Hayır Diyememek

Hayır diyememek bir çok insanın yaşamını kabusa çevirip, istemedikleri şeyleri yapmak zorunda bırakan hem bireysel hem de soysal bir durumdur. Kişi hayır diyemediğinde diğer kişiler ile arasındaki bağın zayıflayacağı endişesini taşıyabilmektedir. Kişinin sosyal yaşamda yalnız kalabilme endişesinin yanı sıra kimseyi kırmak istememesi de hayır demenin önünde ki önemli bir engel oluyor. Bunun sonucunda kişi hayır demektense evet diyerek, peki diyerek yapmak istemediği bir şeyi yapmak zorunda kalıyor. Bir yanımız karşımızdaki kişiyi mutlu etmenin hazzını yaşarken bir yanımız istemediği bir şeyi yapmaya zorlandığı için bireysel tercihler yok sayıldığı için huzursuzluk yaşıyor.

Hayır diyemeyen, çoğu zaman kendi fikirlerini belirtemeyen bireylerin bazı özellikleri vardır. Bu özellikler; Haklı olduğu halde kimseyi kırmak istemezler. Yapmak istemedikleri şeylere evet demek zorunda kalırlar. 'Hayır dersem ayıp mı olur acaba?' diye düşünme eğiliminde olurlar. İnsanları reddettikleri zaman büyük tepkiler alabileceklerini düşünürler. Diğer insanların çok üst konumda yer alıp kendilerini daha alt düzeyde görme eğiliminde olurlar. Etrafında ki tüm bireylerin kendisini sevme isteği daha ağır basar. Diğer bireylerin sevgisini kaybetmemek adına kendisinden fedakarlıkta bulunur. İstemediğiniz halde bazen bir arkadaşınızın dışarıya çıkma, kahve içme teklifine hayır diyemeyebilirsiniz. Bu durum hayatınızda çok büyük bir etki bırakmaz. Belki o an için huzursuzluk hissedersiniz. Ancak yapacağınız mesleği, oturacağınız yeri vs. sırf etrafınızdakileri kırmamak için onların isteği doğrultusunda seçiyorsanız uzun vadeli rahatsızlıklar yaşamanızı tercih etmiş olursunuz. Çünkü kişi kendi hayatını değil bir bakıma başkalarının hayatını yaşamaya başlıyor. Bu durum birçok ruhsal problemin ortaya çıkmasına neden olabiliyor. Hayır diyememek sonucunda çevredeki bireylerin istismarı da artmaya başlıyor. Hayır diyemeyeceğinizi bildikleri için kendi sorumluluklarında olan işleri bile size yaptırma eğiliminde oluyorlar.

Peki bu kadar açıklama sonucunda ne zaman 'hayır' denmeli ne zaman 'evet' denmeli. Tamamen her şeye hayır deyin, her şeyi reddedin demiyorum. Bunun için sizin sorumluluğunuzda olmayan, yapmak zorunda olmadığınız şeyleri saptamanız gerekiyor. Çünkü her şeye evet diyorsanız etrafınızda sizleri istismar etmek isteyen bireylerde olabilir. Bunu fark edebilmek gerekiyor. Ancak iş yerinde istemeyerek de olsa yapmak zorunda olabileceğiniz işler olabilir. İçinde bulunduğunuz koşulları da mutlaka göz önünde bulundurmalısınız. Sonra da geçmişte ne zaman hayır diyebileceğiniz halde evet dediğiniz durumları ortaya çıkartıp kendinizi nasıl hissettiğinizi saptamanız lazım. Bunları saptadıktan sonra haftanın belli bir gününü kendinize hayır günü olarak seçebilirsiniz. Bu günün farkı şu olacak, yapmak istediğiniz bir şeyin teklifi gelse bile hayır diyebilmeniz gerekiyor. Tabi ki sağlık ve iş ile ilgili durumlar bu durumun dışarısında kalmak koşuluyla. Ayrıca hayır diyeceğiniz güç içerisinde etrafınızdakilerin kırılacağınızı düşünüyorsanız sevecen, sakin bir tavır takınabilirsiniz. Örneğin arkadaşınız hayır günü içinde kahve içmeye gidelim mi diye teklifte bulundu. Yumuşak ancak net bir ses tonu ile “hayır bugün kahve içmeye gitmek istemiyorum müsait olursan yarın ya da haftasonu gidebiliriz” gibi cümle kurabilirsiniz. Bunu söylemek ilk başlarda sizi rahatsız edebilir. Ancak gün içerisinde ara ara bu gün hayır deme günü olduğunu kendinize hatırlatırsanız daha sakinleşmiş olursunuz. Sizin her şeye evet diyeceğinizi bilen çevreniz ilk hayırlarını duyduklarında muhtemelen şaşıracaklardır. Kendinize aylık periyotlarla hayır günleri listesi hazırlamanızı öneririm. Bu listeye; o gün kimlere, hangi durumlara hayır dediğinizi, hayır dedikten sonra nasıl hissettiğinizi, hayır deme günü olmasaydı ne yapacağınızı ve bunun sonucunda nasıl bir duygu hissedebileceğinizi yazabilirsiniz. İlerleyen zamanlarda bu listeye tekrar göz attığınızda ilk günlerde rahatsızlık duyma seviyenizin yüksek olduğunu ancak zamanla bu rahatsızlıkların bir nebze olsun yumuşadığını, huzursuzluğunuzun düştüğünü gözlemleyeceksiniz. Size rahatsızlık veren her davranış istikrarlı bir çalışma ile ortadan kaldırılabilir.