SORU: 5 Aralık 1971 doğumluyum. 1986 yılından 116 gün prim ödemem var. 4 yıl 20 gün Bağ-Kurum var. 2 yıldan beride sigortalı işte çalışıyorum. 1989’da doğum yaptım. Ve 1993 bir doğum daha yaptım. Ne zaman ve kaç günden emekli olurum? 3600 günden yararlanabilir miyim?
YANIT: Sigortalı çalışmanızla 540 gün daha prim ödeyerek, Bağ-Kurdan sonra SSK’ya ödediğinizi primi 1260 güne tamamlamanız halinde, SSK’da emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5150 gün prim ödeme ve 5150 gün prim ödeme şartlarına tabi olursunuz. İki doğumunuz sonrasındaki iki yıllık sürelerde prim ödemeniz yoksa doğumlarınızı borçlanarak 1440 gün kazanabilirsiniz. Borçlanmadan sonra 874 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5150 güne tamamlayacağınız tarihte emekli olabilirsiniz. 3600 günle 58 yaşınızı dolduracağınız 2029’da emekli olabilirsiniz.
HAK SAHİPLİĞİ BİR HAKTIR
SORU: Emekli Sandığı emeklisi iken, 2015 yılında yaklaşık 80 yaşlarında ölen bir kişinin mirasçıları; ev hanımı eş, 50 yaşını aşmış evli ve ev hanımı bir kız ile 50 yaşını aşmış evli çalışan bir oğul. Emekli maaşının bu 3 mirasçı arasında bölüşümü nasıl yapılır? Fuat hocam Vereceğiniz bilgiler için şimdiden çok teşekkür ederim.
YANIT: Mirasçılık ile aylık bağlanması açısından hak sahipliği birbirinden farklı. 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim görmesi halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim yapması halinde 25 yaşını dolduran erkek çocuğun (malullük ve muhtaçlık hali hariç) anne veya babasından yetim aylığı alma hakkı yok. Kız çocuğuna aylık bağlanabilmesi için ise diğer şartların yanı sıra evli olmaması gerekiyor. Buna göre, erkek ve kız çocuk mirasçı olmakla birlikte hak sahibi sayılmıyor ve babalarından aylık alma hakları yok.
Eş, her şartlarda hak sahibi olup, Emekli Sandığı’na tabi çalışmayıp, emekli aylığı da almadığından, ayrıca kendisinden başka aylık bağlanacak çocuğu olmadığından, eşinin emekli aylığının yüzde 75’i kendisine dul aylığı olarak bağlanır.
YAŞINIZ 50 OLMALI
SORU: 2 Mayıs 1969 doğumluyum. 14 Mayıs 1987’de sigortam başladı. Doğum tarihim 1989 yılında askerlik yaptım. Şu an 7600 günüm var. Askerliğimi saydırmama gerek var mı? 25 yılım ve fazla günüm var. Ne zaman Emekli olabilirim?
YANIT: Emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 50 yaş şartlarına tabisiniz. Prim ödemeniz yeterli olduğundan bundan sonra prim ödemeseniz de, 50 yaşınızı dolduracağınız 2 Mayıs 2019’da emekli olabilirsiniz. Askerliğiniz sigorta başlangıç tarihinden sonra olduğundan, borçlanma emekli olacağınız tarihi değiştirmez. Bu nedenle borçlanmanıza gerek yok.
MEVSİMLİK İŞÇİ
SORU: Beş sezondur yazları bir sitede mevsimlik olarak çalışıyorum. Öğrenci olduğum için son olarak bu sene çalışacağım. Tazminat talep edebilir miyim?
YANIT: Birkaç mevsimi kapsayacak ve devam edecek şekilde olanların mevsim bitmesiyle iş sözleşmesi sona ermez, askıda kalır. Mevsim bitimi ile askıya alınan iş sözleşmesi, tarafların fesih iradesi yoksa feshedilmiş sayılmaz. Ertesi yılın başında işe alınmayan işçinin iş sözleşmesi işveren tarafından feshedilmiş sayılır. Davet edilmesine rağmen işçi işe başlamaz ise iş sözleşmesi işçi tarafından feshedilmiş sayılır.
Mevsimlik iş sözleşmesi, devam ederken kıdem tazminatına hak kazandıran nedenlerden birine bağlı olarak sona ererse, işçi kıdem tazminatına hak kazanır. Sezon sonunda kendi iradenizle işten ayrılmanız halinde kıdem tazminatına hak kazanamazsınız.
Haftaya görüşmek üzere ,sosyal güvenlikle kalın.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.