Samsung markasının geçtiğimiz ay piyasa sürdüğü S24 modelinde kullandığı Yapay Zeka desteği ile artık WEB 4.0’a geçtiğimizi söylememiz hiçte yanlış olmaz. Geçtiğimiz aylarda (bu köşede de tanıttığım) Chat Gpt-4 ün kullanıma açılması çok büyük bir adımdı ancak S24 ile birlikte artık WEB 4.0’ı yaşıyoruz diyebiliyoruz.
İnternetin ilk dönemlerinde kullanıcılar sadece kendilerine sunulanı alabiliyorken, günümüzde isteyen her bir kullanıcı, İnternet ortamında kendisi de paylaşımda bulunabilir veya içerik üretimine katkı yapabilir hale gelmişti. İnternet’in gelişimiyle birlikte artık kullanıcıların ilgi alanları, çerez vb. dosyalar ile tespit edilebilmektedir ve dolayısıyla kişiye özel İnternet deneyiminin kullanıcıya sunulduğu daha üst bir boyuta geçilmişti. Sırasıyla Web 1.0, Web 2.0 ve Web 3.0 olarak ilerleyen bu teknolojik gelişmeler pek tabii beraberinde birçok değişimi de birlikte getirmişti. Artık hayatımızın her anında yer alan bir “sosyal medya” kavramından ve pazarlamacılar için emsalsiz bir mecradan sıkça söz edilir olmuştu. Daha Web 3.0’ı yeni yeni konuşurken baş döndürücü bir hızla gelişen web teknolojileri son zamanlarda Web 4.0’ı gündeme taşımıştı.
Web 1.0 teknolojisi, kullanıcıların İnternet’te bulunan web sayfaları üzerinden bilgi kaynaklarına erişebilmesi ve içerikleri görebilmesini sağlamıştı. Kullanıcılar bu teknoloji sayesinde bir haber sitesinde yer alan haberleri okuyabilme imkanına sahipken, yorum yapma, fikir beyan etme ya da geri bildirimde bulunmaya yönelik bir imkana sahip değildi.
İnternet’in küresel anlamda gelişmiş olması zamanla farklı beklenti, istek ve ihtiyaçları doğurduğundan, web programcılarının Web 1.0 teknolojisini geliştirmek amacıyla yaptıkları yenilikler, 2004 yılı itibariyle hayata geçirilmiş, isim olarak ilk defa O’Reilly Media tarafından ortaya atılan, Web 2.0 teknolojisini hayatımıza katmıştı. Web 2.0 teknolojisi, kullanıcılarına çevrim içi İnternet ortamında paylaşım ve daha fazla bir araya gelebilme olanağı sağladığından dolayı iletişim imkanını önceki teknolojiye nazaran çok daha üst bir seviyeye taşıyan gelişmeleri içinde barındırmaktaydı. İnternet etkinliğini en üst seviyeye çıkaran bu web teknolojisi, interaktif bir şekilde kullanıcıların kendi içeriklerini oluşturup yayınlamalarına olanak sağlayan, tamamen kullanıcı odaklı olma potansiyeline sahip yeni web konsepti olarak tanımlanabilmektedir.
Web 4.0 teknolojisi üzerinde çalışmalar yapılmaya devam edilse de günümüzde halihazırda en yeni web teknolojisi olan Web 3.0, barındırdığı özellikler bakımından semantik ya da anlamsal olarak da adlandırılmaktaydı. Kişiye ve ilgi alanlarına yönelik olarak özel bir İnternet deneyimi sunan Web 3.0 teknolojisi, kullanıcıların İnternet’te aradıklarını zaman kaybetmeden kolaylıkla bulabilmeleri adına, daha önce ziyaret edilen sitelerin ziyaret sıklığına bakılarak yani kullanım alışkanlıklarına göre süzülen sonuçlar doğrultusunda arama motorunda sayfaların dökümünün gerçekleştirildiği bir sistemi getirmişti. Web 3.0’ün en önemli özelliğini, Web’in bir veri tabanına dönüşmesi olarak tanımlayabiliriz. Bu veri tabanı yapay zeka teknolojisinin gelişimi için de bulunmaz bir nimetti. Örneğin Facebook’un yüz tanıma sistemi bir Web 3.0 teknolojisidir. Veriyi analiz etme, bütünleştirme ve ilgi kurma bu gelişimin konseptidir diyebiliriz. Web 3.0 ile birlikte arama motorları sayfa içerisindeki cümlelerin nelerden bahsettiğini ve hatta cümlenin özne, yüklem veya sıfatını tespit edebilmekteydi. Web 3.0 teknolojisi ile dijital pazarlamada da daha iyi reklam hedeflemeleri yapmak mümkün olmuştu.
