Obezite Genetik Midir?

Dorest Güzellik ve Diyet Merkezi Beslenme Uzmanı Rabia Yoran obezite hakkında bilgi verdi.

Genler, bireylerin yaşamsal sürecini her açıdan etkilemektedir. Obezite ise yine genlerin etkisinde bulunan sağlık sorunları arasındadır.

Obezite genlerine dair araştırma uzun yıllar önce başlamıştır. Yapılan çalışmaların ortak özelliği; genetik faktörlerin obezite riski konusunda çok küçük bir etkisinin olduğunu göstermesi ve genlerimizin kaderimiz olmadığını ortaya koymasıdır. Öyle ki, obezite genlerini taşıyan pek çok insan şişman değildir ve sağlıklı yaşam tarzının bu genetik etkileri ortadan kaldırması söz konusudur.

2007 yılında yapılan gen kapsamlı araştırmalar, obezite ile ilgili gen değişkenleri arasında ilk olarak kromozom 16 üzerinde yağ kütlesi ve obezite genini (FTO) tanımlamıştır. Bu gen değişkenleri oldukça yaygın olup, bu gene sahip kişilerin diğer insanlara göre %20-%30 arasında daha fazla obezite riski taşıdığı bulunmuştur.

Bugüne kadar genom kapsamlı çalışmalar doğrultusunda; vücut kitle indeksi ile ilgili, 12 kromozom üzerinde 30’dan fazla aday gen tanımlamıştır. Bu noktada, aday genler arasında en fazla etkiye sahip olan FTO geninin bile, “gen kaynaklı obezite duyarlılığında çok küçük bir etkiye sahip olduğunu” unutmamak gerekir.

Kalıtım kaderimiz değildir!

Obezitenin hızlı bir şekilde yayılıyor olmasının nedenlerini açıklamak için genetik değişikliklerden bahsetmek pek mümkün değildir. Çünkü 10 binlerce yıl öncesi ile şimdiki genlerimizin %99.99 oranında aynıdır. Ancak çevresel değişiklikler insanları daha fazla yemeye teşvik etmekte ve yeterli fiziksel aktivite yapmayı da zorlaştırmaktadır. Bu durum da aşırı kilolu olma ve obezitede kilit noktadır.

Unutulmaması gerekir ki, genlerin obezite oluşum riskine olan etkisi oldukça azdır. Asıl büyük etki zararlı besinler ve düşük fiziksel aktivitedir. Eğer bir suçlu arıyorsak ilk olarak yaşam şeklimize bakmalıyız. Çünkü bu genlerin aktivasyonunu sağlıksız yaşam sürerek biz arttırıyoruz. Yapılan çalışmalar, obeziteden sorumlu gen bulunduran bireylerin de düzenli beslenme ve fiziksel aktivite ile sağlıklı bir yaşam sürebileceğini göstermektedir.