ALERJİLER VE TEDAVİLERİ
Alerji Çeşitleri – Kişiye göre değişebilen alerjik reaksiyonlar farklı benzer maddenin; hafif veya ağır reaksiyonuna neden olmakta, bazen hayati tehlikeler doğurabilmektedir. Çocuk ve yetişkinlerde görebileceğimiz alerjik durumlar oldukça çeşitlidir. Bağışıklık sistemimizin maddelere karşı verdiği tepkiye alerji diyoruz. Alerji nedir sorusuna; kişiden kişiye değişen bağışıklık sistemi tepkileri diyebiliriz. Alerjiye neden olan maddeler oldukça fazladır.
Polenlerden arı ve böcek sokmalarına, besinlerde hayvanlara karşı alerjilere kadar birçok sebebi bulunabilir. Yaşam kalitesini de zaman zaman etkileyebilen alerji, tanı sonrası alınacak tedbirlerle minimize edilmektedir.
ALERJİ NEDİR?
Bağışıklık sisteminin zararlı olmamasına rağmen bazı maddelere hastalık derecesinde tepki göstermesidir. Sosyal yaşamı etkilemesinin yanında yaşam kalitesini de etkilemektedir. Alerji nedir, alerji bağışıklık sisteminin gösterdiği bir reaksiyon çeşidi cevabı ile yanıtlanabilecek basit bir sorudur. Alerjiden en çok etkilenen ve sorunu sıkça yaşayan aile bireylerimiz çocuklardır.
Başta besinlere olmak üzere polen ve hayvanlara karşı birçok alerji çeşidi ile çocuklar karşılaşabilmekte. Çocuklar büyüdükçe bu sorunlar umumiyetle azalmakta veya kaybolabilmektedir. Çocuklara göre çok daha az oranlarda yetişkinlerde de alerji görülebilmektedir. Daha çok besin alerjileri yaşamakta, alerjisi olan yiyecekleri yediklerinde reaksiyonlar ortaya çıkmaktadır.
ALERJİ ÇEŞİTLERİ NELERDİR?
Günümüzde çocuk ve yetişkinlerde rastlanabilen alerjik reaksiyonlar oldukça farklı kategorilerde ele alınabilir:
Besin Alerjisi: Besin alerjisi en çok görülen alerji çeşididir. Süt, yumurta, balık, çilek, buğday, fıstık gibi birçok yiyeceğe karşı vücudun gösterdiği reaksiyon besin alerjisi grubuna girer. Küçük çocuklarda sık görülmekte ve çocuklar büyüdükçe genelde azalmakta veya yok olmaktadır. Nadir de olsa yetişkinlerde de görülmektedir. Bu tip yiyeceklere dokunup koklamak bile reaksiyona neden olmakta, vücutta birçok tepkimelere yol açmaktadır. Alerji çeşitleri nelerdir sorusuna ilk verilecek cevap besin alerjileridir. Bir örnek vermek gerekirse; süt alerjisi olan bir çocuk veya yetişkin, sütten yapılmış her yiyeceğe tepki vermekte ve alerjik reaksiyon göstermektedir.
Böcek ısırığı alerjileri: Vücudun kızarması ve şişmesinden çok daha fazlası olabilen böcek ısırığı alerjisi bazı zamanlarda ölümle dahi sonuçlanabilen bir alerji halidir. Normal bir insanı sinek ve böcek ısırdığında zehir salgılanmakta, bir müddet sonra zehrin etkisi yok olmaktadır. Böcek ısırığına alerjisi olanlarda ise tüm vücut şişebilmekte veya kızararak aşırı tepki verebilmektedir. Anafilaktik şok da denilen bu halde dil ve boğaz şişerek nefes almayı zorlaştırmakta, baş dönmesi, mide bulantısı, ishal, kaşıntı ve kurdeşen görülmekte. Durumla karşılaşıldığında hemen en yakın hastaneye birey götürülmelidir. Arılar ve çeşitli ateş karıncaları; böcek ısırığına alerjisi olanlarda anafilaktik şoka neden olan dikkatle takip edilmesi gereken böceklerdir.