Web 4.0 ismini yeni yeni duymakta olduğumuz, altyapı çalışmaları hala devam etmekte olan bir teknolojidir. Web 4.0 teknolojisi ayrıca Simbiyotik web olarak da adlandırılmaktadır. Web 4.0 teknolojisinin ardındaki düşünce, insanlar ve makineler arasındaki karşılıklı etkileşimin hakim olduğu bir sistemdir. Web 4.0 sayesinde daha güçlü arayüzler oluşturmak mümkün olacaktır. Yani makinelerin web içeriğini okuyup zekice yorumlama kabiliyetine sahip olduğu ve web sitelerinin üstün kalite ve performanslı komuta edici arayüzler ile inşa edildiği bir teknolojiden bahsedilmektedir. Web 4.0 teknolojisi insan beynine paralel olacak şekilde son derece akıllı etkileşimlerden oluşan geniş bir ağı ortaya koymaktadır.
Eş zamanlı olarak Elon Mask’ın ilk beyin çipi olan Neurolink bağlantısının insan üzerinde denendiğini açıklaması ve aynı döneme denk gelmesi manidar ve yapay zeka ile olan ilişkimizi daha kontrollü yürütmemiz gerektiğinin göstergesidir bence. Aşırı hız felaket getirebilir…
Web 4.0, eğitimde ve teknolojide yeni bir devrim niteliğindedir. Bir saniyede 100 gigabit bağlantı ve bant aralığı olan her şeyin artık yerel disklerden uzaklaştığı ve online networklar üzerinde kurulduğu ve yapay zekalı işletim sistemine sahip bir web teknolojisidir. Web 4.0 uygulamalarında yapay zeka teknolojisinin yanı sıra zenginleştirilmiş gerçeklik (Augmented Reality) teknolojisinden de faydalanılmaktadır. Şimdilerde Powerpoint ile hazırlanan sunular, Web 4.0 sayesinde 3D (üç boyutlu) olarak hazırlanabilecektir. Ayrıca öğretmenler de akıllı yapay zeka robotlarını kullanarak ders anlatımı yapabileceklerdir. Bunlardan başka daha birçok yeniliğin Web 4.0 ile hayatımıza girmesi çok yakındır.
Hayatımıza giren S24 Yapay Zeka destekli akıllı telefonun en etkileyici özelliği; Live Translate özelliğidir. Bu özellik sayesinde telefonunuz ile konuşurken Yapay Zeka anlık çeviri hizmeti vermektedir. Söz gelimi siz telefonda Türkçe konuşurken ses karşı tarafa Çince ulaşabiliyor, karşı taraf Çince konuşurken anlık olarak ses size Türkçe gelebiliyor. Şimdilik 16 dilde anlık çeviri hizmet veren Yapay Zeka desteğinde karşı taraftaki cihazın da Yapay Zeka destekli bir cihaz olması gerekmiyor. Sadece sizin cihazınızın Yapay Zeka destekli olması yeterli. Şuan için Türkçe dilinde çeviri hizmeti yok. Mesela İngilizce’den Fransızca’ya gibi 16 dilde anlık çeviri var. Ancak önümüzdeki Temmuz ayında gelecek güncelleme ile Türkçe dahil 38 dilde anlık çeviri hizmeti olacak. Bu muazzam gelişme her zaman konuştuğumuz Yapay Zeka ile işsizliğin artacağı yönündeki tahminleri doğruluyor gibi gösterse de ( ihracat departmanlarında dil bildiği için istihdam edilen personeller gibi ) aslında oluşan yeni iş alanları ile bunun dengeleneceğini düşünüyorum. Özellikle E-ihracat Web siteleri ile yurt dışına satış yapmaya çalışan girişimcilerin en büyük sıkıntısı olan dil problemi çözülmüş, özellikle teknik jargon konusunda oluşan yanlış anlamaların önüne geçilecek ve çok daha verimli E-İhracat süreçleri gerçekleşecektir.
WEB 4.0 Tüm İnsanlığa Hayırlı Olsun…
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.