Ahilik kutlamalarındaki çelişkiler
13 Eylül 2017, ÇarşambaTweet |
Ak Parti hükümetleri döneminde başlayan Ahilik kutlamaları ilk başladığı dönemde bizlere umut vermişti.
Kırşehir’de Ahi Evran Külliyeleri ve ciddi yatırım ve çalışmalar başlayınca bizde düşündük ki artık bizlere de değer veriliyor diye sevindik ama zaman içinde meseleyi çok saf ve umut beslediğimizi anladık.
Önceki yıllarda Ekim ayında kutlanan Ahilik haftası son 3 yıldır Mayıs ayında kutlanmaya başladı ve geçtiğimiz yıllarda birçok kurum ve kuruluş Mayısta kutlanan Ahilik haftasına Ekim ayında tekrar Gazetelere ilan vererek kutladığını gördük.
Yıl 2017 oldu bu yıl tekrar tarih değişti 18- 22 Eylülde kutlayacağız. Geçtiğimiz yıllarda kutlamalar yeterince organize olmadığı için bir nevi ‘adet yerini bulsun’ mantığıyla kutlanır hale gelmiş idi daha önceki bir kutlamada çelenk koymak için sıraya girmiştik yani aynı gün çok sayıda kutlama vardı.
Bu yılki tarihte çok ilginç 18 Eylül günü okullar açılıyor ve bu son anda farkediliyor, Salı olsun deniliyor o gün başka bir gün var o zaman 20 eylül Çarşamba günü olsun deniliyor ve bu yıl çelenk koyma işimiz 20 eylül günü olacak.
Ahilik kutlamaları sıradanlaştı aslında beklentimiz Ahilik kültür ve felsefesinin tartışılması ve her geçen gün yara alan Dini ve Mille değerlerimizin yeniden hatırlanması ve hafta içince esnaf ve sanatkarların sorunlarının tartışıldığı, paneller, konferanslar bire bir eğitim ve ziyaretler olmalıydı ama bu önemli günün kutlama programı ve süreci yönetecek yetkili ve sorumlu tek bir kurum yok dolayısıyla herkes bir şeyler yapalım derken bir nevi ‘senin görev benim görev ‘ senin sorumluluğun, benim sorumluluğum derken sulanıp gitmiş ve geldiğimiz noktada ‘ olsun da nasıl olursa olsun’ mantığına bürünmüştür.
Ahilik haftası kutlamaları tamamen Esnaf ve Sanatkarlar Odalarına bırakılmalı ve ilgili kurumlar ve Valiliğimiz sadece gözetmen ve denetmen olmalıdır. Aksi halde Ahilik haftası kutlamalarında istenilen ve hedeflenen sonuca varmamız mümkün değildir.
Ahiliğin temel ilkelerine hatırlayalım.
1. Zinadan sakınılması,
2. Íslam dinince yasaklanmış yiyecek ve içeceklerden sakınılması,
3. Yalan ve dedikodudan sakınılması,
4. Görülmemesi ve duyulmaması gereken hususlara dikkat edilmesi,
5. Kötülük etmekten sakınılması,
6. Dünya nimetlerine ahireti unutturacak kadar bağlanılmaması
konularında tavisyede bulunmuştur. Edepli olunması ve edepli bir toplum meydana getirilmesi esas alınmıştır.
Bu temel ilkelere baktığımızda bugün neredeyse buna uyan hiçbir yanımızın kalmadığını göreceğiz. işte yukarıda bahsetmeye çalıştığım temel esasların gündeme gelmesinden ziyade tamamen ilgili kurumların ‘boy gösterisine’ ve ‘ Adet yerini bulsun’ mantığıyla kutlanır hale gelmiştir.
Yine Ahilikle ilgili kaynaklara baktığımızda Ahilik kurallarının ne kadar net olduğunu görürüz.
Ahilerin yönetmeliği olan fütüvvetnamelere göre, ahinin üç şeyi açık olmalıydı: Eli açık, yani cömert olmalı; kapısı açık, yani misafirperver olmalı; sofrası açık, yani aç geleni tok göndermeli. Üç şeyi de kapalı olmalıydı: Gözü kapalı olmalı, yani kimseye kötü nazarla bakmamalı; kimsenin aybını görmemeli, dili bağlı olmalı, yani kimseye kötü söz söylememeli; beli bağlı olmalı, yani kimsenin namusuna ve şerefine göz dikmemeli. Ahilik mensuplarının, takdir edilmelerinin yanında cezalandırıldıkları da olurdu. Fütüvvetnamelerde şu on sekiz şeyin ahiyi ahilikten çıkarma sebebi olduğu, ayrıca cehennemlik yapacağı yazılıdır:
1.Şarap içmek,
2. Zina yapmak,
3. Livata yapmak,
4. Dedikodu ve iftira etmek,
5. Münafıklık etmek,
6. Gururlanıp kibirlenmek,
7. Sert ve merhametsiz olmak,
8. Hased etmek, kıskanmak,
9. Kin tutmak, affetmemek,
10. Sözünde durmamak,
11. Kadınlara şehvetle bakmak,
12. Yalan söylemek,
13. Hıyanet etmek,
14. Emanete riayet etmemek,
15. İnsanların aybını örtmeyip, açığa vurmak,
16. Cimrilik etmek,
17. Koğuculuk ve gıybet etmek,
18. Hırsızlık etmek.
İşte bu önemli kaynağa baktığımızda ve mevcut etkinliklere baktığımızda aslında bir nevi kendimizi kandırdığımız açıktır.
2015 yılında Esnaf Odaları Birliğinin şahsıma verdiği yetki ve Büyükşehir Belediye Başkanımız Özlem Çerçioğlu’nun katkılarıyla biraz farkındalık yaratmak için alternatif bir kutlama yapmak için ciddi bir çalışma yapmıştım ama o gün de bazı sorunlar daha net ortaya çıkmış idi.
Biz Aydın Marangozlar Odası olarak son 5 yılda 3. Kez tarihi değişen kutlama haftasında yaşanan aksamalar ve kısa sürede yapılması istenen bazı etkinliklerin amacına ulaşmayacağına inanıyoruz. Sadece adet yerini bulsun mantığıyla bu haftanın kutlanmasının doğru olmadığına inanıyoruz ve bu yıl dikkat çekmek için sadece çelenk koyma törenine katılıp diğer etkinliklere katılmak istemiyoruz.
Eğer Ahilik ruhumuz olsaydı bugün yaşadığımız olumsuzlukların büyük çoğunluğu yaşanmaz toplumumuz daha rahat yaşardı. Bu yıldan itibaren Ahilik haftası kutlamalarında temel değişikliklere gidilmeli ve her yıl tarih değişikliğinden vazgeçilmelidir. Çıraksız Ahilik Haftamız Kutlu Olsun.