5510 sayılı Kanuna göre malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarının uygulanmasında, 18 yaşından önce malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi olanların sigortalılık süresi, 18 yaşını doldurdukları tarihte başlatılır. Bu tarihten önceki süreler için ödenen malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primleri, prim ödeme gün sayılarının hesabına dahil edilir.
5510 sayılı Kanunun geçici 6 ncı maddesinin birinci fıkrasına göre 506 sayılı Kanuna göre 1/4/1981 tarihinden önce malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tescil edilmiş olanlar hakkında, 5510 sayılı Kanunun 38 inci maddesinin ikinci fıkrasındaki sigortalılık süresinin 18 yaşın doldurulduğu tarihten başlayacağına ilişkin hükmü uygulanmaz.
Diğer bir ifadeyle, 4(a) sigortalılarından, sigortalılık süresinin başlangıcı;
- 01/04/1981 tarihinden önce ise bu tarih,
- 01/04/1981 tarihinden sonra ise 18 yaşın doldurulduğu tarih,
sigortalılık süresinin başlangıcı sayılır. Ancak 18 yaşın öncesinde geçen çalışma süreleri iptal edilmeyip, prim ödeme gün sayısına ilave edilir. Bu durum, 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce sigortalı olan 4(a) sigortalıları için yalnızca yaşlılık aylığı için geçerli olup, malüllük ve ölüm aylıklarında uygulanmaz.
Malullük ve ölüm aylıklarında 18 yaş uygulaması ilk defa 5510 sayılı Kanuna göre sigortalı olanlar için geçerlidir.
Yaşlılık Aylığı Yönünden Bir Örnekle açıklarsak: 15/10/1973 doğumlu kadın sigortalı ilk defa 18 yaşını doldurmadan 10/5/1990 tarihinde 506 sayılı Kanuna tabi olarak çalışmaya başlamıştır. Sigortalının 506 sayılı Kanunun geçici 81 nci maddesine göre yaşlılık aylığına hak kazanma koşullarına bakıldığında, 20 yıl, 46 yaş ve 5375 prim gün sayısı koşullarının arandığı anlaşılmaktadır. Sigortalı 18 yaşını doldurmadan sigortalı olarak çalışmaya başladığından, 20 yıllık sigortalılık süresinin tespitinde 18 yaşını doldurduğu 15/10/1991 tarihi sigortalılık süresi başlangıcı alınarak 20 yıllık sigortalılık süresini 15/10/2011 tarihinde dolduracaktır.
Malullük ve Ölüm Yönünden Örnek:
13/05/1994 doğumlu sigortalı ilk defa 18 yaşını doldurmadan 01/05/2009 tarihinde 5510 sayılı Kanuna tabi 4 (a) kapsamında sigortalı olarak çalışmaya başlamış ve 1120 gün prim ödeyerek 17/06/2015 tarihinde ölmüştür. Ölen sigortalının 1800 gününün bulunmaması nedeniyle hak sahiplerine 5510 sayılı Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendindeki 5 yıllık sigortalılık süresi ve en az 900 gün prim gün sayısı üzerinden aylık bağlanacaktır. 5 yıllık sigortalılık süresinin tespitinde, ölen sigortalının işe girdiği tarihte 18 yaşını doldurmaması nedeniyle 18 yaşını doldurduğu 13/05/2012 tarihi sigortalılık başlangıç tarihi olarak dikkate alınır.
-Ölüm tarihi 17 Haziran 2015
-18 yaşın dolduğu tarih - 13 05 2012
4 gün 1 ay 3 yıl ölüm aylığı bağlanması için gerekli olan 900 prim ödeme gün sayısı yerine geldiği halde 5 yıllık sigortalılık süresi şartı oluşmadığından ölüm aylığı bağlanmaz.
2. d) 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden sonra birden fazla sigortalılık haline tabi olanlar
Sigortalılar açısından, bu sigortalılık hallerinden başlangıç tarihi en eski olanı sigortalılık süresinin başlangıcıdır.
Örnek ile açıklarsak: Kurumdan yaşlılık sigortasından aylık bağlanması talebinde bulunan sigortalının birden fazla sigortalılık haline tabi geçen hizmetleri aşağıda belirtilmiştir.
Tabii Olduğu Kurumu Çalışma Süresi ; -5510 sayılı Kanunun 4 ( a ) bendi kapsamında - 01.10.2008 – 30.05.2009 , -5510 sayılı Kanunun 4 ( c ) bendi kapsamında - 15.08.2009 – 14.03.2018 , -5510 sayılı Kanunun 4 ( b ) bendi kapsamında - 01.04.2019 – 30.05.2035
Bu sigortalının 5510 sayılı Kanuna tabi ilk defa sigortalı olduğu 1/10/2008 tarihi, aynı zamanda sigortalılık süresinin de başlangıcı olarak kabul edilir.
e) 5510 sayılı Kanunun yürürlük tarihinden önce birden fazla sosyal güvenlik kanununa tabi hizmeti olanlar
Sigortalıların bu hizmetlerinin mülga 2829 sayılı Kanun hükümlerine göre birleştirilmesi halinde, birleştirilen hizmetin başlangıç tarihi sigortalılık süresinin başlangıcı olarak kabul edilir.
Örnek ile açıklarsak: Kurumdan yaşlılık sigortasından aylık bağlanması talebinde bulunan ve birden fazla sosyal güvenlik kanununa tabi hizmeti bulunan bir sigortalının hizmetleri aşağıda gösterilmiştir.
Tabii Olduğu Kurumu Çalışma Süresi ; - 506 sayılı Kanun kapsamında - 01.02.1982 – 30.02.1993 , -1479 sayılı Kanun kapsamında - 15.03.1993 – 30.09.1997 , -5434 sayılı Kanun kapsamında - 15.10.1997 – 30.05.2009 , -5510 sayılı Kanun kapsamında - 02.08.2009 – 31.12.2011
Bu sigortalının ilk defa mülga 506 sayılı Kanuna tabi olarak çalışmaya başladığı 01/02/1982 tarihi, aynı zamanda sigortalılık süresinin de başlangıcı olarak kabul edilir.
Haftaya görüşmek üzere , Sosyal Güvenlikle kalın
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.