1- Yaşlanma etkileri herkeste aynı derecede görünüyor mu?
Yaşlılığın artık tam bir tanımı yok. Kronolojik yaşın vücudun yaşlanmasını tanımlamaya yeterli olmadığını, yaşam tarzının dokuların yaşlanmasını engellediğinden biliyoruz artık. Yaşı ilerlemiş insanların kaçınılmaz olarak belirli derecede ve beklenen hastalıklara sahip olmalarını beklememek gerekir.
İlerleyen yaşla tabii ki dokularda yaşlanma olacaktır. Ancak, bu yaşlanmanın derecesi sağlıklı bir yaşam tarzı ve egzersizle düşük düzeyde tutulabilir. Ayrıca, denge ve eklem sorunlarının yaşla bir miktar arttığını da akılda tutmak gerekir.
2- Egzersiz gençlerde olduğu kadar yaşlılarda da etkili mi?
Egzersiz programının amacı tüm hastalıklardan kaynaklanan ölüm riskini azaltmak ve yaşamı uzatmaktır. Bu gençlerde olduğu kadar yaşlılarda da geçerli. Düzenli egzersiz kalp hastalıklarının tekrarını engelliyor, tansiyonun daha kolay kontrolünü sağlıyor, HDL kolesterolü düşürüyor ve şişmanlığı önlüyor.55 yaşın üstündeki kişilerin ilk defa bir egzersiz programına başlamadan önce doktor onayı almaları gerekir. Yaşlılarda kalp-akciğer fitnesi gençlere yakın düzeyde artış hızı gösterir. Kas kuvveti ise genç yaşta arttığı kadar artmasa da, araştırmalardan biliyoruz ki çok ileri yaştaki kişilerde de kas kuvveti egzersizle artıyor.
3- Yaşın ilerlemesi ile birlikte bazı sorunlar ortaya çıkmıyor mu?
Yaşla sağlık düzeyi korunmuşsa dahi, genellikle hareketlilik düzeyi, eseneklik, kas kuvveti ve kalp-akciğer kondisyonu azalır. Ayrıca, yaşlı toplulukta denge sorunları ve eklem sorunları sıktır. Bundan dolayı, spor ve egzersizin amacı bu sorunları mümkün olduğu kadar ortada kaldırmak. Egzersiz programı düzenlerken bu mevcut sorunlar göz önünde tutulmalıdır.
4- Egzersiz programı nasıl olmalı?
Genel prensipler yaşlılarda da geçerli. Aerobik, ağırlık çalışması ve esneklik egzersizlerinden oluşmalı. Günde toplam 30 dakika aerobik prensibi yaşlılarda da geçerli. Günlük işler bir çok yaşlı için daha zorlayıcı olduğundan, yürüyüş, ev işleri, alışveriş, merdiven çıkma gibi günlük aktiviteler aerobik kısmı oluşturabilir. Bunlar toplamı 30 dakikayı bulan 5-10 dakikalık aktiviteler şeklinde olabilir. Salonda yapılacak egzersizler riskli ve zararlı olmamalı. En iyi egzersizler, yürüyüş, bisiklet ve su içi egzersizlerdir. Bunlar denge ve düşme açısından riskli değil ve eklemlere aşırı yük bindirmezler. Ağırlık çalışması kas kuvvetini artırmak amacıyla yapılır ve günlük işlerde gerekli kuvvetin geri gelmesini sağlayacaktır. En az ağırlıklarla başlanarak, vücudun alışması, eklemlerin zorlanmadan çalışmayı öğrenmeleri, dengenin gelişmesi ve eklemlerin hareketinin artması için daha uzun süre tanımak lazım. Esneklik egzersizleri zaten kaybolmuş bir özelliği telafi amacı da güdecektir. Esneklik kaybı da günlük işlerin yapılmasını zorlaştırır ve düşme ve kazaları sıklaştırır. Tüm eklemler ve kaslar için zorlayıcı olmayan ve yavaş ilerleyen bir program düzenlenmeli.
Sporsuz kalmayın, sporsuz yaşlanmayın, Allah'a emanet olun…
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.