, ücretini tam olarak ödemeniz gerekiyor.

ASKERLİK BORÇLANMANIZ EMEKLİLİK TARİHİNİ DEĞİŞTİRMEZ

SORU: Fuat Bey, 6 Nisan 1975 doğumluyum. 15 Haziran 1996’da sigortalı oldum. 1998’de askere gittim ve 18 ay yaptım. Şu anda 1585 gün primim var. Askerliği de borçlanırsam ne zaman emekli olabilirim?

YANIT: Değerli okurum, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5825 gün prim ödeme ve 56 yaş şartlarına tabisiniz. 4240 gün daha prim ödeyerek toplam prim ödemenizi 5825 güne tamamlamanız şartlıyla, 56 yaşınızı dolduracağınız 6 Nisan 2031’de emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinden sonra yaptığınızdan, askerlik borçlanması prim ödeme gün sayınızı artırır. Ancak emekli olma şartlarınızı değiştirmez.

2 YIL SONRA TEMMUZ AYINDA EMEKLİ OLABİLİRSİNİZ

SORU: Fuat Bey, 21 Nisan 1964 doğumluyum. 1 Ocak 1996’da tarım Bağ-Kuru'na giriş yaptım. 1984-1986 tarihinde 18 ay askerliğimi yaptım. Askerliğimi borçlanırsam hangi tarihte emekli olabilirim?

YANIT: Değerli okurum, askerlik sürenizi borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 tam yıl (9000 gün) prim ödeme ve 53 yaş şartlarına tabi olursunuz. Ara vermeden prim ödemeniz halinde, priminizi 9000 güne tamamlayacağınız 1 Temmuz 2019’da emekli olabilirsiniz.

YAŞINIZ 60, GÜNÜNÜZ 7000 GÜN OLACAK

Soru: Fuat Bey, 1977 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 19 Mart 2001 olup, 2940 gün prim ödemem var. Askerliğimi SSK girişimden önce yaptım. Askerliğim borçlanırsam emeklilik için faydası olur mu?

Cevap: Değerli okurum, muhtemelen 18 ay askerlik yaptınız. Askerlik borçlanması, emekli olma şartlarınızı değiştirmiyor. Sadece prim ödeme gün sayınızı artırıyor. Emekli olacağınız tarihe kadar priminizi tamamlayabileceğinizden askerliğinizi borçlanmanıza gerek yok.

Emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 4060 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.

ANAYASA MAHKEMESİNE BAŞVURABİLİR MİYİM

SORU: Fuat Bey, 1972 doğumluyum. 1990'da devlet memuru olarak işe başladım. Daha sonra hiç ara vermeden 1995'te bir bankada çalışmaya başladım ve halen çalışmaktayım. Askerliğimi 8 ay olarak yaptım. Bankanın, geçici 20. madde kapsamında kurulan emekli sandığı var. Yaş şartı getirildiği için 52 yaşa tabiyim.

1- İşten ayrılmam ve SSK veya Bağ-Kur kapsamında çalışmam durumunda bankanın sandığındaki emeklilik (20 yıllık prim) durumum ne olacak?

2- Anayasa Mahkemesi'ne yaş şartının iptali için dava açabilir miyim? Çünkü yaş şartı sonradan getirilerek geriye dönük hak kaybına neden olunmuştur.

3- Başka bir işte veya Bağ-Kur kapsamında çalışmam halinde, banka sandığına dışarıdan emeklilik ve sağlık primi ödeyebilir miyim?

YANIT: Değerli okurum , Sorularınızı maddeler halinde yanıtlamaya çalışacağım. 1- Bankadan ayrılıp, 4/a (SSK) veya 4/b (Bağ-Kur) kapsamında çalışmaya başlamanız halinde, banka emekli sandığından ayrıca emekliliğiniz söz konusu olmaz. Birden fazla sigortalılık kapsamında ödenen primler, emekli olurken birleştirilir. Son 2520 günlük prim ödemenize bakılır, daha çok hangi sigortalılık kapsamında prim ödemiş olursanız, o sigortalılık statüsünden, yine o sigortalılık statüsünün şartlarıyla emekli olursunuz.

2- 8 Eylül 1999 tarihinde emeklilik yaşının yükseltilmesiyle getirilen kademeli yaş şartına ilişkin hükümler daha önce Anayasa Mahkemesi'ne taşındı. Mahkeme de emeklilik şartları açısından kazanılmış hak olmayacağına ve beklenen hak olacağına, henüz şartlarını sağlamamış olanlar açısından da bu şartların her zaman değiştirilebileceğine karar verdi.

3- 4/a veya 4/b kapsamında çalışırken bankanın emekli sandığına dışarıdan prim ödeyemezsiniz.

MALUL YA DA MUHTAÇ OLMANIZ GEREKİYOR

SORU: Fuat Bey, ben SSK emeklisiyim. Rahmetli babam ise Emekli Sandığı'ndan emeklidir. Babamın tek erkek evladıyım. Evli bir kız kardeşim var. Babamın emekli maaşından istifade edebilir miyim? SSK emekli maaşımı kestirip babamın maaşından aylık bağlatabilir miyim?

YANIT: Değerli okurum, Emekli Sandığı emeklisinin erkek çocuğuna (öğrenimleri devam edenler hariç) aylık bağlanabilmesi için iyileştirilmesi olanaksız hastalığının veya engellilik oranının çalışmasına engel olduğunun SGK Sağlık Kurulu'nca onaylanacak raporla tespit edilmesi ve muhtaç olması (Aylık gelirinin asgari ücretin net tutarından az olması) gerekiyor. Malul ve muhtaç durumunuz söz konusu olmadığından, babanızdan aylık bağlanmaz.

Haftaya görüşmek üzere , sosyal güvenlikle kalın.