Dul - Yetim aylığınız kesilebilir mi?

Değerli okurlarım, bir çok yazımda Dul / yetim aylıklarının bir hak olduğunu belirtmiş ve bağlanma koşullarını ayrıntıları ile yazmıştım.

Şimdi ise , çok sık gelen sorular üzerine hangi hallerde kesilip – kesilmeyeceğini değinmek istiyorum.

Vefat etmiş ana veya babasından yetim aylığı alan kızlar evlenirse yetim aylıkları kesilir, aynı zamanda dilerlerse çeyiz parası isteyebilirler. İsteğe bağlı prim ödemek yetim aylığını kesmez ama isteğe bağlının sonunda emekli olmak, ana babası SSK veya Bağ-Kur’lu olanlarda yetim aylığını kaybettirir.

Aydın Efeler’den yazan bir okurum, babamdan emekli maaşı alırken ev kadınları emekliliğinden de faydalanabilir miyim? Maaşım kesilir mi? Diye sormaktadır.

Kızlar evli olmamak ön şartıyla;

Ana-babası SSK’lı veya Bağ- Kur’lu ise, üç şart ile yetim aylığı sahibi olabilir, bunlar;

1-Evli olmamak,

2-Çalışmamak (SSK, Bağ-Kur veya Emekli Sandığı),

3-Kendi çalışmalarından dolayı gelir veya aylık sahibi olmamak yani emekli olmamak.

Ana-babası eski adıyla TC Emekli Sandığı yani 5434 sayılı Kanun’a tabi ise iki şart ile yetim aylığı alabilirler;

1-Evli olmamak,

2-Memur olmamak veya memur emeklisi olmamak.

Gerek, SSK veya Bağ-Kur ve gerekse de TC Emekli Sandığı’ndan yetim aylığı alan kızlar, aylık alırlarken evlenir ve yetim aylıkları evlilik sebebiyle sonra ermiş ise SGK’dan çeyiz parası-evlenme ödeneği isteyebilirler.

Halen, iki tür isteğe bağlı prim ödeme vardır. Birincisi isteğe bağlı Bağ-Kur ve ikincisi de isteğe bağlı Emekli Sandığı.

Dileyen ev kadını dilediği an isteğe bağlı Bağ-Kur primi ödemeye başlayabilir. Bunun için en yakın SGM’ye gidip isteğe bağlı talep dilekçesi doldurup vermesi yeterlidir.

Bu arada da dilediği rakam üzerinden de prim ödeyebilir. Kendi gelir durumuna göre gelir seçip, seçtiği gelirin yüzde 32’si oranında aylık prim ödeyebilir.

İsteğe bağlı prim ödeme esnasında ana-babadan her hal ve şartta yetim aylığı alınmaya devam edilir.

Kişi geçmişte hiç sosyal güvencesi yoksa şimdi isteğe bağlı ödemeye başlayacaksa ilerde en az 15 tam yıl yani 180 ay prim ödeme ön şartıyla, 65 yaşında emekli olacaktır.

65 yaşında da alacağı emekli aylığı aylık ödediği isteğe bağlı primlerin ortalaması kadar olacaktır. Mesela ayda 550 lira ödemişse aylık 550 lira emekli aylığı olur.

Gerek çalışarak, gerek isteğe bağlı ödeyerek emekli olduğunuzda, ana-babanız SSK veya Bağ-Kur’lu ise aldığınız yetim aylığınız kesilir.

Öte yandan, ana-babanız TC Emekli Sandıklı ise ve size de burası yetim aylığı veriyorsa isteğe bağlı ödeme esnasında da ilerde emekli olunca da yetim aylığınız kesilmez. Yani, hem memur ana babanızdan yetim aylığı alıp hem de kendi primlerinizle emekli olabilirsiniz.

ERKEN EMEKLİLİK YOK

SORU: Fuat Bey, 1981 doğumluyum. 1987’de, Meslek lisesinde stajyer olarak SSK girişim yapıldı. İlk sigortalı işe başlama tarihim ise, 1998’dir. Askerlik görevimi Mayıs 2001’de tamamladım. Askerden geldiğimden bu yana aynı işyerinde çalışmaktayım. Şu an itibariyle 5000 günün üzerinde primim var.Yeni bir yasa çıkacakmış,eğer bu yasa çıkarsa ve şimdiki mevzuata göre ne zaman emekli olabilirim?

YANIT: Değerli Okurum, Staj sigortası emeklilik açsından sigorta başlangıcı sayılmıyor. 1998 girişinizle emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi 5900 gün prim ödeme ve 57 yaş şartlarına tabisiniz. Bu şartlarla 2038 yılından önce emekli olamazsınız. Ayrıca ; bildiğim , gördüğüm , duyduğum kadarıyla maalesef erken emekli edecek bir yasa çalışması bulunmuyor.

Haftaya görüşmek üzere , sosyal güvenlikle kalın.