Aydın’ın sevilen programlarından “Kadınlar Konuşuyor”, yeni yılın ilk bölümünde kadın hakları ve toplumsal mücadele konularını masaya yatırdı. Programın sunucusu Peri Yıldırım’ın konuk ettiği Aydın Barosu Kadın Hakları Komisyonu Başkanı, Avukat ve Arabulucu Didem Özhan, 2025’in kadınların haklarına daha çok sahip çıktığı bir yıl olması temennisiyle konuşmasına başladı.
KADINA YÖNELİK ŞİDDET TÜRLERİ VE HAK İHLALLERİ
Peri Yıldırım’ın, kadınların hak arayışlarında yaşadığı zorluklarla ilgili sorusu üzerine Didem Özhan, şiddet türlerinin yalnızca fiziksel olmadığını ifade etti:
“Kadına yönelik şiddet dendiğinde akla sadece fiziksel şiddet geliyor. Oysa psikolojik, ekonomik, cinsel ve dijital şiddet gibi farklı türler de var. Bir kadın, sosyal medyada taciz ediliyorsa bu da siber şiddettir. Dayak yemek son nokta gibi görünse de, fiziksel şiddet öncesinde başka türlerde şiddet yaşanabiliyor.”
Özhan, fiziksel şiddetin tanımına dair örnekler vererek, vücut bütünlüğüne yönelik her türlü müdahalenin fiziksel şiddet kapsamına girdiğini vurguladı: “İtmek, kolunu sıkmak, saç çekmek, tehdit etmek, üzerine kilit vurmak gibi eylemler de fiziksel şiddettir. Şiddetin farkına varmak çok önemlidir.”
CİNSEL ŞİDDET VE HUKUKİ SÜREÇLER
Cinsel şiddetin yalnızca fiziksel temasla sınırlı olmadığını belirten Özhan, şunları kaydetti: “Birçok kadın, cinsel şiddeti sadece fiziksel birleşme veya temas olarak değerlendiriyor. Oysa rıza dışında yapılan her türlü cinsel içerikli müdahale, sözlü veya dijital olsun, cinsel şiddet kapsamına girer.”
Özhan, cinsel şiddet davalarında mağdurların, karşı tarafın bilgilere ulaşabileceği endişesi nedeniyle şikayette bulunmaktan çekindiğini belirtti ve bu durumun yanlış anlaşılmalara sebep olabileceğini söyledi: “Şikayet sürecinde ‘bilgilerime ulaşacaklar’ endişesiyle çekinceler oluşuyor. Ancak kadınlar şikayet sürecinde bir avukattan destek aldıklarında hukuki haklarını daha rahat savunabilirler.”
KADIN BEYANI ESASTIR: NE ANLAMA GELİYOR?
Özhan, 6284 sayılı kanunun kadının beyanına dayalı koruma tedbiri kararını açıklarken, yanlış anlaşılmalara dikkat çekti:“Kadının beyanı esastır demek, sadece sürecin başlatılmasına temel teşkil eder. Bu, kanıt olmadan ceza verileceği anlamına gelmez. Soruşturma sürecinde delil toplanır ve yargılama bu deliller ışığında yürütülür. Koruma tedbirlerinde ise kadının beyanıyla süreç başlar.”
UZAKLAŞTIRMA KARARLARININ İŞLEYİŞİ VE SORUNLAR
Peri Yıldırım’ın uzaklaştırma kararlarıyla ilgili sorusuna yanıt veren Özhan, yasal mevzuatın koruma konusunda yeterli olduğunu, ancak uygulamada eksiklikler yaşandığını belirtti:“Uzaklaştırma kararları oldukça kapsamlıdır. İletişim araçlarıyla rahatsız etmeme, adres gizleme, iş yeri değişikliği ve hatta elektronik kelepçe gibi koruma yöntemleri uygulanabilir. Ancak sorun, kolluk kuvvetlerinin eğitiminde ve yeterli sayıda uzman bulunmamasında yatıyor. Bir aile içi şiddet bürosunda görevli memur, başka bir bölgeye tayin edildiğinde birikmiş deneyim kaybolabiliyor.”
EKONOMİK DESTEK VE NAFAKA HAKKI
Özhan, nafaka davalarının da kadınların haklarını koruma mücadelesinde önemli bir yer tuttuğuna değindi:“Çocukların ihtiyaçlarını karşılayabilmek için belirlenen iştirak nafakası kamu yararına bir yükümlülüktür. Hakim, talep olmaksızın dahi nafaka belirleyebilir. Boşanma sonrası ekonomik zorluk yaşayan kadınlar için nafaka hakkı çok değerlidir. Ancak ekonomik koşullar değişirse nafakanın artırılması için dava açılabilir.”
KADINLARIN HUKUKİ SÜREÇLERDE YALNIZ HİSSETMESİ
Özhan, kadınların hukuki süreçte yorgunluk, yalnızlık ve tehditlerle karşılaşabildiğini belirtti: “Kadınların en büyük kaygısı, çocukları üzerinde tehdit oluşturulması. ‘Çocuğumu sana göstermem’ tehdidi en büyük baskılardan biri oluyor. Mağdurlar, tanıdıkları cehenneme geri dönmeyi bile tercih edebiliyor. Psikolojik baskının şiddetin etkisini artırdığını unutmamalıyız.”
AYDIN BAROSU KADIN HAKLARI KOMİSYONU’NUN ÇALIŞMALARI
Özhan, komisyonun saha çalışmalarına büyük önem verdiğini belirterek, eğitim faaliyetleri hakkında bilgi verdi: “Geçmişte köylerde ve dezavantajlı mahallelerde bilinçlendirme çalışmalarımız oldu. Yeni projelerimizde üniversitelerle iş birliği yaparak gençler arasında yaygınlaşan şiddetle mücadeleyi hedefliyoruz. Amacımız, genç yaşta bilinç oluşturmak.”
Kadın hakları ve şiddetle mücadele konularında farkındalığın artırılması için yapılan bu yayın, izleyicilerden büyük ilgi gördü. (SELİME AYDEMİR)
ÖNEMLİ NOT: Bu sayfalarda yayınlanan okur yorumları okuyucuların kendilerine ait görüşlerdir.