Hava ile taşınan maddelere alerji: Astıma kadar birçok sağlık sorununa yol açabilir. Hava ile taşınan partiküllerin yol açtığı hastalıklar; başta nefes darlığı, öksürük ve hırıltı olmak üzere en çok şikayet edilen alerji tiplerindendir. Özellikle polenler; kontrolü mümkün olmayan ve engellenemeyen maddelerdir. Toz, sigara dumanı, küf, hayvan tüyü, boya kimyasalları, parfüm ve halı malzemeleri de alerjiye neden olabilmektedir. İlaçlar ile kontrol altına alınmakta, kişinin kendisini alerjik ortamlardan uzak tutması ile asgari seviyeye indirilmektedir.
Kozmetik Alerjisi: Cilt bakım malzemelerinin neden olduğu alerji türüdür. Cilt tahrişi olan ‘kontakt dermatit’ olarak tanımlanmaktadır. Makyaj malzemelerine alerjisi olan kişilerin bu tip malzemelere teması halinde cilt tahriş olabilmekte ve kızarıklık, kaşıntı, gözlerde kızarıklık şeklinde kendini belli etmektedir. Alerji çeşitleri nelerdir denildiğinde en sık rastlanan alerji çeşidi olarak karşımıza çıkar. Koruyucu ve aroma maddeler ve renklendiriciler kozmetik ürünlerde yer alan ve alerjiye neden olan etken maddelerdir. Alerjiye sebep olan kozmetik ürünlerin kullanımı derhal kesilmelidir. Aksi hallerde ciltte kalıcı leke ve yara izleri kalabilir. Alerji Çeşitleri mutlaka detaylı takip edilmesi gereken bir husustur.
Metal Alerjisi: Çevremizde en çok alerjiye neden olan metal nikeldir. Günlük yaşamda oldukça bol görülür. Birçok takıda bulunan nikel, ciltte alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Domates, mercimek, bezelye, fındık, ceviz, çikolata, çekirdek ve soyada nikel bulunmakta, alerjisi olanların bu yiyecekleri yemesi durumunda hemen vücut tepki göstermektedir.
Lateks Alerjisi: Oyuncak, eldiven, balon, emzik ve cerrahi maske imalinde kullanılan lateks, Brezilya kauçuk ağacı öz suyundan imal edilir. Sağlık personelinde ve sık ameliyat geçiren çocuklarda alerji gelişme riski mevcuttur. Lateks malzemenin temas ettiği cilt kızarıp kaşınmaya başlar ve 12 ila 24 saat arasında alerji kendini belli eder. Kızarıklıklarla beraber; hapşırma, gözlerde sulanma ve burun akıntısı da görülen belirtilerdendir.
Mevsimsel Alerjiler: Bahar, yaz, güz ve kış alerjileri olarak son yıllarda karşımıza çıkmakta, en çok da bahar alerjisine rastlanmaktadır.
Penisilin Alerjisi: Penisiline karşı vücudun gösterdiği reaksiyon bu isimle adlandırılır. Bakteriyel enfeksiyonlar sonrası hastalara verilen antibiyotikler penisiline alerjisi olan kişilerde; deri döküntüsü gibi basit alerjik reaksiyonların yanı sıra; anafilaksi şeklinde hayati tehlike verebilen gayet ciddi reaksiyonlara da yol açabilir. Kaşıntı ve döküntü, kurdeşen, solunum problemleri, dil, dudak ve yüzde şişme belirtileri gösterebilir. Anafilaksi hallerinde ise; bilinç kaybı, nefes darlığı, tansiyon düşmesi, nabızda anormal artış veya düşüş gözlemlenmektedir.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.