Son zamanlarda hem Ortadoğu’da hem de Adriyatik’in doğusundaki birçok ülkede yayılan gösteriler televizyonların dikkatini çekiyor. Bu gösteriler ülkemizde olduğu gibi dünyanın diğer ulusları tarafından da yakından takip ediliyor. Televizyonlardan izlediklerimizi herkes gibi anlamaya, öncesini kavramaya sonrasını da öngörmeye çalışıyoruz. Gelin bu olayları analiz etmeye çalışalım. Meseleyi kavramak için hoşnutsuzluğun kendisini gösterdiği alanlara bakarsak genel itibariyle Ortadoğu, Orta ve Kuzey Afrika, Güneydoğu Asya, Kafkaslar, Balkanlar ve Doğu Avrupa’yı gösterebiliriz. Söz konusu yerler sık sık ismini duyduğumuz yerlerdir. Buralarda dikkat çeken en önemli sorunlardan biri istikrarsızlıktır. İstikrarsızlığı takiben ekonomik sorunlar ve silahlanma da kendini göstermektedir. Bu bölgelerde elbette daha birçok sorun bulunmaktadır. Ancak şiddet olaylarına en fazla söz konusu coğrafyalarda tesadüf etmekteyiz. O yüzden silahlanma maalesef bu ülkelerde bir yarış şeklinde devam etmektedir. Silahlanma açısından bakarsak Stockholm Uluslararası Barış Enstitüsü’nün verilerine göre 2013 ‘te dünyanın en fazla silah ihracat eden ülkeleri ABD, Rusya, Almanya, Fransa, Çin ve İngiltere olarak gözükmektedir. Buna karşın en fazla silah alımı yapanlar ise yukarıda saydığımız bölgelerde bulunan ülkelerdir. Bunun da en büyük sebebi saydığımız yerlerdeki istikrarsızlıktır. Ortada bir kısır döngü vardır. İstikrarsızlık ekonomik sorunları ve çatışmaları getirmekte, ekonomik sorunlar ve çatışmalar ise istikrarsızlığı sürdürmektedir. Netice itibariyle de silaha ve silahlanmaya daha fazla ihtiyaç duyulmaktadır.
Saydığımız bölgelerde şu günlerde birçok ülkede olaylar ve gösteriler devam ediyor. Genel itibariyle de güvenlik açısından ciddi sorunlar yaşanıyor. Sözünü ettiğimiz ülkeler silsilesine Ukrayna’dan sonra en son Bosna Hersek dâhil oldu. Her ülkenin kendine göre meseleleri var. Sözünü ettiğimiz olaylar ve gösteriler aynı saiklerden ortaya çıkmış değil. Benzer noktaları olsa da her birinin kendine göre özgünlüğü var. Bölge ülkelerinin her birinde kendini gösteren hatta bir ara Amerika Birleşik Devletleri’nde Occupy Wall Street olarak gözüken yakın zamanda Almanya’da Hamburg şehrinde ortaya çıkan gösteriler belli bir hoşnutsuzluk üzerine tesis edilmiş görünüyor. Arap Baharı ile Ortadoğu’da kendini gösteren hoşnutsuz kitleler ve onların eylemleri basın ve kamuoyu tarafından ilgi çektiği için bir anlamda kendini daha fazla açığa vuruyor. Amerika ve Almanya’daki gösteriler Ortadoğu ve diğer belirttiğimiz bölgelere göre daha sınırlı kaldı. Bunun da en önemli sebebi hoşnutsuzluğun genişliği ile ilgili olsa gerek. Sosyal, ekonomik, askeri ve siyasi sorunları daha fazla olan ülkeler bu hoşnutsuzluk dalgasından fazlasıyla etkilendi ve etkilenmeye de devam ediyor.
Olayların en fazla görüldüğü ülkeler ise daha çok ara bölgelerde sıkışmış durumda. Bu ülkeler uzun süre başka güçlerin kontrolünde kalmış ancak şimdiki pozisyona göre hedefleri ve hayalleri çok fazla olan toplumlara sahiptir. Dolayısıyla aradaki denge sağlanamadığı için toplumsal dışavurumlar görülmektedir. Ortadoğu’nun üç temel halkının sözcülüğünü yapan devletler (Türkiye, İran ve Suudi Arabistan) ise bu sorunların üstesinden gelmiş gözükmektedirler. Ancak yine de bu üç ülkede fazlasıyla hoşnutsuz kitleler bulunmaktadır.
Çok geniş bir bölgeye yayılan bu hoşnutsuzluk dalgası bir anda ortadan kalkacağa benzemiyor. Ukrayna ve Bosna Hersek’i başka ülkeler takip edecek gibi görünüyor. İster gelişmiş ister gelişmemiş hangi ülkede olursa olsun hoşnutsuz kitleler bulmak mümkündür. Bu genel dalga bir şekilde muhatap alınmak istiyor ve kitleler sorunlarını dinletmek gayretinde. Ancak legal alanın dışına çıkıldığında sıkıntılar baş gösteriyor ve bu durum karmaşıklığa yol açıyor. Netice itibariyle olan bitenler herkesi ilgilendiriyor. Aynı ülkenin vatandaşları olmasak da aynı dünyanın insanları olduğumuzu unutmamak gerekiyor.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.