SORU: 21 Nisan 1964 doğumluyum. 1 Ocak 1996’da tarım Bağ-Kuruna giriş yaptım. 1984- 1986 tarihinde 18 ay askerliğimi yaptım. Askerliğimi borçlanırsam hangi tarihte emekli olabilirim?
YANIT: Değerli okurum , Askerlik sürenizi borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 tam yıl(9000 gün) prim ödeme ve 53 yaş şartlarına tabi olursunuz. Ara vermeden prim ödemeniz halinde, priminizi 9000 güne tamamlayacağınız 1 Temmuz 2019’da emekli olabilirsiniz.
60 YAŞINDA EMEKLİ OLABİLİRSİNİZ
Soru: 1977 doğumluyum. Sigorta başlangıç tarihim 19 Mart 2001 olup, 2940 gün prim ödemem var. Askerliğimi SSK girişimden önce yaptım. Askerliğim borçlanırsam emeklilik için faydası olur mu?
Cevap: Muhtemelen 18 ay askerlik yaptınız. Askerlik borçlanması emekli olma şartlarınızı değiştirmiyor. Sadece prim ödeme gün sayınızı artırıyor. Emekli olacağınız tarihe kadar priminizi tamamlayabileceğinizden askerliğinizi borçlanmanıza gerek yok.
Emekli olmak için; 7000 gün prim ödeme ve 60 yaş şartlarına tabisiniz. 4060 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 7000 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
HİÇ TAVSİYE ETMEM
SORU: 1972 doğumluyum. 1990'da devlet memuru olarak işe başladım. Daha sonra hiç ara vermeden 1995'te bir bankada çalışmaya başladım ve halen çalışmaktayım. Askerliğimi 8 ay olarak 1999'da yaptım. Bankanın geçici 20. madde kapsamında kurulan emekli sandığı var. Normalde 2015'te emekli olabiliyordum. Ancak yaş şartı getirildiği için 52 yaşa tabiyim.
1- İşten ayrılmam ve SSK veya Bağ-Kur kapsamında çalışmam durumunda Banka sandığındaki emeklilik (20 yıllık prim) durumum ne olacak?
2- Anayasa Mahkemesine yaş şartının iptali için dava açabilir miyim? Çünkü yaş şartı sonradan getirilerek geriye dönük hak kaybına neden olunmuştur.
3- Başka bir işte veya Bağ-Kur kapsamında çalışmam halinde, Banka sandığına dışarıdan emeklilik ve sağlık primi ödeyebilir miyim?
YANIT: 1- Bankadan ayrılıp, 4/a (SSK) veya 4/b (Bağ-Kur) kapsamında çalışmaya başlamanız halinde, Banka emekli sandığından ayrıca emekliliğiniz söz konusu olmaz. Birden fazla sigortalılık kapsamında ödenen primler, emekli olurken birleştirilir. Son 2520 günlük prim ödemenize bakılır, daha çok hangi sigortalılık kapsamında prim ödemiş olursanız, o sigortalılık statüsünden, yine o sigortalılık statüsünün şartlarıyla emekli olursunuz.
2- 8 Eylül 1999 tarihinde emeklilik yaşının yükseltilmesiyle getirilen kademeli yaş şartına ilişkin hükümler daha önce Anayasa Mahkemesine taşındı. Mahkeme de emeklilik şartları açısından kazanılmış hak olmayacağına ve beklenen hak olacağına, henüz şartlarını sağlamamış olanlar açısından da bu şartların her zaman değiştirilebileceğine karar verdi.
3- 4/a veya 4/b kapsamında çalışırken Banka emekli sandığına dışarıdan prim ödeyemezsiniz.
MALUL YADA MLUHTAÇ OLMALISINIZ
SORU: Ben SSK emeklisiyim. Rahmetli babam ise Emekli Sandığından emeklidir. Babamın tek erkek evladıyım. Evli bir kız kardeşim var. Babamın emekli maaşından istifade edebilir miyim? SSK emekli maaşımı kestirip, babamın maaşından aylık bağlatabilir miyim?
YANIT: Emekli Sandığı emeklisinin erkek çocuğuna (öğrenimleri devam edenler hariç) aylık bağlanabilmesi için iyileştirilmesi olanaksız hastalığının veya engellilik oranının çalışmasına engel olduğunun SGK Sağlık Kurulunca onaylanacak raporla tespit edilmesi ve muhtaç olması (aylık gelirinin asgari ücretin net tutarından az olması) gerekiyor. Malul ve muhtaç durumunuz söz konusu olmadığından, babanızdan aylık bağlanmaz.
VERGİ İNDİRİMİNE İHTİYACINIZ YOK
SORU: 16 Haziran 1967 doğumluyum. İlk sigorta başlangıcım 1 Ocak 1990'da olup, 5600 gün primim vardır. Vergi indiriminden yüzde 40 rapor alırsam, emekli olduğumda ne kadar maaş alırım?
YANIT: Vergi indirimi; engelli hakkından yararlanarak erken emekli olmayı ve engel derecesine göre çalışanın aldığı ücretten vergi kesilmemesini veya daha az vergi kesilmesini sağlar. Sizin gibi emekli olmak için aranan şartları sağlayanların emekli aylığına tesiri olmaz. Vergi indirimine ihtiyacınız yok. Çünkü emekli olmak için; 20 yıl sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve 46 yaş şartlarına tabisiniz. Aranan şartları sağladığınızdan istediğiniz zaman emekli olabilirsiniz.
HESABA KATILMAZ
SORU: Emekli olurken kullanmadığım izin günlerinin parasını aldım. Ama ücretinin hesaplanması ile ilgili kaygılarım var. Sanırım yasada “İzinlerin karşılığı olan ücretin de son ücret esas alınarak ödenmesi gerekir” diye bir madde var. Bizim şirketteki ücret konusundaki uygulama 12 maaş+ 4 ikramiye+ senede 1 kerede prim+ (yemek+servis katkıları da var) ödemesi olarak yapılıyor. Yasada bahsedilen son ücretin içine ikramiye, prim ve diğerleri de katılır mı?
YANIT: İş sözleşmesinin herhangi bir nedenle sona ermesi halinde işçinin hak kazanıp da kullanmadığı yıllık izin sürelerine ait ücreti, sözleşmenin sona erdiği tarihteki ücreti üzerinden ödenir. İzin ücretinin belirlenmesinde fazla çalışma karşılığı alınacak ücretler, primler ve sosyal yardımlar hesaba katılmaz.
Değerli okurlarım, tvDEN , işDEN-güçDEN proğramında Sosyal Güvenliğiniz ve Emekliliğiniz ile ilgili sorularınızı canlı olarak yanıtlayacağımı bilmenizi isterim.
Haftaya görüşmek üzere , sosyal güvenlikle kalın.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.