Vücudumuzun deriden sonra en büyük ikinci organı olarak kabul ettiğimiz yaklaşık 1.4-2.0 kg ağırlığında olan ve birçok fizyolojik olayda görevi olan karaciğerimiz alkol, toksik maddeler, ilaçlar ve kötü beslenme ile dejenere olmaktadır. Karaciğer hücreleri yani hepatositler aslında kendini yenileme gücüne sahip hücreler olmasına rağmen karaciğerin etrafındaki iç yağlanma ise organın disfonksiyonuna buna engel olmaktadır.
İlaçların metabolize edilmesi, sindirim enzimleri ve safranın üretimi, glikojenin, yağda eriyen vitaminlerin (A, D,E, K vit.) ve mineralllerin (bakır, çinko, demir vb.) depolanması, artık ürünlerin detoksifiye edilmesi ve kanın pıhtılaştırıcı faktörlerinin üretimi gibi birçok fizyolojik olayı gerçekleştiren karaciğerimiz zamanla fonksiyon kaybıyla kan bulgularında karaciğer enzimlerinin artmasına ve görüntüleme cihazlarında yağlanma derecesi tespit edilmektedir.
Araştırmalara göre obezite de alkol kadar artık karaciğeri etkilemektedir. Kardiyovasküler hastalıklar, damar sertliği, dislipidemi (kan lipitlerinde bozulma) ve insülin direnci, karaciğer yağlanması ile birlikte görülmektedir. Diyetle fazla kolesterol, trans yağ, doymuş yağ ve yüksek düzeyde basit karbonhidrat alımı ve asit içecek tüketimi de karaciğerin yağlanmasına neden olmakta ve risk faktörü olarak kabul edilmektedir.
Karaciğer koruyucu beslenmede öncelikle diyette trans yağ alımını %1’in altında, kolesterol alımını günde 200 mg altında, doymuş yağ tüketimi %7’yi geçmemelidir. Süt ve süt ürünlerinde yağı azaltılmış tüketilmesinde fayda sağlayacaktır. Sofra şekeri olarak kabul ettiğimiz sakkaroz ve meyve şekeri fruktoz alımı sınırlandırılmalı ve asitli içecek tüketimi sınırlandırılmalıdır. Yapılan çalışmalar yüksek kafein alımı da karaciğer disfonksiyonunu tetiklediği belirtilmiştir. Etil alkolün metabolize edildiği tek yer karaciğer olduğu için alkol tüketimi kadınlarda haftada 1 ölçü, erkeklerde 2 ölçüyü geçmemelidir.
Karaciğer dostu besinlerin tüketimi arttırılmalı, hücre yenileyici özelliği nedeniyle kırmızı-mor renkli besinlerin (yaban mersini, mor lahana, mor soğan, ahududu, çilek, mor üzüm vb.) tüketimi günlük beslenmede yer verilmelidir. Ayrıca enginar ve özütü, deve dikeni tohumu (silimarin), kara hindiba ekstresi, yeşil çay (kateşinler), limon, zerdeçal (kurkumin) ve Seylan tarçını karaciğerin kendisini detoksifiye etmesine yardımcı olduğu kanıtlanmıştır. Karaciğer yağlanması olan bireylerin her gün sabah aç karına 1 çay bardağı enginar suyu içmeleri ve gün içerisinde 1 kupayı geçmeyecek şekilde karahindiba ve deve dikeni tohumu çayı tüketmeleri karaciğeri iyileştirici olması nedeniyle fayda sağlayacaktır.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.