Menstrüel (Adet düzensizliği),normal kanama düzeni dışında kanama oluşması demektir. Normal menstrüel siklüste 21-38 gün aralıklarla 4.-8 gün süreli düzenli kanama oluşur;düzensiz kanama, menstüasyon günleri dışındaki kanamaları, lekelenmeleri, cinsel ilişkiden sonra oluşan ve postmenopozal kanamaları tanımları tanımlar. Tıbbi bir hastalık veya pelvik patoloji gibi herhangi bir organik nedene bağlı olmayan menstrüel düzensizlikler ise disfonksitonel kanama olarak kanama olarak tanımlanmaktadır.
ABD de yapılan bir çalışmada menstrüasyon düzensizliklerinin jinekolojik muayenelerin % 19.1 inin, jinekolojik cerrahilerin % 25'inin nedeni olduğu saptanmıştır. Üretken yaştaki kadınlarda anormal kanama prevalansı % 9 ile % 30 arasında değişmektedir.
Menstrüasyon Fizyolojisi ve Anormal Kanamalar:
Düzenli menstrüel sikluslarun oluşabilmesi için hipotalamus,hipofiz ve över aksının sağlıklı çalışması ve uterus ile vajina anatomisinin normal olması gereklidir. Pubertede hipotalamustan salınan GnRH etkisi altında ön hipofizden FSH salınarak over foliküllerinin gelişimi uyarılır. Ortalama 14 gün (7-22 gün)süren foliküler fazda over granüloza hücreleri FSH uyarısıyla östrojen salgılar, östrojen LH salgısını uyararak dominant folikülden ovülasyon oluşmasını uyarır. Bu süreçte endometriyal epitelyal ve stromal hücrelerde proliferasyon olur, tübüler-glandüler yapılar oluşur; endometriyumun kalınlığı artar. Ortada artan östrojenin etkisiyle GnRH salınımı artar;buna bağlı olarak ani bir LH, daha az miktarda FSH salınımı olur.Yaklaşık 36 saat sonra dominant folikül çatlar ve ovülasyon gerçekleşir. Dominant folikülün korpus luteuma dönüşümüyle ortama14 gün (12-16) süren lüteal (sekretuar) faz başlar. Hem östrojen hem de progesteron salınımı söz konusudur;endometriyumdaki etkin hormon progesterondur. Endometriayal bezler sekretuar özellik kazanır, stromal vaskülarite artar, endometriyum embriyo imlantasyonu açısından uygundur. Korpus luteumun fonksiyonel dönemi, yaklaşık 10 gün kadar devam eder.Gebelik oluşmazsa, korpüs luteum hormon üretimini durdurur. Ortamdaki peogesteron ve östrojenin düşmesiyle endometriyal stroma ödematoz bir hal alır, kan damarlarında nekroz gelişir, fonksiyonel tabaka, bazal tabakadan ayrılarak dökülür. Bu sırada ortama salınan prostaglandinler vazokonstriksiyon ve hemostazi destekler; bu arada endonetriyumun menstüasyon şeklinde dışarı atılmasıyla sonuçlanır. Östrojen progesteron arasındaki denge, düzenli menstrüasyon kanamaları sağlar. Bu dengedeki herhangi bir noktada olabilecek bozulma, anormaluterus kanamaları ile sonuçlanır.
Anormal kanamada normal menstrüel düzenin aksine hipotalamus-hipofiz-gonad ekseni fizyolojik kontrolünde bozulma olur. Değişen anjiyogenez sonucunda endometriyum hemostazının ve vasküler frajilitenin bozulması anormal endometriyal kanamanın 2 temel nedenini oluşturur.
Normal menstrüasyon süresi 3-7 gündür bir siklüste ortalama 30-40 ml kan kaybedilir.
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.