Çocukların spor yapması hem sağlıklı olmaları hem de sosyal açıdan gelişmeleri için büyük önem taşıyor. Spor seçiminin çocuğun yaşı ve fiziksel gelişimine uygun olarak yapılması gerekir.
Günümüzde sokakta oynamaya fırsat bulamayan, bu boşluğu da evde bilgisayar başında geçiren çocukların sporla uğraşması çok daha önemli hale geliyor. Spor alışkanlığının çocuklara ebeveynler tarafından kazandırılması gerekir. 0-1 yaş, refleksif hareketler; 1-2 yaş, ilkel hareketler; 2-6 yaş, temel hareketler dönemi; 7-12 yaş ise sporla ilgili dönem olarak ayrılmıştır. 7-12 yaş döneminde temel becerilerine hız kazandırma, daha akıcı olma, ip atlama ve taş sektirme gibi tipik geçiş hareketlerini sergilerler. bu dönemde daha karmaşık spor türlerinin seçilmeye başlanabilir. Bu dönemin bir spor branşına odaklanma ile spor becerilerini uygulama evresi olduğunu söyleyebilirim. bu yaşlarda kuvvet, dayanıklılık, hız ve denge gibi özelliklerin gelişmeye başladığını ve fiziksel performansın giderek arttığını söyleyebilirim.
Ergenlik öncesi döneminde, çocuğun ilgisi de dikkate alınarak atletizm, jimnastik, yüzme ve kayak gibi sporların daha uygun olacağını belirtmek isterim. Bu sporlara ait temel hareket formların yapılandırılması ve teknik becerilerinin geliştirilmesi fizyolojik gelişime daha uygun olarak olur. Yaşlara göre bazı spor branşlarının başlama yaşlarını siz değerli okurlar için şöyle sıraladım.
Jimnastik: 4 - 6 yaş
Yüzme: 5 - 6 yaş
Tenis: 7 - 8 yaş
Basketbol: 9 - 10 yaş
Voleybol: 10 - 12 yaş
Su Topu: 10 - 12 yaş
Hentbol: 10 -12 yaş
Atletizm: 10 - 16 yaş
Kürek: 11 -14 yaş
Okçuluk: 12 -14 yaş
Futbol: 12 - 14 yaş
Boks: 13 -15 yaş
Halter: 14 - 15 yaş
Spor öncesinde yemek yedirmeyin
Çocuğun yaşına ve fiziksel aktivitesine göre bir beslenme planı yapılması gerekir. egzersizden 1 saat önce hafif bir yemek yenmesini öneririm. Aç ya da tok olmanın performansı olumsuz etkiler. egzersiz öncesinde çocuklara kuruyemiş, peynirli bir tost gibi besinlerin yedirilebilir. Egzersiz sırasında ve sonrasında bol sıvı tüketmek gerekir. Sonrasında meyve, kompleks karbonhidratlar tercih edilebilir. Şekerli besinler, trans yağlı yiyecekler sporcu beslenmesinde yer almaz. Proteinli yiyecekler ve süt ürünleri de düzenli spor yapan çocukların tüketmeleri gereken ana besin grubudur
Spor özgüveni pekiştirir
Bedenin esnek hale gelmesi ile temel becerilerin geliştirilmesi, dayanıklılık, denge, el-göz koordinasyonu ve çabukluk kazanımları sonucu motor yetenekler geliştirilmiş olur. Erken çocukluk ile başlayan aktiviteler daha organize spor aktivitelerini dönüştükçe bu beceriler hızla gelişir. Geç çocukluk döneminde güç ve enerji gerektiren egzersizlere başlanabilir. Postural gelişim olumlu yönde etkilenir. Yarışmalı ve takım oyunlarına hazır hale gelirler.
Sporun çocuklar üzerinde psikolojik etkilerinin de olduğunu söylemek isterim. Bu etkilerin basit kurallara uyma ile başlayıp, şarkı söyleme dans etme, oyunlara katılma ile kendini ifade etme ile çocuğun özgüveni pekiştirmesine yarar. Sporun daha ileri yaşlarda grup ve mücadeleci oyunlar ile takım oyuncusu olma, liderlik, disiplin ve ödül sistemi ile sınır bilme, takım ruhu, sırdaşlık ve arkadaşlık gibi duygusal gelişimini etkileyecek özellikler kazanılmasına yardımcı olur.
Spor yapan çocuklar nelere dikkat etmeli?
Düzenli spor yapan bir çocuğun fizyolojik gelişimini takip eden ekipte bir hekim bulunması bir zorunluluktur.
Aynı yaştaki çocukların bilişsel düzeyi, fiziksel olgunluk be yetenekleri çok farklı olabilmektedir. Çocuğa, farklı aktiviteleri keşfetmesi için geniş zaman verilmeli, anne-baba veya yaşıtları bu konuda herhangi bir baskı yapmamalıdır.
Antrenör veya eğitimci tarafından ortaya konan beklenti ve seçilen hedefler çocuğun gelişim düzeyine uygun olmalıdır.
Çocuk ve ailesine doğru beslenme alışkanlıkları öğretilmeli ve önemi benimsetilmelidir.
Çocukların vücut yüzey alanları erişkinlere göre fazladır. Bu nedenle çevre ısı ve ortam değişikliklerinden etkilenirler. Çok terlemezler. Ortam ısısı yüzme gibi sporlarda dikkatli ayarlanmalıdır. Ortam sıcak ise molalar ve su takviyesi yapılmalıdır.
Su sporları ile ilgilenen çocuklarda kulak iltihapları sık görülebilmektedir. Bu nedenle silikonlu tıkaçlar kullanılabilir.
Egzersizler sırasında hareketlerin çok yönlü olmasına dikkat edilmelidir.
Sporsuz ve sağlıksız kalmayın... Allaha emanet olun...
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.